صفحه محصول - پروتکل درمانی و پکیج آموزشی افزایش باورهای خودکارآمدی

پروتکل درمانی و پکیج آموزشی افزایش باورهای خودکارآمدی (docx) 20 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 20 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

چکیده: نظام باورها ازیک سو رفتار انسانی ، بهداشت روانی ، رضایت خاطر وخشنودی، و کیفیت زندگی انسانها را ارتقاء می بخشد وازسویی دیگرچنین بنظرمی رسد که بسیاری ازمسائل ومشکلاتی که گریبانگیر انسانهاست و ناچار به تجربه آنها هستند منتج ازاین باورهاست ورابطه نزدیکی با باورهای افراد درباره خودشان وتوانائی هایشان دارد. در نتیجه پژوهش و تحقیق پیرامون نظام باورهای هر فرد نسبت به خود یا خودکارآمدی از اهمیّت خاصی برخوردار است که تحقیق حاضر به این مهم می پردازد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی رویکرد شناختی- اجتماعی بندورا بر افزایش باورهای خودکارآمدی جانبازان می باشد. ابزاری که دراین پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است، مقیاس خودکارآمدی عمومی(GSE) که توسط شررو همکاران(1982) تدوین شده است ، پایایی آن ازروش دو نیمه کردن و روایی آن از طریق روایی سازه گزارش شده است . جامعه آماری پژوهش جانبازانی هستند که به باشگاه ورزشی شهید مهرانی تهران مراجعه می کنند . از بین مراجعه کنندگان که پس از فراخوان در خرداد و تیرماه 88 ، داوطلب شرکت در دوره آموزشی شدند، 24نفرانتخاب شدند که در دو گروه کنترل (12n=) و آزمایش (12=n) جایگزین شدند. در مرحله بعد اعضای دو گروه به پرسشنامه خودکارآمدی عمومی پاسخ دادند و گروه آزمایش طی 8 جلسه یک ساعت ونیمی دربرنامه آموزش افزایش باورهای خودکارآمدی براساس رویکرد شناختی- اجتماعی شرکت کردند. در پایان دوره آموزش ، از هر دو گروه کنترل و آزمایش پس آزمون به عمل آمد و بعد از آن داده ها با استفاده ازآزمون t برای مقایسه میانگین های دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتیجه پژوهش نشان می دهد که آموزش رویکرد شناختی- اجتماعی بندورا در افزایش باورهای خودکارآمدی جانبازان مؤثربوده است. کلید واژه ها : باورهای خودکارآمدی : اصل نظریه بندورا است که به قضاوت شخص از توانایی خود او برای سازمان دادن و عملی شدن مجموعه ای از اعمال مورد نیاز برای رسیدن به یک نوع عملکرد تعیین شده اطلاق می گردد . جانباز : جانباز در ایران به فردی اطلاق می شود که در طول مدت جنگ یا بمباران توسط یکی از سلاحهای جنگی یا شیمیایی دچار مجروحیت شده و درصد از کارافتادگی آنها به تشخیص کمسیون پزشکی تعیین درصد بنیاد شهید و امور جانبازان 25 درصد تا 70 درصد می باشد . برنامه آموزشی پژوهش : پس از مشخص شدن اعضای گروه های کنترل و آزمایش و انجام پیش آزمون از دو گروه ، برنامه آموزشی باورهای خودکارآمدی بر مبنای مکتب شناختی – اجتماعی آغاز شد . این برنامه در باشگاه ورزشی شهید مهرانی تهران طی 8 جلسه یک ساعت و نیمی با حضور اعضاء گروه آزمایش برگزار گردید. ابتدا با بیان اهمیت رازداری به عنوان یک اصل بسیار مهم در مشاوره به آنها اطمینان داده شد ، با بیان اشتراکاتی که با هم داشتند به عنوان افرادی که همه همرزم بودند و اکنون جانبازهستند و گروه ورزشی که تشکیل داده اند نشان از همدلی و رابطه عمیق آنها است سعی شد رابطه حسنه بین افراد ایجاد شود. سپس پرسشنامه خودکارآمدی توزیع شد و از آنها خواسته شد تا با کمال دقت و صداقت به آن پاسخ دهند. در این جلسه پس از آشنا نمودن شرکت کنندگان با مکتب فکری شناختی- اجتماعی ، مفهوم باورهای خودکارآمدی توضیح داده شد. آنگاه از موانع احتمالی که مانع کارآمدی و اثربخشی است صحبت شد. از آنها خواسته شد انتظارات خود را از شرکت در این جلسات بیان کنند ، در پایان جلسه از آنها خواسته شد که به ارزیابی خود بپردازند که باورهایی که در مورد خود دارند، به چه میزان در کارآمدیشان مؤثر بوده است و آن را به عنوان تکلیف برای جلسه آینده به همراه داشته باشند. همچنین بیان مشخصه های افراد با خودکارآمدی بالا و مشخصه های افراد با خودکارآمدی پایین باعث ایجاد انگیزه در افراد و اشتیاق آنها برای شرکت در جلسات شد . جلسه دوم با عنوان هدف گزینی به عنوان عاملی برای رسیدن به کارآمدی بیان شد ، اینکه اگر بخواهیم کارآمد باشیم باید اهدافی تعیین کنیم و به بیان چگونگی رسیدن به اهداف پرداخته شد. تأثیر عملکرد گذشته افراد در ایجاد باورهای کارآمدی عنوان جلسه سوم بود ، که در ادامه به بیان کنترل افکار، خودگویی هایی مثبت و منفی و همچنین بیان تصدیقهای مثبت قدرتمند به عنوان ارزشمندترین وسیله برای رسیدن به باورهای مثبت کارآمد مطرح شد. تصویر سازی مثبت ذهن باورهای خودکارآمدی را بالا می برد . ارزیابی و خودسنجی های افراد درباره توانایی های خود و درباره نتیجه تلاشهایشان وهمچنین درباره محیط ، باورهای خودکارآمدی آنها را بالامی برد. جلسه چهارم ، خوداثربخشی و اثرات آن مورد بحث قرار گرفت ، تأثیر الگوهای نقش به عنوان عاملی دیگر برای تحکیم باور درونی مطرح شد . اثر تقویت کلامی از سوی خود و دیگران نیز دراین جلسه مطرح شد . قانع سازی کلامی افراد را ترغیب می نماید که باور کنند توانایی عمل موفقیت آمیز را دارند. جلسه پنجم : ایجاد حالات مثبت عاطفی و فیزیولوژیکی باورهای کارآمدی را بالا می برد ، با کاهش بازخوردهای فشار روانی و تغییر دادن گرایشها و تفسیرهای منفی آنها از حالتهای جسمانی در مواقعی که با آن مواجه یا درگیر هستند ، با آموزش خودکنترلی و تن آرامی ، شوخ طبعی ، ورزش و….. جلسه ششم : با عنوان خودباوری و اعتماد به نفس واقعی مطرح شد. اینکه تعریفی که ما از اعتماد به نفس داریم با اعتماد به نفس واقعی فرق می کند . درجلسه هفتم راهکارهای رسیدن به اعتماد به نفس واقعی مطرح شد و در آخرین جلسه مروری از آنچه تا کنون مطرح شده بود و تجربیاتی که افراد در این جلسات کسب کرده بودند مطرح شد و در پایان پس آزمون اجرا شد . برنامه آموزشی باورهای خودکارآمدی بر اساس الگوی شناختی- اجتماعی آلبرت بندورا ساختار جلسات : بسم الله الرحمن الرحیم همچنانكه قبلأ هم اشاره شد، هدف اصلي اي‍‍‍ن پژوهش اين است كه بر اساس رويكرد شناختی- اجتماعی بندورا، راهبردهاي افزايش خودكارآمدي به جانبازان آموزش داده شود ، سپس بررسي شود كه اين جلسات آموزشي تا چه اندازه باعث بالا رفتن خودكارآمدي آزمودني ها شده است . در راستاي رسيدن به اين هدف اصلي ، هشت خرده هدف در نظر گرفته شد و هر خرده هدف در يك جلسه يك و نيم ساعته دنبال شد . در زير به طور خلاصه هر كدام از خرده هدفها و راهبردهاي رسيدن به آنها مطرح شده است : جلسه اول : معارفه و آشنا شدن اعضا‍‍ء با فرايند كار راهبردها: - معارفه و بیان قوانین گروه و انجام پیش آزمون با مقیاس GSE با هر دو گروه و سپس ادامه دادن با گروه آزمایش - ارائه توضيحاتي در مورد اهداف جلسات و فرايند كار توسط رهبر - معرفی مکتب شناختی – اجتماعی و بیان اهمیت باورهای خودکارآمدی درکارآیی و توانمند سازی انسان - تأکید بر اهمیت نگرش مثبت - جمع بندی مطالب و ارائه تکلیف در آغاز کار رهبر گروه خود را برای اعضای گروه معرفی کرد و درباره سوابق علمی و عملی خود و همچنین نحوه انتخاب موضوع تحقیق توضیحاتی ارائه داد و در ادامه از هرکدام از اعضا خواسته شد تا خود را معرفی نماید و اطلاعاتی که دوست دارند در مورد خود در اختیارسایرین قرار دهند . بعد از معارفه اولیه رهبر گروه به بیان قوانین و مقررات مربوط به گروه و اهداف برگزاری این دوره پرداخت و به این شکل که برای بهترشدن جلسات هر کدام از ما ملزم به رعایت نکاتی هستیم . ما در این جلسات گرد هم می آئیم تا اینکه باورهای خود را بشناسیم ، چه مقدار به نیروهای درونی خود برای انجام یک عمل ایمان داریم و اگر نداریم چه کنیم که این باورهای درونی تقویت گردند و به معرفی رویکرد شناختی اجتماعی پرداخت . با تعریف باورهای خودکارآمدی نقش و اهمیت آن را در توانمندسازی و حل تعارضاتی که با آن درگیر هستیم را بیان نمود . با بیان اینکه بین یادگیری دانش در مورد کاری خاص و انجام آن واسطه ای وجود دارد که در واقع نقش تعیین کننده ای در بوقوع پیوستن آن دارد. به عنوان مثال زمانی که می خواهید رانندگی یاد بگیرید ، ابتدا لازم است دانش دراین مورد را بدانید. باید اجزاء اصلی اتومبیل که در راندن آن نقش دارند را بشناسید و طرز کار هر یک را یاد بگیرید. اما آیا دانستن این اطلاعات برای راننده شدن کافی است؟ مسلماً افراد زیادی هستند که این اطلاعات را دارند اما نتوانسته اند رانندگی کنند، وقتی علت را از آنها جویا می شویم با واژه هایی چون می ترسم، هول می شوم روبرو می شود. در واقع این واژه ها نشان از عدم وجود آن واسطه مهمی است که از آن یاد کردیم، بندورا این واسطه را احساس کفایت یا خودکارآمدی نامیده است . در واقع احساس کفایت شرط لازم برای انجام هر کاری است ، مثلاً یک پزشک حاذق پزشکی نیست که مغز خود را با مجموعه ای از اطلاعات انباشته کرده است ، بلکه پزشکی است که می تواند از این اطلاعات استفاده کند و آن داشتن احساس کفایت و خودکارآمدی در مورد درمان است . در واقع احساس کارآمدی و کفایت ، ایمان و اعتقاد فرد به تواناییهای خود در ارتباط با انجام کاری خاص مثل درمان اثر بخش یا احداث یک ساختمان با شرایط عالی و یا رانندگی موفق است. موفقیت و پیروزی هر انسانی ، درزندگی، کسب و کار، دوست یابی و یا هر اقدام دیگر، حاصل تصور و نگرش مثبت شخصی او از خویشتن است . این نگرش و باور مثبت است که فرد را به سوی موفقیت می کشاند و برعکس باور و نگرش منفی از خود و دیگران باعث می شود که ذهن انسان به جای استفاده از فرصتها، صرف فکر کردن به مشکلات شود که در درازمدت می تواند اثرات سوء دیگری در رفتاروخلق و خوی ما با دیگران داشته باشد.. اینکه خودکارآمدی بالا باعث سلامت جسمی و همچنین روانی می شود و کسانی که از خودکارآمدی بالایی برخوردارند درد جسمانی خود را راحت تر تحمل می کنند. خودکارآمدی بالا باعث خوش بینی ، عزت نفس، کنترل درونی، و انگیزه پیشرفت را بالا می برد . درچارچوب نظریه بندورا، چنین عنوان می شود که افراد دارای باورهای قوی، برتواناییهای خود نسبت به افرادی که به توانایی های خود تردید دارند ، در انجام تکالیف کوشش و پافشاری بیشتری نشان می دهند و در نتیجه عملکرد آنها در انجام تکلیف بهتر است . درکل بندورا یک تصویر رفتار انسانی وانگیزش انسانی را به تصویر می کشد که در آن باورهایی که افراد درمورد خودشان دارند ، مؤلفه های کلیدی دراعمال کنترل وعمل شخصی است . شرایط فشارزای زندگی به تنهایی آثار زیانبخش ایجاد نمی کند ، بلکه ناتوانی در کنترل شرایط مؤثر است و خودکارآمدی بالا باعث افزایش احساس کنترل مثبت بر رویدادهای زندگی و توانایی مقابله با فشار روانی و کاهش اثرات زیان بخش بر کارکردهای زیستی بدن می شود. مزایای خودباوریهای خوش بینانه کارآمدی بیان شد، اینکه دلایل زیادی وجود دارد که پیشرفتها و سعادت انسانی نیازمند یکنوع حس خوش بینی کارآمد شخصی است واین بدلیل ارتباط تنگاتنگ وروزمره با مشکلات وسختی هاست . نمونه های آن عبارتند از موانع ، گرفتاریها ، شکستها تهدیدها و نابرابریها . انسانها برای موفقیت نیاز به حس بالای کارآمدی شخصی دارند تا بتوانند به تلاش پیگیر خود ادامه دهند. در تعقیب و پیگیری واقعیتهایی که با موانع و مشکلات همراه هستند ، این واقعیتها یا آنها را از ادامه کار باز می دارند بدلیل اینکه تلاشها در وقت بروزمشکلات به نتایج مورد نظرنمی رسد و یا نسبت به دورنمای تغییرات مؤثر موردنظربدبین می گردند. اینچنین است که گاهی اوقات بسیار مایلید کاری را انجام برسانید و نتوانسته اید، مثلاً چند بار به خود گفته اید که امروز برنامه تمرینی جدیدی شروع می کنم و بعد برای به تعویق انداختن آن بهانه ای موجه برای خود دست و پا کرده اید. برای جلوگیری از این مسئله باورهای درونی و نگرش های فردی را که می تواند در جهت انجام کارهای خاص ما را یاری دهند، بشناسیم . چیزی که موفقیتها را محدود می کند تفکری است که به ما می گوید ((نمی توانی موفق شوی )) و این واقعاً حرف تازه ای نیست که (( آن می گوید می توانم ، می تواند و آنکه می گوید نمی توانم ، نمی تواند )) . یکی می گوید : فکر می کنم همیشه یک بازنده خواهم بود و با این حرف یادگیری را کنارمی زند ، موقعیتها را ازدست می دهد، تلاش نمی کند (( بی فایده است )) و نگفته پیداست که پیش گویی او درست از کار درمی آید و موفق نمی شود . دیگری می گوید : من موفق خواهم شد ، به هر قیمتی این کار را خواهم داد، تا هروقت لازم باشد کار می کنم ، تا آنجا که بتوانم یاد می گیرم تا جایی که نیاز باشد تغییر می کنم . ((من می توانم )) و موفق می شوم . با هر محدودیتی که برای خود قرار می دهیم ، مسؤلیتی تازه برای خود ایجاد می کنیم . دور ریختن برچسب هایی که به خود آویزان کرده ایم نخستین گام بسوی خوب زیستن است .یکی از بزرگترین حقایقی که تا کنون ابراز شده این گفته است " هر طور که فکر کنید همان می شوید " به عبارت دیگر ، انسان همانی است که فکر می کند . بنابراین انسان با توجه به نوع اندیشه خود شرایط زندگیش را مشخص می سازد . چه زندگی بخش است اگر بدانیم با کنترل کردن اندیشه خود می توانیم زندگیمان را کنترل کنیم . تجارب بیرونی همیشه منعکس کننده باورهای درونی است ، بدون تغییر دادن انگاره های فکری گذشته نمی توانیم شرایط موجود خود را تغییر دهیم . باید خود را از شر انگاره های اندیشه منفی نجات دهیم . دنیا به ما همانطور که می خواهیم و شایسته آن هستیم برخورد می کند ، بنابراین اگر خواهان تغییر زندگی خود هستیم باید ابتدا خودمان تغییر کنیم . باید طرز فکرمان را تغییر دهیم. میزان موفقیت هر کس با حرمت نفس او رابطه دارد. به عبارتی اگربه موقعیت خود اطمینان داشته باشیم یه احتمال زیاد موفق خواهیم شد . اگر فکر کنیم که توان رسیدن به موفقیت را نداریم ، موفقیتی درانتظار نخواهیم داشت ، زیرا به شکست و ناکامی می اندیشیم . تنها با باور راسخ و اراده ای تزلزل ناپذیر می توانیم به رغم همه موانع و مشکلات موجود در راستای دستیابی با اهداف خود به حرکت درآئیم . نگران رسیدن به خواسته خود نباشید، نگرانی تولید نیروی منفی می کند و نیروی منفی نتایج مثبت را از شما دریغ می نماید . صمیمانه چیزی را آرزو کنید و با اطمینان باور داشته باشید که به خواسته خود می رسید . می توانیم فکرمان را تغییر دهیم و با آن زندگی خود را متحول سازیم . می توانیم نگرشی متفاوت از گذشته داشته باشیم . یک نگرش شادمانه و مثبت در قبال اشخاص و شرایط زندگی ما را به شکلی مثبت دگرگون می سازد. سپس از شرکت کنندگان خواسته شد تا به بیان اهداف خود از شرکت در این جلسه پرداخته و انتظار خود را از جلسات مطرح نمایند و سعی شد تا اگر انتظارات اعضاء با اهداف جلسه هماهنگ نیست این همسویی با توضیحات روشن کننده مشاور حاصل گردد. پس از ایجاد اعتماد و توضیح این مسئله که هدف جلسه صرفاً ایجاد بینش و یا توسعه توانمندیهای لازم برای افزایش باورهای آنها در ارتباط با خودکارآمدیشان است ، پرسشنامه خودکارآمدی توضیع شد و از اعضاء خواسته شد که این پرسشنامه در نهایت دقت و صداقت تکمیل شود . پس از تکمیل پرسشنامه توسط همه افراد و جمع آوری آنها توضیحاتی در مورد چگونگی انجام کار داده شد ، به این ترتیب که درطی هشت جلسه هفته ای یکبار در همین مکان و ساعت تشکیل می شود و با هم پیرامون مباحثی که عنوان آنها ذکر خواهد شد بحث می کنیم . برای اینکه بتوانیم از جلسات نتیجه بهتری بگیریم لازم است قبل از شروع بحث چند قرارداد با هم داشته باشیم . این جلسات بصورت بحث گروهی است، بنابراین لازم است که همه در بحث شرکت کنند ، بنابراین از همه اعضاء انتظار می رود تا در بحث مشارکت نمایند و شنونده صرف نباشند. برای اینکه جلسات بهم نخورد در همه جلسات شرکت می کنیم و همه دوستان سر ساعت حضور یابند. برای اینکه جلسات بهتر برگزار شود و احساس بهتری برای اعضاء باشد قول می دهیم محرم اسراریکدیگر باشیم و هیچ سخنی از یکدیگر خارج گروه منتقل نکنیم . زمانی که یک نفر صحبت می کند بقیه مستمع هستند تا صدای او به همه برسد . 4) در هرجلسه بنا به موضوع جلسه مقرر می کنیم تا جلسه بعد همگی تکلیف خاصی را انجام دهیم . شرکت کنندگان پس از شنیدن قواعد گروه هر یک موافقت خود را با مفاد آن اعلام کرده و متعهد شدند که به قوانین گروه پایبند باشند. آنگاه درمورد مباحث طرح شده در جلسه و روند کار از آنها نظر خواهی شد و پیشنهادات مورد بررسی قرار گرفت . از افراد خواسته شد تا تجربیات خود را در مورد مسائل مطرح شده بیان نمایند. و به این نکته رسیدیم که بسیاری از آنها با این مسائل مواجه بوده اند و نمی دانسته اند مشکل ازچیست ؟ و اینکه چگونه موفق شوند. در پایان مشاور از اینکه این ساعت را در بین اعضاء گروه بود اظهار شادمانی کرد و برای موفقیت آنان تا جلسه بعد اظهار امیدواری کرد . تکلیف : - اهمیت باورها را در زندگی خود بررسی کنید . - باورهای مثبت و کارآمد و باورهای ناکارآمدی که فکر می کنید زندگی شما را تحت تأثیر قرار داده اند را بنویسید. - چه راهکارهایی برای افزایش نگرش مثبت و از بین بردن باورهای غلط خود مؤثرمی دانید. بازخورد : در پایان این جلسه و همه جلسات با سؤالاتی نظیر سؤالات زیر سعی شد ازاعضاء بازخورد گرفته شده و احساس اعضاء از شرکت در کلاس مورد بررسی قرار گیرد . 1- احساس شما در این جلسه چگونه بود ؟ 2- موضوع جلسه و بحث ها چقدر مفید بود؟ 3- برای بهتر شدن جلسات چه پیشنهادی دارید؟ جلسه دوم : هدف گزینی راهبردها : -بحث و گفتگو در مورد تکلیف ارائه شده - عوض کردن خودگویی منفی با مثبت -بیان اهمیت هدف گزینی و راهکارهای رسیدن به آن -چگونه با استفاده از خوش بینی باورهای خود را تقویت کنیم . شرح جلسه: سپس به بحث این جلسه پرداخته شد به این شکل که تا اینجا ما برخی از اجزای مورد نیاز برای ایجاد یک تصویر ذهنی مثبت از خود– یعنی نگرشها وباورهای شخصی که می تواند ما را درجهت شناسایی درست ارزشها، مهارتها وسطح توانمندی های خود و استفاده بهینه آن کمک نمایند ، مورد بررسی قرار دادیم. در ادامه گفته شد برای اینکه ما بتوانیم خود را باورداشته باشیم وبه خودکارآمدی برسیم ابتدا باید اهدافی داشته باشیم که بتوانیم برای آن تلاش کنیم و انگیزه تغییر و پیشرفت در ما ایجاد شود و این نکته ای است که بندورا از آن به عنوان هدف گزینی یاد می کند و اهیت آن را برای ما گوشزد می کند . در بالا بردن کارآیی فردی مهمترین اصل روشن بودن هدف است . از افراد سؤال شد آیا کسی هست که در ابتدا شرکت در جلسات هدفی نداشته و اکنون بخواهد تعیین هدف کند؟ یکی از افراد که همیشه ساکت بوده آرام دستش را بلند کرد و گفت من می خواهم با سواد شوم اما نمی دانم چگونه ؟ مشاور ایشان را تشویق کرد که ادامه بحث را بشنود ، مطمئناً به نتیجه خواهید رسید. برای اینکه ما بتوانیم خود را باورداشته باشیم وبه خودکارآمدی برسیم ابتدا باید اهدافی داشته باشیم که بتوانیم برای آن تلاش کنیم و انگیزه تغییر و پیشرفت در ما ایجاد شود و این نکته ای است که بندورا از آن به عنوان هدف گزینی یاد می کند ، و اهیت آن را برای ما گوشزد می کند . در بالا بردن کارآیی فردی مهمترین اصل روشن بودن هدف است . نمی توان خوداثربخشی را افزایش داد ، مگر آن که درکارها موفق شد و نمی توان به موفقیت نائل شد اگر اهدافی نباشد . یک روش عالی برای موفقیت این است که افکارتان را بر روی کاغذ بیاورید . گفته شده فقط 3 در صد مردم هدف های مشخص دارند و آن را بر روی کاغذ می آورند . سپس تمام افکارتان را روی کاری که دارید انجام می دهید ، متمرکز کنید . همان طور که گراهام بل می گوید ((پرتوهای خورشید تا متمرکز نشوند نمی سوزانند)) . اکنون هدف را مشخص کرده اید آیا فوراً به آن می رسید ، قطعاً برای رسیدن به هر چیزی باید زحمت کشید و پشتکار داشت و ممکن است در مسیر رسیدن به هدفتان با مشکلات و موانعی برخورد کنید . وقتی مانع یا عامل بازدارنده ای را تشخیص دادید و آن را با موفقیت از میان برداشتید خودتان را تشویق کنید . مثلا با گفتن یک جمله مثبت به خود که در ادامه بیشتر با آن خواهیم پرداخت . درست است وقتی روز را با هدف از بین بردن یک نقطه ضعف اصلی و یا عامل محدود کننده آغاز می کنید ، سرشار از انرژی می شوید . پس همین امروز مهمترین هدف زندگیتان را مشخص کنید . این هدف چیست ؟ چه هدفی است که اگر در زندگی به آن دست پیدا کنید ، بهترین تأثیر را در زندگیتان خواهد داشت . هنگامی که مطمئن شدید هدف اصلی تان را پیدا کرده اید از خودتان بپرسید چه عاملی است که تعیین کننده سرعت من در رسیدن به هدف است ؟ چه ویژگی در من است که مرا از پیشرفت و رسیدن به هدفم باز می دارد ؟ مطمئن باشید افرادی هم که توانایی متوسطی دارند می توانند کارهای بزرگ انجام دهند اگر هر بار تمام نیرویتان را به طور خستگی ناپذیر روی یک چیز متمرکز کنید . کنفسیوس می گوید: طی کردن راهی که هزار فرسنگ دارد با برداشتن یک قدم آغاز می شود . برای انجام یک کارعظیم باید با اطمینان قدم بردارید و اعتماد کامل داشته باشید که گام بعدی به زودی برایتان روشن خواهد شد. برای داشتن یک زندگی و شغل ایده آل باید هر بار یک کاررا به دست بگیرید ، آن را سریع و خوب انجام دهید و سپس به سراغ کار بعدی بروید . یکی از افراد پرسید چکار کنیم که به هدفی که تعیین کرده ایم برسیم؟ گفته شد ، برای رسیدن به هدف خودتان را تحت فشار بگذارید . نخستین شرط لازم برای موفقیت این است که نیروهای جسمی و ذهنی خود را به طور پیوسته و خستگی ناپذیر روی یک مسئله متمرکز کنید . ادیسون می گوید : باید منتظر نمانید کس دیگری شما را تحت فشار قرار دهد . هر وقت خودتان را وادار کنید که حداکثر تلاش تان را بکنید یا بیش از یک فرد عادی پشتکار داشته باشید ، احساس فوق العاده ای نسبت به خودتان پیدا می کنید . افراد موفق همیشه برای بالا بردن کارایی شان خود را تحت فشار قرار می دهند ،افراد ناموفق باید نظارت و رهبری شوند و توسط دیگران تحت فشار قرار می گیرند . پس با تحت فشار قرار دادن خود کارهای بیشتر و بهتری را در مدت زمان کمتر از قبل به پایان خواهید رساند ، به یک شخص کارآمد و موفق تبدیل می شوید ، نسبت به خودتان احساس فوق العاده ای پیدا می کنید . افراد با علاقه و اشتیاق به مباحث گوش می دانند و بدون درنگ منتظر ادامه بحث بودند. گفته شد برای آنکه بتوانید در اوج توانایی و در بهترین شرایط جسمی و روانی باشید ، باید در میدان بازی ، کار و زندگی هم بازیکن باشید ، هم مربی و تشویق کننده . اینکه در هر لحظه چطور با خودتان صحبت کنید 95% از احساسات مثبت و یا منفی شما را شکل می دهد و روحیه و احساسات شما ناشی از اتفاقاتی نیست که دراطرافتان رخ می دهد ، بلکه نحوه تعبیر و تفسیر شما از این رویدادهاست که به احساسات تان شکل می دهد میزان عزت نفس شما ، اینکه چقدر خودتان را دوست دارید و به خودتان احترام می گذارید ، تعیین کننده میزان انگیزه و پشتکار شماست . برای بالا بردن عزت نفس خود، باید مدام با خودتان گفتگوهای مثبت و سازنده داشته باشید . بسیاری از روان شناسان در پژوهش های خود به این نتیجه رسیده اند که خوش بینی مهمترین ویژگی است که با استفاده از آن انسان می تواند خوشبختی و موفقیت شخصی و شغلی اش را افزایش دهد . افراد خوش بین سه ویژگی رفتاری دارند که هر سه را از طریق تمرین و تکرار کسب کرده اند. 1- افراد خوش بین در هر شرایط و موقعیتی به دنبال نکات مثبت هستند .آنها صرف نظر از اینکه چه مشکلی پیش می آید به دنبال نکات مثبت هستند . 2- افراد خوش بین در هرشکست یا مشکلی همیشه به دنبال گرفتن درسی با ارزش هستند . آنها معتقدند مشکلات ما را متوقف نمی کنند بلکه به ما آموزش می دهند . 3- افراد خوش بین همیشه برای هر مشکلی به دنبال راه حل هستند . به هنگام به وجود آمدن مشکل ، به جای ناله و شکایت و مقصر دانستن دیگران، به دنبال راه حل هستند . یکی از مواردی که بندورا برای توانمند ساختن افراد مطرح می سازد ارزیابی از خود است ، که اینگونه مطرح شد. یکی از عواملی که باورهای ما راتحت تأثیر قرار می دهد، احساسی است که نسبت به توانمندیهای خود داریم. اگر می خواهیم خودکارآمد باشیم باید نسبت به نوع ارزیابی از خود آگاه باشیم و ارزیابی از خود را در جهت مثبت به پیش ببریم. لازم است با ارزیابی احساس خود ارزشمندی در خود و نگرشهایمان ، حرکت را بسوی موفقیت و پیروزی رقم بزنیم. ارائه تکلیف : - در زمینه خوش بینی چه نمره ای به خود می دهید و اثر بخشی آن را در زمینه باورهای خودکارآمدی تان چقدر موثر می دانید ؟ - درباره خود چه چیزهایی دستگیرم شد؟ - می خواهم این موارد را در خود اصلاح کنم . بازخورد : در زمینه مطالب مطرح شده از آنها نظر خواهی شد و آنها نیز پیشنهاداتی را مطرح نمودند از جمله اینکه در پایان جلسه وقتی را برای کسانی که می خواستند خصوصی صحبت کنند، فراهم شود که این امر نیز صورت گرفت که البته گاهی تلفنی انجام می گرفت. جلسه سوم : بررسی عملکرد گذشته افراد و اثرات آن بر افزایش باورهای خودکارآمدی راهبردها : - بحث و بررسی درباره تکلیف هفته گذشته - بررسی و بیان اهمیت تجربیات موفق - گفتگوی مثبت با خویشتن - قدرت شگرف تصدیق مثبت یا تقویت خود - موفقیت با تجسم خلاق شرح جلسه : پس ازخوش آمدگویی وایجاد ارتباط به بررسی تکالیف اعضاء پرداخته شد، آنها اهداف خود را نوشته و تحویل دادند که بعد از مطالعه بعضی از اشکالات فکری آنها بیان شد از جمله اینکه تعیین اهداف نه باید آنقدر دور از ذهن باشد که با توان و قابلیت آنها ناهماهنگ باشد که در این صورت ممکن است به شکستی زودهنگام منجر و فرد سرخورده شود همچنین توضیحات دیگری که لازم بود در این زمینه داده شود، ارائه شد. عنوان مطالب این جلسه گفته شد . نوع عملکرد ما در گذشته در شکل گیری احساس کفایت و خودکارآمدی ، اعتقاد و باور درونی نسبت به ظرفیت و توان موجود در درون فرد نقش بسیارمهمی دارد. دانشمندان و ازجمله بارزترین آنها بندورا که حدود سی سال بر روی این موضوع کار کرده و اساس نظریه خود را بر آن قرار داده است ، معتقد است که دریافت موفقیت و یا شکست در گذشته می تواند احساس مثبت کارآمدی را در ما قوت ببخشد یا تضعیف کند . فرایند کار به این شکل است که ما خودمان را در کاری یا فعالیتی مثل رانندگی درگیر می کنیم ، سپس نتایج حاصل از این اقدام را برای خود ارزیابی و تعبیر و تفسیر می کنیم ، مثلاً اگر کار را با موفقیت انجام داده باشیم خودمان را مثبت و دارای توانمندی لازم ارزیابی می کنیم و چنانچه در آن کار با مشکلی روبرو شده باشیم، تعبیر ما از خودمان به عنوان فردی با کفایت پائین است . این ارزیابی در واقع بخشی از اعتقاد و باورما نسبت به خودمان می شود به صورتی که در تصمیم ما برای ادامه یا انجام مجدد آن کار تأثیر مهمی می گذارد . مثلاً اگر در رانندگی خود با مشکلی مواجه شدیم یا تصادف کردیم در صورتی که دارای خودکارآمدی پائین باشیم، این شکست را دلیلی بر بی کفایتی خود تلقی کرده و لذا شاید ادامه رانندگی کار مشکلی باشد . افرادی که دارای خودکارآمدی پائینی هستند حتی زمانی که پس از یک تلاش مجدانه به موفقیت می رسند باز هم سعی می کنند تردید خود را نسبت به خودکارآمدیشان ادامه دهند. سپس از اعضاء خواسته شد تا تجارب خود را اعم از موفقیت و شکست و اثری که براحساس آنها داشته است بیان کنند ودر موردعملکرد گذشته خود وتشویق های دریافتی که ازخود ویا دیگران دریافت کرده اند، صحبت کنند. در نظریه بندورا تشویق فردی در بالا رفتن کارآیی تأثیر دارد و آن با استفاده از خودگویی های درونی است. اغلب به این حقیقت توجه نداریم که ما با خود حرف می زنیم . زندگی روزانه ما نوار ضبط طولانی و مفصلی است که همواره کار می کند . در بسیاری از مواقع به نوارحوادث ناخوشایند و منفی گوش می دهیم و متوجه نیستیم که با این اقدام چه آسیبی به ذهن و جسم خود وارد می کنیم . گفت و گوی منفی باخویشتن روی همه اعمال و رفتار و اندیشه ما اثر نامطلوب بر جای می گذارد. یکی از مؤثرترین راهها برای اصلاح تصویری که از خود در ذهن دارید ، آن است که عمدتاً که به گونه مثبت با خود حرف بزنید. وقتی خودگویی شما مثبت است " من می دانم که می توانم این کار را انجام دهم " شما به خودتان اجازه می دهید تا موفقیت برایتان رخ دهد ، شما به ذهن ناخودآگاه خود اجازه می دهید، وقتی تصمیم گرفتید از گفتگو با خود بهره ببرید، می توانید با تکرار پیامدهای ذهنی مثبت که تصور ذهنی مثبت را در شما تقویت می کند، این کار را انجام دهید که این فرایند راعمدتاً تصدیق خود گویند. تصدیقهای مثبت همان افکار مثبت هستند . هدف تصدیقهای مثبت کنترل نهاده های فکری است تا بازده یا نتایج مثبت و سالمی به دست دهد . تصدیق های مثبت نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای در فرایند دستیابی به آنچه می خواهید بازی می کند . حقیقت جالب درباره تصدیق مثبت این است که وقتی به طورمکرر درمقام تصدیق خود حرف می زنیم ، ذهن نیمه هوشیار ما را طوری برنامه ریزی می کند که به خواسته هایمان برسیم . تکرار عبارات مثبت و قدرتمند می تواند ذهن ما را طوری برنامه ریزی کند تا این عبارات مثبت را باور کنیم . برنامه ریزی مثبت ذهن به طور روزانه برای اینکه به اشخاصی مثبت و مطمئن تبدیل شویم ضرورت دارد. اهمیت تصدیقهای مثبت این است که به گونه ای مؤثر برنامه نویسی های منفی را متوقف می سازد . در نتایج منفی گذشته که در پرونده ذهن خود بایگانی شده تجدید نظر می کند و آن را به زباله دانی می فرستد تا به جای آن انگاره های فکری جدید و سازنده را پرورش دهد. بنابراین تصدیقهای مثبت را باید با دقت و روشنی انتخاب کرد . اینها فرامین ویژه ای هستند که به ذهن نیمه هوشیارمی رسند . تصدیقهای مثبت تنها درصورتی مؤثر واقع می شوند که شما به مؤثر واقع شدن آنها اعتقاد داشته باشید . بنابراین قبل از هر چیز باید مشتاقانه خود را باور داشته باشید ، به خود بگویی می توانم به هر شخصیتی که بخواهم تبدیل شوم ، می توانم به آنچه می خواهم برسم . تردید به خویشتن و هراسهای ریشه دار تنها عواملی هستند که می توانند مانع از موفقیت شما شوند. می توانید فرایند متقاعد ساختن خود را اینگونه شروع کنید که همه روزه به ذهن خود بگویید که به خود اعتقادی راسخ دارید . باید برای بهبود تصویر ذهنی خود بکوشید . تلاش کنید تا ذهن خود را به این باور سوق دهید که شما توانا ، لایق و مصممید که در تلاشهای خود به موفقیت می رسید . وقتی در این کارموفق شدید ، وقتی تصویر ذهنی مثبت و پرباوری برای خود ایجاد کردید، قدرت اعجاب برانگیز ذهنتان را می بینید . تصدیقهای مثبت از جمله ارزشمند ترین ابزاری هستند که می توانیم از آن برای دستیابی به تصویر ذهنی مثبت استفاده کنیم . بنابراین مفید است که وقت صرف کنیم و بکوشیم تا بهترین نوع تصدیق مثبت را که روی هر یک از ما اثر می گذارد پیدا کنیم . توصیه می کنم که همه روزه از تصدیقهای مثبت استفاده کنید تا باقدرت بر توانمندیها و بررشد شخصی خود بیفزایید. سپس انواع تصدیقهای مثبت که افراد می توانند بکار ببرند، بیان شد که استفاده مکرر وهمه روزه از آنها شرایطی فراهم می کند تا افکار وادراکات خود را از محیط اجتماعی و فیزیکی که دنیای آنها را می سازد کنترل کند. روشهایی که به شما کمک می کند تا این کار را مؤثرتر انجام دهید عبارتند از: آماده شدن در مقابل مشکلات ، مواجه شدن با آنها ، و تأمل کردن در مورد چیزهایی که آموخته اید . برای آماده شدن در مقابل مشکلات تهیه گفته شد فهرستی از جملات تقویت کننده می تواند به شما کمک کند ، مانند " نشستن و نگران شدن هیچ کمکی نخواهد کرد "شما همچنین می توانید در ذهن خود نتیجه خوشایندی را تجسم کنید و بدین ترتیب خود را برای مقابله با مشکلات و باورهای نومید کننده آماده کنید . فکر کنید که چه مطالبی را می توانید درهنگام مواجه شدن با مشکلات به خودتان بگویید . هنگامی که مشکلی را از سر راه برداشتید برای مدتی درباره آنچه از آن آموختید تأمل کنید ، بهتر است به اشتباهات خود پی ببرید و با تصحیح خطاهای خود تجربیاتتان را شکل دهید در پایان تکلیفی به آنان پیشنهاد شد که در مقابل این جملات منفی جمله های مثبت قرار دهید و یک گفتگوی مثبت با خود را نوشته و برای جلسه بعد ارائه دهند . "نمی توانم این کار را بکنم " ، "جسم من ضعیف و خسته است " تلاش برای چه ؟ من که می دانم موفق نمی شوم " . یکی از افراد پرسید اگر هدفی را انتخاب کنیم چگونه می توان با صحبتهایی که شد به هدفمان برسیم ؟ گفته شد سعی کنید مدام هدف ها و ایده هایتان را مجسم کنید و در مورد آنها با خودتان گفتگوهای مثبت داشته باشید ، با تجسم خلاق تمرکز بیشتری روی هدف هایتان خواهید داشت ، انرژی بیشتری برای انجام کار پیدا می کنید ، احساس اعتماد به نفس و خلاقیت بیشتری خواهید کرد و احساس می کنید که قدرت و کنترل خودتان نیز بیشتر شده است . مواظب افکارتان باشید ، افکارتان را کنترل کنید . به خاطر داشته باشید اکثر اوقات همانی می شوید که به آن فکرمی کنید . فقط به چیزهایی فکر کنید و درباره آن با خودتان حرف بزنید که می خواهید داشته باشید نه چیزهایی که نمی خواهید. برای برخوردار شدن از تجسم خلاق باید همه برنامه نویسی های منفی گذشته را با توجه کردن دایم به تصاویر ذهنی مثبت از ذهن خود پاک کنیم . پیوسته افکار مثبت و سالم را به پرده ذهن خود راه دهیم تا در ذهن نیمه هوشیار ما جای گیرند. هر آینه چیزی را طلب کنید واز قوه تخیل و تجسم خود استفاده کنید و تصویری با تمام جزئیاتش را روی پرده ذهن خود مجسم نمائید . اگر به اندازه کافی به تصویر مورد علاقه خود نگاه کنید ، اگر به اندازه کافی به خواسته خود توجه کنید نیروی کافی برای تحقق بخشیدن به خواسته تان را ایجاد می کنید . تجسم خلاق را در حالت آرامش ( تن آرامی ) انجام دهید . وقتی عضلاتتان در آرامش کامل قرار گرفت ذهنتان آرام گرفت ، می توانید آنچه را آرزو می کنید ، با تمام جزئیاتش در ذهنتان مجسم کنید . از تصدیقهای مثبت قدرتمند استفاده کنید . تأکید کنید که به همه خواسته های خود می رسید . خود را ببینید که به همه خواسته هایتان رسیده اید . احساس خوشایند این موفقیت را در خود احساس کنید . به خود بگویید که رویایتان به تحقق می پیوندد. خود را ببینید که به هدفتان رسیده اید. می توانید به تمام خواسته های خود برسید تنها کاری که باید بکنید این است که به خواسته خود توجه کنید . ارائه تکلیف : لطفاً جاهای خالی را با دقت و صداقت پاسخ بدهید. - افتخار می کنم که در گذشته ............. - کاری که حالا می توانم انجام دهم در همین چند سال گذشته از من ساخته نبود. - تجربیات خود را در زمینه پیشرفتها و ناکامی هایی که در زندگی بر اساس باورهایتان داشته اید را بنویسید. - در منزل خوب فکر کنید واهدافی را برای خود ترسیم کنید، اهداف خود را مرحله بندی کنید و بعد از دستیابی به هر مرحله خودتان را تشویق کنید ، با این کار تصوربهتری از خود پیدا می کنید . - چه افکار وعادت منفی نامطلوبی را می توانید به طورموفقیت آمیز در خود تغییر بدهید. - لیستی از جملات مثبت را که می توانید به خود بگویید ، تهیه کنید سپس با استفاده از روش تجسم ذهنی خود را ببینید که به همه خواسته های خود رسیده اید . برنامه تجسم خلاق را به هر تعداد که می خواهید و می توانید تکرار کنید . از معجزه ای که در زندگیتان اتفاق می افتد تعجب می کنید . در پایان این جلسه و جلسات بعدی مقرر شد تصدیقهای مثبت قدرتمند به صورت نوشته در اختیار اعضاء قرار گیرد ، تا با خود مرور کنند و آن را جایگزین نگرشها و گفتگوهای منفی کنند که تا کنون با خود داشته اند از جمله تصدیقهای مثبت در رابطه با پاک کردن برنامه نویسی های منفی ، ابجاد تصویر و باور ذهنی مثبت تصدیقهای مثبت برای غلبه بر محدودیتهای شخصی ،تصدیقهای مثبت برای اعتلای شخصی، تصدیقهای مثبت برای افزایش انگیزه ، مبارزه با ترس از شکست و همچنین تصدیقهایی که با وضع و حال آنها مناسب باشد از خود افراد خواسته شد که لیست کنند و همه روزه بجای گفتگوی منفی با خویشتن آنها را مرور کنند. بازخورد: درنهایت از اعضاء در مورد مباحث این جلسه نظر خواهی شد و میزان کارآمد بودن بحث و امکان استفاده از آن مورد بحث و بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از رضایت اعضاء بود. جلسه چهارم : خوداثربخشی و اثرات آن - بیان تأثیر الگوهای نقش به عنوان عامل دیگر برای تحکیم باور درونی - بررسی اثر تقویت کلامی از سوی دیگران - دعوت (( فرد خودکارآمد بالا و موفق و پرسش و پاسخ اعضاء )) پس از سلام و احوال پرسی به بررسی تکالیف گذشته پرداخته شد ، سپس با دریافت بازخورد افراد در مورد جلسه قبل مبنی بر استفاده از خودگویی مثبت و تجسم مثبت و اثرآن بر عملکرد افراد و بررسی تکالیف در مورد تجربه های گذشته و تنبیه و تشویق های دریافتی آن مرور شد. و سپس جمع بندی و خلاصه ای از آن به عنوان عواملی که با تأثیر مستقیم بر روی باور فرد، باعث موفقیت یا شکست فرد شده اند، مطرح شد. درادامه به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر کارآمدی و رسیدن به اهداف گفته شد : خوداثربخشی ، تأثیر مهمی بر شناخت ، انگیزش ، و خلق ما دارد . این مفهوم در نظریه بندورا مطرح بوده است . خوداثربخشی به اعتماد و ایمان ما به این موضوع اشاره دارد که عکس العملهایی که در مقابل رویدادهای زندگی نشان می دهیم می تواند تأثیر با اهمیتی داشته باشد . افرادی با احساسات قوی اثربخشی ، با انرژی وپافشاری با رویدادهای زندگی روبه رو می شوند. آنها به آزمایش راههای جدید ادامه می دهند تا موفق شوند یا از خطر جان سالم به در برند . خود اثربخشی چگونه توسعه می یابد ؟ چرا بعضی افراد نسبت به دیگران از اثربخشی بالاتری برخوردارند ؟ بندورا معتقد است خوداثر بخشی از تجارب زندگی و همین طور از الگوهای زندگی افراد دیگر ناشی می شود یعنی شما با مشاهده اینکه افراد دیگر با موفقیت با رویدادهای زندگی روبرو می شوند خود اثربخشی را توسعه می دهید. خوداثربخشی با عکس العمل نشان دادن نسبت به رویدادهای زندگی با ((عمل)) ، ((انعطاف پذیری)) ، و ((پافشاری)) افزایش می یابد . عمل ضروری است چرا که با انجام کار، آن را بهتر یاد می گیرید . انعطاف پذیری شما را به آزمایش راه های جدید تشویق کرده و از جازدن باز می دارد، ممکن است همیشه موفق نشوید اما پافشاری به شما نگرش بقا می دهد و توضیحاتی همراه با مثال در این رابطه ارائه شد. سپس به بیان اهمیت الگوگیری در جنبه های مختلف زندگی واینکه کسانی در شرایطی مثل ما چگونه توانسته اند بر موانع غلبه کنند و از کمبود امکانات نهراسیده اند و موانع سد راه خودرابرداشته اند و شکست را مقدمه پیروزی فرض کرده اند. یکی از راههای کسب موفقیت دیدن افرادی است که جلوه هایی از موفقیت را که ما خواهان آن هستیم از خود به نمایش می گذارند . زمانی که شما با این افراد صحبت می کنید و از چگونگی موفقیت آنها سؤال می کنید ، خواهید فهمید که از چه تدابیر و یا توصیه هایی می توانید در جهت ساختن دورنمای موفقیت برای خود استفاده کنید، در این حین درمی یابید که حتی موفق ترین افراد هم با لحظاتی از تردید یا بحران اعتماد به نفس همراه بوده اند ، اما با استفاده از روشهای خاص بر آن فائق آمده اند . بی تردید ما نیز کمتر از دیگران نیستیم اگر خود را دست کم نگیریم و به توانایی های بیشماری که خداوند بزرگ به ما عطا کرده ایمان بیاوریم و آن را باور کنیم . درجستجوی الگوی مناسب باشند . این الگوی مناسب حتما نباید افرادی باشند که می شناسید ، بلکه می تواند از افرادی تشکیل شده باشد که نگرش شایستگی و تسلط بر زندگی را به شما الهام کند ، نباید غیرواقع بینانه معیارهای بالایی را برای خود بر گزید و انتظارات رفتاری را در الگوهای خیلی موفق مشاهده و از آنها یاد گرفت و سعی نکنید این انتظارات فوق العاده بزرگ را علیرغم توانایی های خودتان برآورده نمایید ، که در این صورت با شکست های پی در پی مواجه می گردید و این شکست ها به احساس بی ارزشی و افسردگی می انجامد . به شما توصیه می کنم افراد موفقی را بیابید که در زمینه های مورد نظر خود به موفقیت رسیده باشند ، وسپس از آنان بیاموزید و یاد بگیرید . به دنبال فرصت باشید تا با آنها صحبت کنید .آنان را به منزل دعوت نمایید و بخواهید که آگاهی ها و تجارب ارزنده ی خود را با شما در میان گذارند . خواهید دید که افراد موفق ، روحیه و اعتماد به نفس تان را افزایش داده و انگیزه بخش شما برای موفقیت هستند . پس از بیان توضیحات مشاور فرد جانبازی که به عنوان الگوی موفق دعوت شده بود به جایگاه آمد و از موفقیتها و تجربیاتش برای آنان سخن گفت . از افراد گروه خواسته شد سؤالات خود را از الگوی موفق بپرسند اینکه چه موانعی سر راهش بوده و چگونه بر مشکلات غلبه کرده است ، در پایان به عنوان تکلیف جلسه آینده از آنان خواسته شد لیستی از افراد موفق که در زندگی خویش دیده و یا شنیده اند را تهیه کنند و اینکه در موقع مشکلات و گرفتاریها آیا افرادی را به عنوان الگو در نظر دارند تا از آنها مشورت و راهنمایی بخواهند و اهمیت این مسئله را چقدر درک کرده اند. یکی از افراد پرسید شما در مورد خود اثر بخشی گفتید چگونه می توانیم اثربخش باشیم . به آنها گفته شد می توانید خوداثر بخشی را افزایش دهید و برای زندگی خود به ارمغان آورید . پیشنهادهای زیردر این رابطه ارائه شد . 1- با اهدف زندگی کنید . شما نمی توانید خوداثربخشی را افزایش دهید ، مگر آن که درکارها موفق شوید و نمی توانید به موفقیت نائل شوید اگر اهدافی نداشته باشید . تمرین کنید که هدف هایی داشته باشید و هنگامی که بدانها نایل می شوید ، خود را باور کنید . 2- اهداف خود را با استانداردهای معقول تعیین کنید . آنها باید به حد کافی مبارزه طلب باشند تا احساس رضایت به شما دست دهد و همین طور واقع بینانه باشند تا بتوانید به آنها دست یابید . 3- در جستجوی الگوی مناسب باشید . این الگوی مناسب حتما نباید افرادی باشند که می شناسید ، بلکه باید از افرادی تشکیل شده باشد که نگرش شایستگی و تسلط بر زندگی را به شما الهام کنند . 4- با شیوه ای مثبت با خود سخن بگویید . اگر در صحبت کردن با خودتان کمرو هستید ، آهسته با خودتان صحبت کنید . به خودتان فرصت دهید تا خودتان را از نظر ذهنی آماده سازید و در مورد تجارب خوب و موفقیت های گذشته ، فکر کنید . 5- یه خاطر داشته باشید که موفقیت در رسیدن به اهداف و غلبه بر رویدادهای زندگی به تمایل تان برای صرف انرژی و تلاش کافی بستگی دارد . تکلیف : - وقتی موفقیتی کسب می کنم خودم را اینگونه تشویق می کنم ............ - چگونه می توان پله های موفقیت را برای خود ترسیم کرد؟ و هنگام لغزش در یکی از این پله ها چگونه به خود کمک کنیم ؟ - اهمیت الگوی موفق در زندگی را چگونه ارزیابی می کنید؟ و آیا در زندگی خود الگویی داشته اید؟ بازخورد : در پایان از افراد پرسیده شد که جلسات را چقدر مؤثر می دانند و برای بهبود آن چه پیشنهادی دارند؟ افراد از جلسات راضی بودند اما زمان اجرا نا مناسب بودند و بعد از تمرینات ورزشی آنها بود که بدلیل خستگی دقت آنها کمتر می شد و دوست داشتند درزمان دیگری اجرا شود. جلسه پنجم : باورهای خودکارآمدی بالا با افزایش حالات مثبت عاطفی و فیزیولوژیکی راهبردها: - بررسی تکلیف هفته گذشته - کاهش بازخوردهای فشار روانی افراد و تغییر دادن گرایشها و تفسیرهای منفی آنها از حالتهای جسمانی شان - آموزش خود کنترلی و تن آرامی ( آرام سازی) - شوخ طبعی - ورزش کنید (اهمیت و فواید آن ) - جمع بندی و ارائه تکلیف مطالب این جلسه به این صورت بیان شد که اضطراب ، فشار روانی ، برانگیختگی ، خستگی و تنش اغلب به عنوان شاخص های آمادگی برای شکست تفسیر می شوند . احساسات و هیجانات منفی هم به شکل رسوباتی در اعماق ذهن و جان جای می گیرند و موجب عدم تمرکز می شوند . پاسخ آرام سازی از 3 مؤلفه تشکیل شده است : محیط ، بدن ، ذهن محیط : فراگیری پاسخ آرام سازی در یک محیط آرام، آسانتر است . در جایی که عوامل مزاحم وجود ندارد ، خود را در وضعیت راحتی قرار دهید . بدن : وقتی شما عمل آرام سازی را انجام می دهید بدنتان آرام می شود ، تنفس و فشار خونتان کاهش می یابد ضربان قلبتان کندتر می شود و ماهیچه ها و عضلات بدنتان کمتر تنیده است . یک نقطه شروع خوب ، آرام کردن تنفس است . آهسته و عمیق نفس بکشید ، نگه دارید و بیرون بدهید . ذهن : آرام سازی زمانی به خوبی جواب می دهد که شما افکار روزمره را کنار بگذارید و در یک موضع فکری آرام قرار بگیرید . بعداز بیان این مطالب شیوه آرام بخشی به آنان آموزش داده شد و به عنوان تمرین در منزل بصوت نوشته ای در اختیار آنان قرار گرفت . شوخ طبعی از چند طریق به ما کمک می کند تا با تنش مقابله کنیم . شوخ طبعی احساس خودکارآمدی ما را بالا می برد و کمک می کند تا کمتر دچارتنش شویم. افرادی که از حس شوخ طبعی مناسبی برخوردارتد ، کمتر از افراد فاقد شوخ طبعی تمایل دارند تا در هنگام روبرو شدن با تجارب تنش زا با خلق و خوی منفی عکس العمل نشان دهند . شوخی شیوه مؤثری برای رویارویی با هیجانات منفی از قبیل خشم ، غمگینی ، و افسردگی می باشد . افرادی که شوخ طبعی مناسبی دارند تمایل بیشتری دارند که موضع فعالی در برابر هیجانات منفی اتخاذ کرده است و سعی در غلبه بر آنها داشته باشند . افراد با شوخ طبعی مناسب ، فرصت بهتری را برای تجربه کردن سلامت جسمی خود دارند مطالعات نشان می دهد شوخی با کارکرد ایمنی مثبت و شاخص های فیزیولوژیکی پایین فشار روانی ، رابطه دارد. شوخی به ما کمک می کند تا به چندین طریق با فشار روانی رویارویی کنیم . اولاً ، احساسات خود اثربخشی را در ما افزایش می دهد . به جای اینکه با ترس یا هراس عکس العمل نشان دهیم ، می توانیم یک واقعه تنش زا را ساده فرض کنیم و به آن به عنوان یک رویداد نزدیک شویم . دوماً ، شوخی به ما کمک می کند خود را از مشکل دور کنیم و فرصتی را ارائه می دهد که به راه حل های جانشین هم فکر کنیم . سومین منفعت شوخی این است که دیگران بیشتر تمایل دارند اطراف ما باشند و هنگامی که با نشاط هستیم از ما حمایت می کنند. بعد از بیان این مطالب از افراد نظر خواهی شد و آنها بیان نمودند که این تجربه را در خود دیده اند اما اکنون که به آن فکر می کنیم ، می فهمیم که چقدر مؤثر بوده است. بعد از به بیان اهمیت ورزش پرداختیم و چون آنها خود ورزشکار بودند با اشتیاق گوش می دادند. ورزش فرصتی فراهم می کند تادرد و رنج ها را از ذهن خود بیرون کرده ، توجهتان را از مسائل و مشکلات منحرف ساخته و فرصتی برای کنترل خشم ، افسردگی ، اضطراب ایجاد می کند . تحقیقات بسیار فراوانی درباره مزایای ورزش کردن انجام گرفته وبعضی فواید آن اینگونه ذکر شده کاهش فشار روانی ، افزایش بازده اکسیژن ، افزایش رضایت از ظاهر فیزیکی خود ، بهبود وضع فیزیولوژیکی از فشار روانی ؛ افزایش کارکرد قلبی – عروقی، کاهش فشار روانی و اضطراب ؛ اصلاح خود اثر بخشی ؛ افزایش اعتماد به نفس ؛ کاهش افسردگی ؛ افزایش خلق مثبت و ... .تکلیف : - تکنیک آرام بخشی را در منزل تکرار کنید تا زمانیکه بتوانید آن را به خوبی انجام دهید. - آیا افراد شوخ طبعی را می شناسید که بتوانند استرس را از شما دور کنند . در پایان جزوه ای در اختیار آنان قرار گرفت تا تکنیک relaxation یا تن آرامی را در منزل تمرین کرده و جلسه بعدی بتوانند آن را اجرا کنند. نمونه ای از تصدیقهای قدرتمند برای غلبه بر خستگی و استرس و ناامیدی در اختیار آنان قرار داده شد تا در منزل تمرین کنند از جمله گفتن جملاتی از این قبیل : تن من قوی و سالم است . ذهن من به راحتی جسم مرا در حالت آرامش قرار خواهد داد. احساس می کنم که نیرویی حیات بخش بر ذهن و جسم من حاکم است. می توانم به راحتی با ناامیدی ها کنار بیایم . من برای غلبه با ناامیدی ها از روشی عاقلانه و صحیح استفاده می کنم . جلسه ششم : خود باوری و اعتماد به نفس واقعی (1) راهبردها: - بررسی تکلیف هفته گذشته - اعتماد به نفس واقعی چگونه است؟ - چگونه خود باوری و اعتماد به نفس را از هم اکنون در خود تقویت کنیم ؟ چرا اعتماد به نفس ضعیف عادتی است که ترک آن مشکل است ؟ - - خلاصه، نتیجه گیری، ارائه تکلیف پس از خوش آمدگویی به افراد و بررسی تکالیف جلسه قبل یکی از افرادی که به خوبی به تکنیک تن آرامی مسلط شده بود ، به کمک یکی از شرکت کنندگان آن را اجرا نمود، افراد از این تکنیک راضی بودند و آن را بسیار مؤثر دانستند . سپس بحث این جلسه با این سؤال شروع شد که اعتماد به نفس واقعی چیست ؟ چگونه از تخریب خویشتن دست بشوییم و به رؤیاهای خود اعتماد کنییم ؟ با این پرسش افراد درگیر موضوع شدند و نظرات خود را گفتند . سپس رهبرگروه گفت ، مهارتهای معدودی وجود دارد که شما می توانید به خوبی آنها را بیاموزید و در انجام دادنشان توانایی فوق العاده به دست آورید . بنابراین چنانچه اعتماد به نفس درونی خود را بر اساس کارهایی که در آن مهارت دارید بنا کنید ، فقط مواقعی که مشغول انجام دادن ابن قبیل کارها هستید احساس اعتماد به نفس و خود باوری می کنید نه در همه اوقات . اعتماد به نفس واقعی آن است که روی آگاهی ها وتوانایی های ما نیز اثربگذارد . اعتماد به نفس واقعی هیچ گونه ارتباطی با آن چه در زندگی بیرونی شما اتفاق می افتد ندارد، اعتماد به نفس واقعی زاییده ی شغل شما نیست . اعتماد به نفس راستین ، نتیجه باور قلبی و درونی شما به توانایی ها و قابلیت های تان است . این باور که هرکاری را بخواهید ، می توانید انجام دهید . هنگامی که اعتماد به نفس وخودباوری خود را بر اساس آن که و آن چه به راستی هستید ونه براساس موفقیت ها و دست یابی ها یا شکست ها و ناکامی های خود بنا کنید؛ چیزی را در خود خلق می نمایید که هیچ کس و هیچ چیز یارای گرفتنش را ازشما نخواهد داشت . به خود بگویید اعتماد به نفس من برخواسته از این حقیقت است که می دانم چنان چه تصمیم بگیرم کاری را انجام دهم حتماً آن را انجام خواهم داد. یک دقیقه به پاسخ این پرسش فکر کنید : چنان چه ، کسی همین حالا شغلی به شما پیشنهاد کند ، آیا چنین عکس العملی از خودتان نشان نمی دهید ؟" مطمئن نیستم که بتوانم به خوبی از عهده اش بربیایم یا زیاد تو این کار به خود اعتماد ندارم " نقطه ای که در آن از تعقیب رؤیاهایتان چشم پوشی می کنید همان نقطه ای است که اعتماد به نفس شما در آن آسیب دیده و مختل شده است ، این نقطه همان نقطه ای است که در آن به خودتان اعتماد کافی ندارید . داشتن اعتماد به نفس وخودباوری نیز اساساً به این معناست : به خودتان اعتماد داشته باشید که می توانید ترس های خود را کنار بگذارید و تسلیم نشوید . چنان چه می خواهید موفق باشید باید کاری صورت دهید و اشتباه های زیادی مرتکب شوید. چنان چه بخواهید صبر کنید تا اعتماد به نفس کافی برای تعقیب رؤیاهایتان به دست آورید ممکن است مجبور باشید تا ابد صبر کنید . هر چه بیشتر منتظر تعقیب رؤیاهایتان بمانید اعتماد به نفس خود را بیشتر از دست خواهید داد و در عوض بر ترس ها و نگرانی های شما افزوده خواهد شد . این ترس که شاید هرگز به خواسته ها و رؤیاهایتان نرسید . به این گونه ممکن است فرصتهای خود را از دست بدهید بی آن که حتی متوجه باشید هر چه انجام دادن کاری را به تعویق بندازید ؛ بیش تر از حرکت محروم می شوید . و هر چه بی تحرک و منفعل تر باشید ، بیش تر ترس به شما چیره می شود و از اعتماد به نفس تان کاسته می شود. برای آنکه باورهای خودکارآمدی بالایی داشته باشیم لازم است ه سه نوع اعتماد به نفسی که به ذکر آن خواهیم پرداخت را داشته باشیم در ادامه به ذکر انواع اعتماد به نفس پرداختیم و گفته شد که به این مهم بپردازیم که چگونه می توان سطوح عمیق تری از اعتماد به نفس و خودباوری را در خود تجربه کنیم . سه نوع اصلی واساسی اعتماد به نفس هست که ما باید در خود به وجود آوریم . اعتماد به نفس رفتاری ، اعتماد به نفس احساسی ، عاطفی و در نهایت روحی و معنوی . به منظور آن که اقتدار شخصی لازم را به دست آورده و رضایت و غنایی را که استحقاقش داریم تجربه کنیم ، به هر سه نوع اعتماد به نفس نیازداریم . ادامه مطالب به جلسه آینده موکول شد. تکلیف: اعتماد به نفس خود را چگونه ارزیابی می کنید ؟ مواردی را که در آن خود را باور دارید و مواردی که در انجام آن احساس ضعف می نمایید، نوشته و همراه خود بیاورید . آیا اعتماد به نفسی که بتواند همیشه و در هر موقعیتی به شما کمک کند که کارآمد باشید رادر خود می یابید؟ جلسه هفتم : اعتماد به نفس و خود باوری واقعی (2) راهبردها: - چگونه اعتماد به نفس و خودباوری را در خود شکوفا کنیم ؟ - سه نوع اصلی و اساسی از اعتماد به نفس که ما در خود باید ایجاد کنیم کدام است ؟ اعتماد به نفس رفتاری به معنای قابلیت و توانایی در عمل کردن و انجام دادن کارهاست از کارهای ساده تا مشکل . چگونه اعتماد به نفس رفتاری را در خود بالا ببریم ؟ 1- اعتماد و ایمان به قابلیت و توانایی در عمل کردن . 2- اعتماد و ایمان با اینکه پشتکار خواهید داشت و پیوسته و مداوم به اقدام های خود ادامه خواهید داد تا به نتیجه مطلوب و نهایی برسید. 3- اعتماد و ایمان به قابلیت و توانایی خود در ، از سر راه برداشتن مانع ها و مشکل ها 4- اعتماد و ایمان داشتن به اینکه قابلیت و توانایی آن را دارید تا در صورت لزوم از دیگران کمک بخواهید در مورد هریک از موارد مذکور توضیحاتی همراه با مثال ارائه شد . اعتماد به نفس رفتاری واقعی دارای این چهار ویژگی است . چنان چه یک یا چندین نشانه از علائم چهارگانه زیر را از خود بروز می دهید بی گمان باید بیشتر روی اعتماد به نفس رفتاری خود بیشتر کار کنید : - شروع کردن را به تأخیر می اندازید - بیش از حد خود را معطل تجزیه و تحلیل و بررسی جوانب کار می کنید بدون آنکه تصمیم مشخص و واضحی بگیرید و خود را متعهد کنید . یا آنقدر در تصمیم گرفتن مردد و متزلزل هستید که به محض موفق شدن درتصمیم گیری ، دیگر شور و حال و هدفمندی خود را از دست داده اید - از رویارویی با سختی ها و مشکل های اصلی طفره می روید و دقت خود را روی مسائل و موضوع هایی که توجه و رسیدگی زیادی نمی خواهند تلف می کنید . - درهنگام بروزسختی ها، نیازخود به کمک خارجی را انکارمی کنید ( حال چه درخانه وچه در شغل و کارتان ) و به همه می گویید که هیچ مشکلی ندارید اگردارای یکی یا بیشترازعلائم بالا هستید یا به طورغریزی حس می کنید که به اعتماد به نفس رفتاری بیشتری نیازمندید می توانید توصیه های زیر را به کار بندید . قدم های کوچک ، خاص و مشخصی را برای رسیدن به هر یک ازرؤیاهایتان تعریف کنید و برای انجام آنها مدت زمان خاصی را تعیین کنید . وراهکارهای دیگری در ادامه ارائه شد . چگونه اعتماد به نفس احساسی – عاطفی خود را افزایش دهیم ؟ اعتماد به نفس احساس – عاطفی به این معناست که می دانید قابلیت و توانایی لازم برای این که دنیای احساسات و عواطف تان را زیر سلطه و در اختیار خود در آورید، را دارید . راهکارهای لازم در این زمینه نیز ارائه شد . چگونه اعتماد به نفس روحی – معنوی را در خود تقویت کنیم ؟ این نوع از اعتماد به نفس را ممکن است نشنیده باشید ، اما مهمترین نوع اعتماد به نفس محسوب می شود چرا که تعریف کننده رابطه شما و جهان هستی – جایی که در آن زندگی می کنید – می باشد . سپس ویژگیهای بارز آن و راهکارهای افزایش آن ارائه شد . ارائه تکلیف : برای بهبود اعتماد به نفسم چه کارهایی از من ساخته است؟ بازخورد: از یکی از شرکت کنندگان خواسته شد تا خلاصه آنچه در این جلسه مطرح شد را بیان نماید . با توجه به آنکه جلسه بعدی آخرین جلسه می باشد از شرکت کنندگان خواسته شد پیشنهادات و انتقادات خود را بیان نمایند. جلسه هشتم : جمع بندی و نتیجه گیری و خاتمه گروه راهبردها: - جمع بندی بحثهای مطرح شده در جلسات گروه به کمک اعضاء - بیان تجربیات اعضاء از شرکت در گروه و میزان رضایت آنها از نتایج جلسات - پر کردن پرسشنامه ها( پس آزمون) توسط اعضاء در پایان از همکاری اعضای هر دو گروه تشکر و قدر دانی گردید و بنا به درخواست گروه کنترل و مسؤول مرکز در یک جلسه 2 ساعتی اهم مطالب مطرح شده به صورت خلاصه مطرح شد . طرح پیشنهادی برای جلسات گروهی : در یک الگوی شناختی _ اجتماعی ٬ باورهای افراد به نسبت کارآمدی آنها را می توان از طریق چهار منبع اصلی تٲ ثیر گذاری توسعه داد . مٶثرترین روش ایجاد حس کارآمدی قوی از طریق تجربیات موفق است ٬ دومین روش از طریق تجربیات غیر مستقیمی است که مدلهای اجتماعی اراﺋه می دهند. ترغیب کلامی و اجتماعی سومین روش تقویت باورهای خود کارآمدی است و چهارمین روش کاهش بازخوردهای فشار روانی افراد و تغییر دادن گرایشها و تفسیرهای منفی آنها از حالتهای جسمانی شان است . همچنان که قبلا هم اشاره شد هدف اصلی تحقیق این است که بر اساس رویکرد شناختی _ اجتماعی بندورا راهبردهای افزایش باورهای خودکارآمدی آموزش داده شود و سپس بررسی شود که این جلسات آموزشی تا چه اندازه باعث بالا رفتن باورهای خودکارآمدی شده است . در جهت رسیدن به این هدف ٬ هشت خرده هدف در نظر گرفته شده است که هر خرده هدف در یک جلسه یک و نیم ساعته دنبال می شود . خرده هدف اول: آشنایی اعضای گروه با فرایند کار راهبردها: _رهبر و اعضای گروه با همدیگر آشنا می شوند _قوانین و مقررات گروه مطرح می گردد _اهداف تک تک اعضاء از شرکت در گروه مورد بررسی قرار می گیرد _پیش آزمون گرفته می شود خرده هدف دوم: شناسایی و تعریف باورهای خودکارآمدی راهبردها: _بیان اهمیت باورهای افراد به نسبت خود و نقش این باورها در موفقیت و شکست آنها _دادن تکلیف به اعضاء نسبت به شناسایی باورهای مثبت و منفی آنها خرده هدف سوم: دستیابی به شیوه های نگرش مثبت راهبردها: _بحث و گفتگو در مورد تکلیف داده شده _ارائه راهکارهایی برای افزایش نگرش مثبت و از بین بردن باورهای غلط _دادن تکلیف به افراد برای یادداشت کردن تجربیت موفقی که در زندگی داشته اند برای جلسه بعدی خرده هدف چهارم: بررسی تجربیات موفق افراد راهبردها: _بیان اهمیت تجربه های موفق در کارآمدی بیشتر _کمک به افراد تا تسلط شخصی خود را در رابطه با برخی مسائل تجربه کنند خرده هدف پنجم: فراهم کردن امکان دستیابی افراد به الگوهای موفق راهبردها: _بیان اهمیت الگوگیری در جنبه های مختلف زندگی و نقش مربی در افزایش باورهای خودکارآمدی _دعوت از یکی از جانبازانی که با توجه به موانع بسیار در زمینه های شغلی موفق بوده و استفاده اعضاء از تجربیت او خرده هدف ششم: ایجاد حالات مثبت عاطفی و فیزیولوژیکی راهبردها: _کاهش بازخوردهای فشار زای روانی و تغییر دادن گرایشها و تفسیرهای منفی افراد از حالتهای جسمانی آنها از طریق آموزش خود کنترلی و آرام سازی _ایجاد برانگیختگی هیجانی خرده هدف هفتم: اعتماد به نفس برتر راهبردها: _تٲثیر تجسم ذهنی و تلقین در افزایش کارآیی شخصی _ارائه راهکارهایی برای کسب اعتماد به نفس برتر خرده هدف هشتم: جمع بندی و نتیجه گیری و خاتمه گروه راهبردها: _جمع بندی بحث های مطرح شده در جلسات گروه به کمک اعضای گروه _بیان تجربیات اعضاء از شرکت در گروه و میزان رضایت آنها از نتایج این جلسات _پر کردن پرسشنامه ها (پس آزمون) توسط اعضای گروه