صفحه محصول - پروپوزال پیاده سازی و استقرار مدیریت دانش در دانشگاه

پروپوزال پیاده سازی و استقرار مدیریت دانش در دانشگاه (docx) 60 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 60 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

2253615-405130 دانشکده علوم اقتصادی و اداری پایان نامهی دوره کارشناسی ارشد در رشته‌ مدیریت بازرگانی(گرایش تحول) موضوع: سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشگاه مازندران استاد راهنما: دکتر مهرداد مدهوشی استاد مشاور: دکتر محسن علیزاده ثانی نام دانشجو: حکیمه درویشی سلوکلائی تقدیر و تشکر هم اکنون که این رساله را پیش روی خود دارم بر خود فرض میدانم که از تمامی اساتید فرهیخته و گران مایه‌ای که در طول دوران تحصیل و تدوین این رساله با هدایتهای خود با رویی گشاده و سعۀ صدر مرا مرهون فضل و بزرگواری خویش ساختهاند به ویژه استاد معزز جناب آقای دکتر مهرداد مدهوشی که مسئولیت راهنمایی و استاد مکرم جناب آقای دکتر محسن علیزاده که زحمت مشاوره را تقبل فرمودند نهایت سپاس و قدردانی را داشته باشم. همچنین سپاس صمیمانه من تقدیم به اساتید محترم آقایان دکتر عبدالحمید صفایی قادیکلائی و دکتر میثم شیر خدایی و دکتر ابوالحسن حسینی که در راستای این پایان‌نامه قبول زحمت فرمودند. در نهایت از تمامی مدیران و اساتید محترم دانشگاه مازندران به خاطر همراهی و همکاری‌شان سپاسگزارم. سپاس یگانه خداوندی که رحمتش را هرگز از من دریغ نکرد. تقدیم به دو موجود مقدس آنان که ناتوان شدند تا من به توانایی برسم موهایشان سپید شد تا من در اجتماع رو سپید شوم و عاشقانه سوختند تا روشنگر راهم باشند و گرما بخش وجودم پدر و مادرم چکیده مدیریت دانش در آموزش عالی مجموعهاي از فرآیندهاي سازمانی است که از ایجاد و انتقال دانش در این مؤسسات حمایت کرده و دست‌یابی به اهداف سازمانی و دانشگاهی را ممکن میسازد. بدین منظور و به جهت مدیریت مناسب دانش سازمانی، ابزاری مناسب نیاز است که بتوان با استفاده از آن از میزان اثربخشی مدیریت دانش در یک سازمان آگاه شد. این آگاهی از وضعیت مدیریت دانش به سازمان کمک مینماید تا نقاط ضعف و کاستیهای مدیریت دانش خود را در جهت حفظ برتریهای رقابتی و یا افزایش آن، به درستی تشخیص و اقدامات مناسبی در جهت آن انجام دهد. این تحقیق نیز با بررسی و مقایسهی شاخصها و ابزارهای موجود در این زمینه، از رویکردی یکپارچه در قالب تکنیک فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) برای محاسبه میزان اثربخشی مدیریت دانش و مقایسه دانشکدههای دانشگاه مازندران بر اساس آن استفاده کرده است که در آن ابعاد کارت امتیازی متوازن (BSC) به عنوان شاخصهای اثربخشی و ابزار شاخص عملکرد مدیریت دانش (KMPI) به عنوان فرآیندهای چرخه دانش در نظر گرفته شده است. دادههای تحقیق با روش میدانی و از طریق توزیع پرسشنامه مقایسات زوجی بین خبرگان دانشگاه جمعآوری شده و نرمافزار Super Decisions نیز برای تجزیهوتحلیل دادهها بکار رفته است. نتایج این تحقیق نشان میدهد که بعد فرآیندهای داخلی و بهکارگیری دانش مهم‌ترین شاخص و فرآیند هستند. همچنین میزان اثربخشی مدیریت دانش دانشکدههای علوم پایه در مقایسه با دانشکدههای علوم انسانی و علوم مهندسی بیشتر است. در نهایت پیشنهاداتی نیز برای بهبود آنها بر اساس فرآیندهای دانش ارائه شده است. واژههای کلیدی: مدیریت دانش، سنجش اثربخشی، فرآیند تحلیل شبکهای، کارت امتیازی متوازن، دانشگاه مازندران. 234455566810121313141515161719202122222627282935353638393941424445474950565757627275757676777879808082828383858586868696101105105109110110111112120137 فهرست مطالب فصل اول- کلیات پژوهش1-1- مقدمه.................................................................................................................................................................1-2- ضرورت و اهمیت موضوع..................................................................................................................................1-3- بیان مسأله...........................................................................................................................................................1-4- اهداف پژوهش..................................................................................................................................................1-5- سوالات پژوهش.................................................................................................................................................1-6- روش پژوهش.....................................................................................................................................................1-7- قلمرو پژوهش....................................................................................................................................................1-8- تعریف واژه‌ها و اصطلاحات.............................................................................................................................. 1-8-1- تعاریف مفهومی.......................................................................................................................................... 1-8-2- تعاریف عملیاتی..........................................................................................................................................1-9-ساختار کلی پایان نامه.........................................................................................................................................فصل دوم: ادبیات پژوهش2-1- مقدمه................................................................................................................................................................. 2-2- مدیریت دانش...................................................................................................................................................2-2-1-گذری بر مدیریت دانش..................................................................................................................2-2-2-دانش.............................................................................................................................................. 2-2-2-1- روابط داده،اطلاعات و دانش......................................................................................................2-2-2-2- داده...........................................................................................................................................2-2-2-3-اطلاعات .................................................................................................................................2-2-3-طبقه بندی انواع دانش.....................................................................................................................................2-2-4-منابع دانشی سازمان.........................................................................................................................................2-2-5-تعاریف مدیریت دانش....................................................................................................................................2-2-6- اهمیت به کارگیری مدیریت دانش.................................................................................................................2-2-7-اهداف مدیریت دانش.....................................................................................................................................2-2-2-8-فرآیند های مدیریت دانش.......................................................................................................................... 2-2-9-مدیریت دانش در آموزش عالی..................................................................................................................... 2-3-سنجش مدیریت دانش...........................................................................................................................................2-3-1- سنجش اثربخشی مدیریت دانش.....................................................................................................................2-3-2- انواع رویکرد های سنجش مدیریت دانش.......................................................................................................2-3-3- ابزارهای سنجش مدیریت دانش..................................................................................................................... 2 -3-3-1- کارت امتیازی متوازن............................................................................................................................ 2-3-3-2- جهت یاب اسکاندیا................................................................................................................................ 2-3-3-3- نظارت بر دارایی‌های نامشهود................................................................................................................. 2-3-3-4- حسابداری منابع انسانی............................................................................................................................. 2-3-3-5- روش شناسیKP3................................................................................................................................. 2-3-3-6- شاخص عملکرد مدیریت دانش............................................................................................................... 2-3-3-7- سیستم مبتنی بر رضایت کاربر..................................................................................................................2 -3-4--مقایسه ابزار های سنجش مدیریت دانش.......................................................................................................2-4- مدل تحقیق و اجزای آن..................................................................................................................................... 2-4-1-کارت امتیازی متوازن....................................................................................... ........................................... 2-4-2-. شاخص عملکرد مدیریت دانش................................................................................................................... 2-4-3-. فرآیند تحلیل شبکه‌ای.................................................................................................................................2-5- دانشگاه مازندران...............................................................................................................................................2-6-مروری بر تحقیقات انجام شده............................................................................................................................. 2-6-1-تحقیقات خارجی......................................................................................................................................... 2-6-2-تحقیقات داخلی...........................................................................................................................................2-7-خلاصه فصل دوم..............................................................................................................................................فصل سوم: روششناسی پژوهش3-1- مقدمه.................................................................................................................................................................3-2- نوعشناسی ‌پژوهش ...........................................................................................................................................3-3- انتخاب خبره ....................................................................................................................................................3-4- مدل و روش پژوهش ........................................................................................................................................3-4-1- گام اول. تشکیل مدل و ساختاردهی به مسأله......................................................................................3-4-2- گام دوم. تشکیل ماتریس مقایسات زوجی و محاسبه بردار اوزان در هر یک از سطوح.........................3-4-3- گام سوم. محاسبه اثربخشی مدیریت دانش..........................................................................................3-4-4- گام چهارم. تجزیه و تحلیل اثربخشی مدیریت دانش...........................................................................3-5- ابزار و روش جمع‌آوری داده‌ها........................................................................................................................... 3-5-1- بررسی سازگاری ماتریس های مقایسات زوجی.......................................................................................... 3-5-1-1-محاسبه سازگاری ماتریس های مقایسات زوجی.....................................................................................3-6- معرفی نرم‌افزارهای مورد استفاده.........................................................................................................................3-7- محدودیت‌های پژوهش......................................................................................................................................فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده‌ها4-1- مقدمه ...............................................................................................................................................................4-2- مشخصات خبره‌ها .............................................................................................................................................4-3- پیاده سازی روش................................................................................................................................................ 4-3-1- گام اول. تشکیل مدل و ساختاردهی به مسأله................................................................................................ 4-3-2- گام دوم. تشکیل ماتریس مقایسات زوجی و محاسبه بردار اوزان در هر یک از سطوح................................... 4-3-3- گام سوم. محاسبه اثربخشی مدیریت دانش.................................................................................................... 4-3-3- گام چهارم. تجزیه و تحلیل اثربخشی مدیریت دانش..................................................................................... فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادات5-1- مقدمه ...............................................................................................................................................................5-2- جمع بندی.........................................................................................................................................................5-3- بحث و نتیجه گیری............................................................................................................................................5-4- پیشنهادات......................................................................................................................................................... 5-4-1- کاربردی.................................................................................................................................................... 5-4-2 تحقیقات آتی...............................................................................................................................................منابع و مأخذ............................................................................................................................................................پیوست‌هاپیوست1-پرسشنامه مقایسات زوجی.............................................................................................................................پیوست2- خروجی نرم افزار Super Decisions......................................................................................................فهرست شکل‌ها10شکل1-1- ساختار کلی پایان نامه ..........................................................................................................17شکل2-1- اثر اطلاعات و دانش بر تصمیم گیری....................................................................................40شکل2-2- رابطه بین مولفه های اصلی در متدلوژیKp3 برای تعیین سهم دانش در عملکرد شرکت.......46شکل2-3- مدل اولیه تحقیق...................................................................................................................48شکل2-4- ارتباط کارت امتیازی متوازن با مدیریت دانش.......................................................................51شکل2-5- تفاوت ساختار سلسله مراتب و شبکه.....................................................................................54شکل2-6- فرمت استاندار سوپر ماتریس.................................................................................................58شکل2-7- مدل سنجش اثر بخشی مدیریت دانش...................................................................................59شکل2-8- مدلANP سنجش عملکرد مدیریت دانش.........................................................................60شکل2-9- مدل وو و ونگ برای ارزیابی موفقیت مدیریت دانش............................................................62شکل2-10-توانمندی مدیریت دانش به منظور اثربخشی مدیریت دانش...................................................65شکل2-11-مدل مفهومی ارزیابی و آسیب‌شناسی مدیریت دانش در مؤسسات آموزش عالی...............68شکل2-12-مدل عوامل تأثیر گذار بر موفقیت سیستم مدیریت دانش و همچنین پیامدها آن......................73شکل2-13-چارچوب مرور ادبیات پژوهش............................................................................................78شکل3-1-مدل تحقیق............................................................................................................................106شکل5-1-یافته‌های پژوهش................................................................................................................... فهرست جداول33جدول 2-1- رویکردهای متفاوت ارزیابی مدیریت دانش.......................................................................36جدول 2-2- شاخصهای کارت امتیازی متوازن.....................................................................................37جدول 2-3- شاخصهای جهت یاب اسکاندیا.......................................................................................38جدول 2-4- شاخصهای نظارت بر داراییهای نا مشهود........................................................................39جدول 2--5 شاخصهای حسابداری منابع انسانی...................................................................................40جدول 2-6- شاخصهای متدلوژی Kp3..............................................................................................42جدول 2-7- شاخصهای عملکرد مدیریت دانش...................................................................................43جدول 2-8- شاخصهای سیستم مبتنی بر رضایت کاربر.........................................................................44جدول 2-9- مقایسه ابزارهای سنجش مدیریت دانش..............................................................................48جدول 2-10- مدل کارت امتیازی متوازن برای دانشگاه.........................................................................69جدول 2-11- پژوهشهای انجام شده در حوزه سنجش مدیریت دانش..................................................81جدول 3-1-مقادیر ترجیحات برای مقایسات زوجی...............................................................................81جدول 3-2 - نمونه پرسشنامه مقایسه زوجی........................................................................................... 83جدول3-3- شاخص ناسازگاری تصادفی...............................................................................................85جدول 4-1- مشخصات خبره.................................................................................................................86جدول 4-2- درجه اهمیت شاخص‌های اثربخشی مدیریت دانش............................................................87جدول 4-3- درجه اهمیت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل ابعاد کارت امتیازی متوازن.................88جدول 4-4- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد مشتری..........................89جدول 4-5- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد فرآیندهای داخلی.........90جدول 4-6- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد نوآوری و یادگیری......91جدول 4-7- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد مالی................................92جدول 4-8- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد مشتری...........................93جدول 4-9- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد فرآیند های داخلی..........94جدول 4-10- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد نوآوری و یادگیری.....95جدول 4-11- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد مالی.............................97جدول 4-12-سوپر ماتریس اولیه در بعد مشتری.....................................................................................97جدول 4-13- سوپر ماتریس نهایی در بعد مشتری..................................................................................98جدول 4-14- سوپر ماتریس اولیه در فرآیند های داخلی........................................................................98جدول 4-15- سوپر ماتریس نهایی در بعد فرآیندهای داخلی..................................................................99جدول 4-16- سوپر ماتریس اولیه در بعد نوآوری و یادگیری.................................................................99جدول 4-17- سوپرماتریس نهایی بعد نوآوری و یادگیری....................................................................100جدول 4-18- سوپرماتریس اولیه بعد مالی..............................................................................................100جدول 4-19- سوپر ماتریس نهایی در بعد مالی......................................................................................102جدول 4-20- محاسبه شاخص مطلوبیت برای سنجش اثربخشی مدیریت دانش.......................................103جدول 4-21-تجزیه و تحلیل اثربخشی از طریق پنج جزء فرآیند های چرخه دانش.................................. فهرست نمودارها52نمودار2-1- ارتباط درونی و بیرونی میان عناصر......................................................................................63نمودار2-2- سلسله مراتب سنجش اثربخشي مديريت دانش..................................................................64نمودار2-3-مدل سلسله مراتبي ارزيابي عملكرد سيستم مديريت دانش سازمان.....................................76نمودار3-1-گام‌های پیاده سازی مدل......................................................................................................87نمودار 4-1- درجه اهمیت فرآیندهای چرخه دانش تحت کنترل ابعاد کارت امتیازی متوازن...................88نمودار 4-2- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد مشتری.............................89نمودار 4-3- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد فرآیندهای داخلی............90نمودار 4-4- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد نوآوری و یادگیری .........91نمودار 4-5- اولویت دانشکده‌ها تحت کنترل فرآیند های چرخه دانش در بعد مالی.................................92نمودار 4-6- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد مشتری...........................93نمودار 4-7- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد فرآیند های داخلی..........94نمودار4-8- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد نوآوری و یادگیری.........95نمودار 4-9- اولویت فرآیند های چرخه دانش تحت کنترل دانشکده‌ها در بعد مالی...............................107نمودار5-1- تجزیه و تحلیل اثربخشی مدیریت دانش از طریق ابعاد کارت امتیازی متوازن........................108نمودار5-2- تجزیه و تحلیل اثربخشی مدیریت دانش از طریق فرآیند های چرخه دانش...........................109نمودار5-3- میزان اثربخشی مدیریت دانش دانشکده‌ها............................................................................ فصل اول:کلیات پژوهش 1-1-مقدمه روند رو به رشد رقابت در عرصه اقتصاد جهانی موجب تحولی عظیم در رویکرد سازمانها برای خلق ارزشهای رقابتی پایدار بوده است (بونتیس و همکاران،1999). در ابتداي عصر صنعتي شدن، سازمانها اثربخشي، كارايي و همچنين برتري رقابتي خود را از طريق اتوماسيون، كاهش ضايعات و حذف فرآيندهاي اضافي افزايش دادند؛ ولي در حال حاضر و در عصر دانش و دانش کاری، سازمانها در صدد سازماندهي مجدد جهت حذف مشاغل و نيروهاي اضافي هستند. اين جنبش از طريق مهندسي مجدد و مديريت كيفيت جامع و مانند این‌ها انجام ميشود كه سازمانهاي روان‌تری را به ارمغان ميآورد. در اينجاست كه نقش دانش و مديريت دانش روشن ميشود و سازمانها در پي تحقق و استفاده ِیکی از مهم‌ترین داراييهاي ناشناخته و راكد خود بنام دانش بر ميآيند. لذا، مديريت دانش در اين راستا بايد از سويي همراه با اثربخشي و كارايي و از سوي ديگر بايد بتواند به خوبی از عهده كسب، حفظ و نگهداري و انتشار دانش در سطح سازمان برآيد. مسلماً بهكارگيري مناسب اين سرمايه در صورت وجود معيارها و شاخصهاي مناسب موجب ميشود از سويي كارايي و اثربخشي مديريت دانش افزايش يافته و از سوي ديگر ميزان تأثير آن بر عملكرد سازمان مشخص شود و فقط مورد ارزيابي كيفي قرار نگيرد (شائمی برزکی،1384). امروزه مؤسسات آموزش عالی با چالشهاي فراوانی از جمله تغییرات سریع فنّاوري، گسترش سیستمها، تقاضاي متنوع جامعه، افزایش هزینههاي آموزشی و نیاز به تطبیق با عصر دانش و اطلاعات مواجهند. یکی از ابزارهایی که براي مقابله با این شرایط بکارگرفته میشود، مدیریت دانش است. مدیریت دانش در آموزش عالی مجموعهاي از فرآیندهاي سازمانی است که از ایجاد و انتقال دانش در این مؤسسات حمایت کرده و دست‌یابی به اهداف سازمانی و دانشگاهی را ممکن میسازد (صادقی آرانی،1387). نقش اصلی این مؤسسات، مدیریت کردن دانش (هم دانش ضمنی و هم دانش آشکار) است تا بتوانند عملکرد دانش را جهت توسعه و پیشرفت جامعه افزایش دهند (حمیدي زاده،1387). در این فصل، کلیات پژوهش ارائه می‌گردد. در ابتدا ضرورت و اهمیت انجام این پژوهش و مسأله‌ی مورد نظر مطرح خواهد شد و سپس اهداف، سوال و روش پژوهش بیان می‌شود. در پایان این فصل نیز، قلمرو پژوهش مطرح شده و واژگان کلیدی و پرکاربرد در این مطالعه تعریف خواهند شد. 1-2-ضرورت و اهميت موضوع در محیط رقابتی امروزی، نیاز سازمانها به داراییهای دانشی نسبت به گذشته شدت چشمگیری یافته است. غیر قابل تقلید بودن، کمیاب بودن، ارزشمند بودن و غیر قابل جایگزین بودن از ویژگیهای این دارایی دانشی، همراه با ظهور رویکردها و مفاهیمی چون مدیریت دانش، سرمایه فکری، دارایی نامشهود، دیدگاه دانش گرا به سازمان و نیز افزایش تحقیقات دانشگاهیان و دست اندرکاران اجرایی، همگی گویای اهمیت فزاینده منابع دانشی در سازمانها هستند (انوری رستمی و شهائی،1388). امروزه، محیط سازمانها به لحاظ تحولات علمی و فناوری روز به روز بی ثباتتر و پیچیده‌تر میشود. در چنین شرایطی، سازمانهایی برنده و کامیاب هستند که ضمن کسب دانش و آگاهی وسیع از عوامل محیطی، حفظ بقا و حیات خود، زمینه رشد و پویایی و افزایش عملکرد سازمان را بهبود و ارتقا بخشند. یکی از راههای تحقق این امر، مقوله مدیریت دانش است (رجایی پور و رحیمی،1387). در این میان، گرچه از سه دهه از ارائه مدیریت دانش در محافل علمی میگذرد اما این موضوع در مؤسسات آموزش عالی به ویژه دانشگاهها از دیر باز مطرح بوده چرا که فلسفه وجودی این مؤسسات، تولید و انتشار دانش در جامعه بوده و مدیریت دانش در این سازمانها همواره در محور برنامهریزی استراتژیک آن‌ها قرار داشته است. اگرچه اغلب این تلاشها بر مدیریت اختراعات، پژوهشها، تحقیقات و غیره بوده اما جایگاه این مؤسسات در تربیت نیروی انسانی ماهر و شایسته برای دیگر سازمانها میطلبد تا تلاش خود را در مدیریت دانش، گسترش داده و به دیگر حوزه‌های سازمان نیز وارد کنند. صاحب نظران، موفقیت و کامیابی آموزش عالی را در محیط پویای کنونی وابسته به سرمایههای معنوی آن از جمله مدیریت دانش میدانند (استین،2004). توسعه آموزشها در یک ساختار مناسب هرچند میتواند مفید باشد، اما اگر دانش کسب شده مدیریت نشود و توسعه دانش در راستاي نیازهاي جامعه نباشد، نمیتواند مشکلات زیادي را حل کند (نیازی، 1389). بنابراین مادامی که دانشگاهها در زمینه ارزیابی داراییهای دانشی خود، پیمایشی انجام ندهند، مدیریت دانش، بهبود عملکرد و توسعه سازمانی را نخواهد داشت. 1-3- بیان مسئله امروزه دانش به عنوان مهم‌ترین سرمایه و دارایی یک سازمان و محرکی برای ایجاد مزیت رقابتی، تحول سازمانی، نوآوری و غیره در سازمان به شمار میرود. این دارایی، در مقایسه با انواع دیگر داراییها، دارای این طبیعت منحصربهفرد است که هر چه بیشتر استفاده شود به ارزش آن افزوده میشود (نیرمال و همکاران،2004). مدیریت این دارایی نامشهود در طول دهههای گذشته توجه زیادی را به خود جلب نموده به طوری که اجرای یک استراتژی موثر مدیریت دانش و تبدیل شدن به یک سازمان دانشمحور، شرط الزامی موفقیت سازمانها در دورهای است که به اقتصاد دانشمحور معروف است (گروز،2002 ). از این رو در اقتصاد دانشمحور و محيط پرتلاطم امروزي، دانشگاهها که مراكز آموزش، توليد دانش و نيروي كار دانشي میباشند، دانش نقشي مهم و استراتژيك در آن‌ها ایفا میکند. بنابراین مؤسسات آموزشی نيازمند شناسايي وضع موجود خود، جهت توسعه برنامههاي بهبود در راستاي دست‌یابی به وضعيت مطلوب هستند و نياز به سنجش اثربخشی مدیریت دانش در این مؤسسات توسط متخصصان و افراد حرفهاي بيش از پيش احساس شده و از اهمیتی ویژه برخودار است. برای دست‌یابی به این مهم، پژوهش حاضر در پی سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشگاه مازندران است. دلیل این انتخاب از یک سو به جهت اهمیت دانشگاه مازندران به عنوان یکی از دانشگاههای بزرگ در کشور و بزرگ‌ترین مرکز آموزش عالی استان و از سوی دیگر، تاکنون پژوهشی در این زمینه با توجه به ضرورت آن صورت نگرفته است. 1-4- اهداف پژوهش این پژوهش به منظور توصیف و ارزیابی وضعیت اثربخشی مدیریت دانش در دانشگاه مازندران و افزایش سطح آگاهی مسئولین امر در این خصوص، به بررسی و تعیین عوامل و شاخصهاي مؤثر در سنجش اثربخشی مديريت دانش و میزان اثربخشی آن در دانشکدهها میپردازد تا به کمک آن، قوتها و ضعفهاي موجود مشخص و برنامهريزيهاي لازم در خصوص بهبود آن انجام شود. بنابراین اهداف پژوهش حاضر عبارتند از: 1-تعیین عوامل اصلی تأثیرگذار در سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشکدههای دانشگاه مازندران. 1-1-بررسی شاخصهای اندازهگیری عوامل تأثیرگذار در سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشگاه مازندران. 2-سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشگاه مازندران. 1-2- تعیین و سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشکدههای دانشگاه مازندران. 1-5- سوال پژوهش میزان اثربخشی مدیریت دانش در دانشکدههای دانشگاه مازندران چقدر است؟ 1-6- روش پژوهش این تحقیق نیز با مرور ادبیات موضوع، بررسی و مقایسه شاخصها و ابزارهای موجود در این زمینه، از رویکردی یکپارچه در قالب تکنیک فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) برای سنجش میزان اثربخشی مدیریت دانش و مقایسه دانشکدههای دانشگاه مازندران استفاده کرده است که در آن ابعاد کارت امتیازی متوازن (BSC) به عنوان شاخصهای سنجش اثربخشی و ابزار شاخص عملکرد مدیریت دانش (KMPI) به عنوان فرآیندهای چرخه دانش شناسایی شدند. همچنین دادههای تحقیق با روش میدانی و از طریق توزیع پرسشنامه مقایسات زوجی بین خبرگان دانشگاه جمعآوری شده‌اند و از نرمافزار Super Decisions نیز برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شده است. 1-7- قلمرو پژوهش - قلمرو موضوعی: قلمرو موضوعی این تحقیق اثربخشی مدیریت دانش است. - قلمرو مکانی: در این تحقیق، دانشکدههای دانشگاه مازندران از لحاظ اثربخشی مدیریت دانش و از دید خبرگان این دانشگاه مورد بررسی قرارگرفته شدهاند. - قلمرو زمانی: دادههای این تحقیق در نیمه اول سال 1391 جمعآوری شده است. 1-8- تعریف واژهها و اصطلاحات پژوهش 1-8-1- تعاریف مفهومی -مدیریت دانش: مدیریت دانش فرآیند خلق دانش، کسب دانش، ذخیره دانش، به اشتراکگذاری دانش، بهکارگیری دانش و ارزیابی دانش مناسب در زمان مناسب توسط فرد مناسب در سازمان است که از طریق ایجاد پیوند میان منابع انسانی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و ایجاد ساختاری مناسب برای دست‌یابی به اهداف سازمانی صورت پذیرد (افرازه،1386). - شاخص عملکرد مدیریت دانش: لی و همکاران در سال (2005) برای ارزیابی عملکرد یک سازمان در اجرای مدیریت دانش، معیاری با عنوان شاخص عملکرد مدیریت دانش ارائه کردند. با اندازهگیری اثربخشی چرخه دانش، این شاخص اندازهگیری میشود. چرخه دانش، از جمع جبری اثربخشی فرآیندهای تشکیلدهنده سیستم مدیریت دانش تشکیل شده است که از پنج مؤلفه تشکیل یافته و تأثیر هر یک از مراحل پنجگانه فرآیند چرخه دانش شامل خلق دانش، جمعآوری دانش، تسهیم دانش، بهکارگیری دانش و درونیسازی دانش را در محاسبه شاخص مورد نظر قرار میدهد. -فرآیند چرخه دانش: چرخه دانش شامل فرآیندهایی است که به بکارگرفته میشود تا دانش ایجاد، منتقل و به بکارگرفته شود و خود منتج به دانش جدید شود. در واقع در چرخه دانش، داده به اطلاعات تبدیل میشود، اطلاعات دست‌چین و تقویت شده و تبدیل به دانش میشود. این دانش سپس به کار گرفته میشود و نتایج آن مستند میگردد و داده، اطلاعات و دانش جدیدی را ایجاد مینماید. در فرآیند درونیسازی چرخه دانش، حافظه سازمانی کاربرد دارد که منظور از آن توانایی سازمان برای حفظ و نگهداری دانش است رادینگ،1383؛ به نقل از لطیفی و موسوی،1387. -فرآیند خلق دانش: دانش هنگامی که افراد، روشهای نوین انجام کارها را دریافته یا مهارت جدیدی کسب مینمایند، خلق میشود. گاهی اوقات دانش خارجی وارد سازمان میشود. (حسن بیگی، 1389). -فرآیند ذخیره دانش: دانش مفید و مناسب باید به شکلی منطقی در یک مخزن دانش، به گونهای ذخیره شود که دیگران نیز در سازمان بتوانند به آن دسترسی داشته باشند (حسن بیگی، 1389). -فرآیند تسهیم دانش: انتشار، تبادل و به اشتراکگذاری دانشهای خلق شده و کسب شده در سازمان از طریق جلسات بحث گروهی، سوال و جواب با نخبگان و یا حتی ارسال یک ایمیل به اعضای سازمان تعریف میشود (گولد و همکاران،2001). -فرآیند بهکارگیری دانش: اين فرآيند یعنی استفاده واقعي از دانش که شامل مكانيسمهاي دست‌یابی سازمان به دانش مورد نیاز ميباشد و به منظور افزایش اثربخشی و بهرهوری در سازمان صورت میگیرد (داونپورت،1998). -فرآیند درونیسازی دانش: درونیسازی دانش در واقع تبدیل دانش تصریحی به دانش ضمنی سازمان است (نوناکا،1994). -اثربخشــــی مدیریت دانش: منظور از اثربخشی مدیریت دانش، برآورده کردن اهداف مدیریت دانش و رضایتمندی از آن است (صمیمی و آقایی،1384). -کارت امتیازی متوازن: کارت امتيازي متوازن یک چهارچوب ارزیابی عملکرد است که با مجموعهای از مقیاسهای مالی و غیر مالی، یک نگاه کامل به عملکرد شرکت میاندازد (کاپلان ونورتون،1996). کارت امتیازي متوازن به مدیران اجازه میدهد تا به تجارت از چهار بعد مهم نگاه کنند: -بعد مالی: این بعد، نوعاً حاوی مقیاسهای سنتی عملکرد مالی است که معمولاً به سودآوری مربوط میشود. معیارهای ارزیابی معمولاً سود، جریان نقدینگی، بازگشت سرمایه صرف شده و ارزش اقتصادی میباشند. -بعد مشتری: مشتریان منبع سودآوری کسب و کارند؛ بنابراین ارضای نیازهای مشتری هدفی است که شرکت‌ها دنبال میکنند. در این بعد، مدیریت مشتریان هدف مورد انتظار و اجزای بازار هدف را برای واحدهای عملیاتی. تعیین میکند و به عملکرد واحدهای عملیاتی در این اجزای بازار هدف نظارت میکند. نمونههایی از این مقیاسهای اصلی و ذاتی شامل: رضایت مشتری، حفظ مشتری، کسب مشتری جدید، موقعیت بازار و سهم هدف است. -بعد فرآیندهای داخلی: هدف از این بعد این است که با برتری یافتن در برخی فرآیندهای کسب و کار که عظیمترین اثر را دارند، رضایت مشتریان و ذینفعان جلب گردد. در تعیین اهداف و مقیاسها، اولین مرحله می‌بایست تحلیل زنجیره ارزش باشد. یک فرآیند عملیاتی قدیمی، میبایست برای درک اهداف بعد مالی و مشتری تعدیل شود. بنابراین باید یک زنجیره ارزش فرآیند کسب و کار که قادر به برآوردن نیازهای فعلی و آتی است، ایجاد شود. یک زنجیره ارزش داخلی شرکت شامل سه فرآیند، نوآوری، عملیات و خدمات پس از فروش میباشد. -بعد نوآوری و یادگیری: هدف اولیه این بعد فراهم کردن زیر بنایی جهت دست‌یابی به اهداف سه بعد دیگر و ایجاد رشد بلند مدت و بهبود از طریق افراد، سیستمها و رویههای سازمانی است. از آنجایی که کارکنان برای شرکتها یک سرمایه غیر محسوس هستند، در رشد کسب و کار سهیم میباشند، این بعد به مقیاس عملکرد کارکنان مثل رضایت کارکنان، تداوم آموزش و مهارتها تاکید میکند (کاپلان ونورتون،1996). -فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP): فرآیند تحلیل شبکهای یکی از تکنیکهای تصمیمگیری چند معیاره است که توسط ساعتی به منظور ارائه راه حل برای آن دسته از مسایل تصمیمگیری چند معیاره که روابط و همبستگی متقابل در میان سطوح تصمیمگیری (هدف،معیارهای تصمیمگیری و زیر معیارهای آن، آلترناتیوها) وجود دارد، ارائه شده است. فرآیند تجزیه و تحلیل شبکهای بسط تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است (ساعتی،2004). 1-8-2- تعاریف عملیاتی با توجه به مدل بکارگرفته شده در این پژوهش و اجزای آن، تعاریف عملیاتی اجزای مدل به شرح زیر است: -کارت امتیازی متوازن: در این پژوهش از این ابزار برای سنجش اثربخشی مدیریت دانش استفاده و چهار بعد آن به عنوان شاخصهای اثربخشی مدیریت دانش در نظر گرفته شده است. -بعد مالی: در این مطالعه این بعد مربوط به بودجه و امکانات میشود. -بعد مشتری: این بعد برای سنجش تأمین انتظارات مشتریان از شاخصهایی در مورد دانشجو و شهرت و اعتبار استفاده میکند. -بعد نوآوری و یادگیری: در این مطالعه منظور از این بعد، توانمندسازی کارکنان، اساتید، وضعیت تکنولوژی اطلاعات، وضعیت برنامهریزی استراتژیک و نوآوری است. -بعد فرآیندهای داخلی: ظرفیت و خدمات، کارکنان، استانداردسازی، ارزیابی عملکرد و تکنولوژی از شاخصهای این بعد هستند. - فرآیندهای چرخه دانش: در این پژوهش، از این فرآیندها به عنوان ابعادی برای شاخصهای اثربخشی مدیریت دانش استفاده شده است که شامل فرآیندهای زیر است: -فرآیند خلق دانش: این فرآیند توسط دو معیار شناخت یا درک وظیفه و اطلاعات شناخته میشود. -فرآیند ذخیره دانش: در این مطالعه منظور از فرآیند ذخیره، بهکارگیری بانکهای اطلاعاتی، مدیریت سیستماتیک دانش مرتبط با وظایف سازمانی و ظرفیت فردی برای ذخیرهسازی دانش است. -فرآیند تسهیم دانش: تسهیم دانش کلیدی و زیر ساخت های تسهیم دانش، محتوای این فرآیند هستند. -فرآیند بهکارگیری دانش: منظور از این فرآیند، میزان استفاده از دانش سازمان و فرهنگ سازمانی مطلوب برای استفاده از دانش است. -فرآیند درونیسازی دانش: این فرآیند با ظرفیت موجود برای بومیسازی دانش مربوط به وظایف سازمانی، فرصت آموزشی و درجه یادگیری سازمانی شناسایی میشود. 1-9- ساختار کلی پایان نامه: فصل دوم:مروری بر ادبیات مدیریت دانش و سنجش آن، اجزای مدل تحقیق و مطالعات پیشین فصل سوم:روششناسی پژوهش و تشریح مدل تحقیق در قالب فرآیند تحلیل شبکه‌ایفصل اول:کلیات پژوهش فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک نرم افزار های مربوطه فصل پنجم:نتیجهگیری و پیشنهادات شکل1-1-ساختار کلی پایان نامه فصل سوم:روششناسی پژوهش 3-1- مقدمه پژوهش فرآيندي است كه از طريق آن ميتوان دربارهي ناشناختهها به جستجو پرداخت و نسبت به آنها شناخت لازم را كسب كرد (سرمد و ديگران،1384). تحقيق از نظر روششناسي، عبارت است از كاربرد روشهاي علمي در حل يك مسئله یا پاسخگويي به يك سوال. روش در اين جا كليهي وسائل، ابزارها و مجموعهي مراحلي است كه براي جمعآوري اطلاعات و كيفيت بررسي آنها جهت وصول به يك هدف، انتخاب ميشود. انتخاب روش انجام تحقيق بستگي به هدف، ماهيت موضوع تحقيق و امكانات اجرايي آن دارد (علیاحمدي و سعیدنهايي،1386). در فصل حاضر روش انجام اين پژوهش تشريح ميشود .ابتدا روش و نوع پژوهش و سپس، نحوه‌ی انتخاب خبره‌ها و نیز مدل تحقیق در قالب گام‌های پیادهسازی آن بیان می‌شوند. همچنین ابزار و روش جمع‌آوری داده‌ها و نرم‌افزار مورد استفاده معرفی خواهند شد و در نهایت هم محدودیتهای پژوهش مطرح می‌گردند. 3-2- نوع شناسی پژوهش با توجه به تفاوت ميان نوع و روش تحقیق میتوان گفت "نوع"، به ماهيت تحقيق و"روش"، به شيوهي اجراي تحقيق اشاره دارد. نوع شناسي تحقيق مسير را براي روششناسي آن مهيا ميكند (علیاحمدي و سعیدنهایی، 1386). محققان روششناسی، پژوهش را به دو گروه کلی طبقهبندی میکنند: پژوهشهای کمی، پژوهشهای کيفی. علاوه بر این دو رویکرد، رهیافت دیگری را می‏توان‏ در زمینه پژوهش‏ها مطرح کرد که در آن بر کاربرد ترکیبی رویکرد کمّی‏ و کیفی تأکید می‏شود. تفاوت نوع پژوهش سبب میشود که مطالعات کمّی و کيفی رويکرد متفاوتی به فرآيند پژوهش اعم از شکلگيری پرسشهای اساسی، اندازهگيری و تحليل دادهها داشته باشند. بنابراین طبق این تعریف که پژوهش كمي رويكردي جزء گرا و تحصلي براي توصيف عيني متغيرها و توضيح روابط بين آن‌هاست و نگرش و ديدگاه كمي، رياضي و رقمي بر اين گونه پژوهشها حاكم است و پژوهش كيفي رويكرد كل گرا، تفسيرگرا و براي اكتشاف در يك زمينه طبيعي انجام ميشود و نبايد در يك محدوده تصنعي انجام گيرد (عابدی و شواخی،1389). بنابراین میتوان گفت چون هدف این پژوهش سنجش اثربخشی است ، پژوهش کمی محسوب میشود.همچنین تحقیق حاضر، تحقیقی توصیفی و کاربردی است که به بررسی پدیده‌ای مستند و تکراری در محیط و شرایطی جدید در یک مقطع زمانی می‌پردازد. در این پژوهش برای پاسخ به سؤال از روش‌های غیر آماری (تحقیق در عملیات) استفاده شده ‌است. جمع‌آوری داده‌های این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و میدانی انجام شده است. 3-3-انتخاب خبره‌ها برخی از ویژگی‌های اصلی برای انتخاب خبرگان بدین شرح است: با مسأله‌ی مورد بحث درگیر باشند، اطلاعات مداوم از مسأله را برای همکاری داشته باشند، دارای انگیزه برای شرکت در این فرآیند باشند و احساس کنند اطلاعات حاصل از یک توافق گروهی برای خود آن‌ها نیز ارزشمند خواهد بود (اصغرپور، 1382). در این پژوهش، از طریق مشورت با اساتید راهنما و مشاور جهت انتخاب خبره، سعی شد تا با توجه به موضوع پژوهش و اهمیت دانش ضمنی در آن، افراد بر اساس سمت اجرایی، تجربه و مرتبه علمی بالا انتخاب شوند.از این رو، هیأت‌رئیسه دانشگاه و دانشکدهها(مدیران اصلی) و همچنین اساتید باسابقه (دانشیار و استاد) که در خصوص سؤال تحقیق از اطلاعات کافی برخوردار بودهاند و حاضر به همکاری در این پژوهش بودند، شناسایی شدند و پرسشنامه‌ها بین این افراد توزیع گردید (مشخصات پاسخ‌دهندگان در بخش 4-2 ارائه شده است). 3-4-مدل و روش پژوهش در پژوهش حاضر از مدل پیشنهادی چن و همکاران (2009)، به منظور سنجش اثربخشی مدیریت دانش بین دانشکدههای دانشگاه مازندران استفاده شده است.گامهای محاسباتی این تحقیق در راستای دست‌یابی به هدف پژوهش، به شرح زیر است: نمودار3-1-گام‌های پیاده سازی مدل 3-4-1- گام اول: تشکیل مدل و ساختاردهی به مسأله همان‌طور که بیان شد، در این پژوهش از تکنیک فرآیند تحلیل شبکهای استفاده شده است که با عناصر موجود در مدل به تشکیل ماتریسهای مقایسه زوجی و محاسبه بردارهای ویژه متناظر با هر یک از ماتریسهای مقایسه زوجی پرداخته و سپس آن‌ها را در جایگاههای مناسبی در سوپر ماتریس قرار داده و به حل مدل میپردازد. در این مدل هدف سنجش مقایسهای اثربخشی مدیریت دانش است که در سطح یک قرار دارد. ابعاد مشتری ، فرآیندهای داخلی، رشد و یادگیری و مالی جنبههای کارت امتیازی متوان هستند که شاخصهای اثربخشی مدیریت دانش بوده و در سطح دو نشان داده شدهاند. خلق دانش، ذخیره دانش، تسهیم دانش، بهکارگیری دانش و درونیسازی دانش به عنوان فرآیندهای چرخه دانش و زیر معیارها هستند که در سطح سه قرار دارند. چهارمین و آخرین سطح مدل، دانشکدههای دانشگاه مازندران هستند که باید با یکدیگر مقایسه شوند .همچنین در این قسمت ارتباطی بیرونی بین دو سطح (خوشه) سوم و چهارم نشان میدهد که نوع دانشکدهها هم میتوانند روی فرآیندهای چرخه دانش تأثیر بگذارد در نهایت این رابطه هم بررسی میشود و سپس دانشکدهها بر اساس اثربخشی مدیریت دانش مقایسه میشوند . دانشگاه مازندران در حال حاضر دارای 11 دانشکده‌ می‌باشد و به جزء دانشکده دامپزشکی،10 دانشکدۀ دیگر در پردیس دانشگاه قرار دارند. در این تحقیق، دانشکدۀ دامپزشکی به دلیل اینکه جدیداً تأسیس شده بود، مورد بررسی قرار نگرفت. در ضمن برای جلوگیری از طولانی شدن و پیچیدگی پرسشنامه، به جای اینکه دانشکدهها هر یک به طور جداگانه بررسی شوند آن‌ها را در سه گروه تقسیم نموده‌ایم.این گروه بندی به صورت زیر انجام شده است: دانشکده‌های مربوط به رشتههای علوم مهندسی: هنر و معماری– فنی و مهندسی دانشکدههای مربوط به رشتههای علوم پایه: علوم پایه- علوم ریاضی- شیمی دانشکده‌های مربوط به رشتههای علوم انسانی: علوم اقتصادی و اداری- علوم انسانی و اجتماعی- تربیت بدنی-حقوق و علوم سیاسی- الهیات و معارف اسلامی. البته برای سهولت، در کل پژوهش، واژه دانشکدههای علوم مهندسی، علوم انسانی و علوم پایه بکار رفته است. طبق توضیحات فوق، مدل تحقیق به صورت زیر طراحی شده است: شاخص‌های اثربخشی مدیریت دانشسنجش اثربخشی مدیریت دانش بعد مشتریبعد فرآیند های داخلیبعدیاد گیری و نوآوریبعدمالی فرآیندهای چرخه دانش درونی سازی دانشبه کارگیری دانشتسهیم دانشذخیره دانشخلق دانش دانشکده‌های مربوط به رشته‌های علوم مهندسیدانشکده‌های مربوط به رشته‌های علوم پایهدانشکده‌های مربوط به رشته‌های علوم انسانی شکل( 3-1): مدل پژوهش 3-4-2- گام دوم: تشکیل ماتریس مقایسات زوجی و محاسبه بردار اوزان در هر یک از سطوح در این مرحله بایستی وزن نسبی هر یک از ابعاد کارت امتیازی متوازن، فرآیندهای چرخه دانش را به کمک نظر خبرگان و با تشکیل ماتریس مقایسات جفتی تعیین نماییم. این مقایسات جفتی وزن نسبی شاخص اثربخشی را تحت کنترل معیارهای مربوطه نشان داده و بر اساس مقیاس 9-1 ساعتی انجام میشوند. همان طور که می‌دانیم تعداد مقایسات زوجی صورت‌ گرفته در این ماتریس‌ها برابر m(m-1)/2 می‌باشد، که برابر تعداد سطرها یا ستونها می‌باشد. در همین راستا، چهار مرحلهی فرعی در نظر گرفته شده است که به ترتیب زیر است: -مرحله اول: ابتدا مقایسات زوجی بین چهار شاخص اثربخشی مدیریت دانش (ابعاد کارت امتیازی متوازن)صورت می‌گیرد. -مرحله دوم: مقایسات زوجی اجزای فرآیند چرخه دانش: در این مرحله برای هر شاخص اثربخشی مدیریت دانش یک ماتریس مقایسات زوجی بین اجزای فرایند چرخه دانش وجود دارد.(چهار ماتریس مقایسه زوجی) -مرحله سوم: مقایسات زوجی دانشکدهها: مقایسات زوجی ایجاد شده برای اولویت نسبی هر دانشکده در فرآیندهای چرخه دانش تحت کنترل شاخصهای سنجش اثربخشی مدیریت دانش است. بنابراین برای هر شاخص اثربخشی مدیریت دانش، پنج ماتریس مقایسه زوجی و بردار اولویت در این سطح از روابط وجود خواهد داشت. (بیست ماتریس مقایسه زوجی) -مرحله چهارم: مقایسات زوجی فرآیندهای چرخه دانش میان دانشکدهها: بردارهای اولویت نسبی فرآیندهای چرخه دانش برای هر دانشکده تعیین می‌شود. (دوازده ماتریس مقایسه زوجی) 3-4-3- گام سوم. محاسبه اثربخشی مدیریت دانش پس از محاسبهی بردارهای اوزان طی گام‌های قبلی، اقدام به تشکیل سوپر ماتریس نهایی طی مراحل زیر خواهیم نمود (یاکسل و دگدوایرن، 2007؛ وو و همکاران، 2008)، (به نقل از اکبر زاده،1389): مرحله 1) تشکیل سوپر ماتریس اولیه: در این مرحله باید بردارهای الویت که در گامهای قبل محاسبه شدهاند در مکانهای مناسبی در سوپرماتریس اولیه :جایگذاری شوند. مرحله 2) محاسبه سوپر ماتریس موزون (تصادفی): در واقع این ماتریس از نرمال سازی سوپر ماتریس اولیه بدست میآید. بدین ترتیب که سوپر ماتریس اولیه را در ماتریس اوزان خوشهها نظیر به نظیر ضرب میشوند. مرحله 3) محاسبه سوپر ماتریس نهایی: این ماتریس از رابطه (3-4 ) محاسبه میشود: (3-1) نهایی سوپرماتریس= موزون سوپرماتریس2k+1 به طوری که k از مجموعه اعداد طبیعی بوده و مقدار آن می‌تواند به طور دلخواه افزایش یابد تا اینکه به همگرایی برسیم. پس از محاسبهی اوزان نسبی فرآیندها و دانشکدهها تحت کنترل هر یک از شاخصهای اثربخشی (ابعاد مشتری، فرآیند های داخلی، رشد و یاد گیری و مالی)، در این گام باید برای هر شاخص اثربخشی مدیریت دانش ابتدا سوپرماتریس اولیه را تشکیل داده و پس از محاسبهی سوپرماتریس موزون آن را همگرا ساخته تا به سوپرماتریس نهایی دست یابیم. بنابراین در این مرحله چهار سوپرماتریس نهایی خواهیم داشت. 3-4-4- گام چهارم. تجزیه و تحلیل اثربخشی مدیریت دانش محاسبه نرخ مطلوبیت محاسبه نهایی است. با استفاده از نتایج محاسبه اثربخشی مدیریت دانش، می‌توانیم اثربخشی مدیریت دانش را درون دانشگاه تحلیل کنیم و دانشکدهها را مقایسه کنیم. تحلیل اثربخشی مدیریت دانش به طور کلی بستگی به محاسبه نرخ مطلوبیت برای یک دانشکدهi (Di) دارد. معادله برای(Di) به صورت زیر تعریف می‌شود: (رابطه3-2) :Pj وزن اهمیت نسبی شاخص j ام اثربخشی مدیریت دانش :Akj وزن اهمیت نسبی جزء K ام فرآیندهای چرخه دانش روی شاخص jام اثربخشی مدیریت دانش :Bkj وزن اهمیت نسبی موازنه شده جزء K ام فرآیند های چرخه دانش روی شاخص jام اثربخشی مدیریت دانش :Sikj امتیاز نسبی اثربخشی دانشکده iام روی جزء Kام فرآیندهای چرخه دانش روی شاخص j ام اثربخشی مدیریت دانش k: مجموعه شاخص k ام فرآیندهای چرخه دانش J: مجموعه شاخص jام اثربخشی مدیریت دانش همان‌طور که میبینید برای محاسبه شاخص مطلوبیت از وزنهای نسبی بدست آمده از مقایسات زوجی دانشکدهها، فرآیندهای چرخه دانش و شاخصهای اثربخشی مدیریت دانش و وزنهای فرآیندهای چرخه دانش از سوپر ماتریسهای همگرا شده استفاده میشود. این وزنها به کار گرفته میشود تا امتیاز شاخص موزون کلی مدیریت دانش برای هر دانشکده محاسبه شود. با این کار میتوانیم دانشکدهها را بر اساس اثربخشی و فرآیندهای چرخه دانش مقایسه کنیم. 3-5- ابزار و روش جمع‌آوری داده‌ها جهت جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق، از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. برای نگارش ادبیات تحقیق از روش کتابخانه‌ای، مجلات علمی، و پایگاه‌های علمی مختلف بر روی شبکه اینترنت استفاده شده است. داده‌های پژوهش، با روش میدانی و از طریق توزیع پرسشنامه جمع‌آوری شده‌‌ است. با توجه به استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل شبکهای، پرسشنامه در بر دارنده سوالاتي به صورت مقایسات زوجی است که در بین خبرگان توزيع شده است. (پرسشنامه مقایسات زوجی به پایان نامه پیوست شده است) در این پرسشنامه به منظور مقایسهی ارجحیت عناصر در هر سطح، از طیف ساعتی، استفاده شده است جدول(3-1). جدول(3-1) مقادیر ترجیحات براي مقایسههاي زوجیارزش اولویتیترجیحات1ترجیح یکسان2یکسان تا نسبتاً مرجح3نسبتاً مرجح4نسبتاً تا قویا مرجح5قویا مرجح6قویا تا بسیار قوی مرجح7ترجیح بسیار قوی8بسیار قوی9بی‏اندازه مرجح برای تسهیل کسب دانش و قضاوت‌ خبره‌ها و صرفه‌جویی در زمان، پرسش‌ها در قالب جداول مقایسات زوجی استاندارد روش فرآیند تحلیل شبکهای طراحی شد و از خبره‌ها خواسته شد براي پاسخ به پرسش‌ها، در صورتی که ترجیح با مورد سمت راست عامل A(مقایسه A نسبت به B) باشد، در یکی از خانه‌های واقع در سمت راست جدول و در صورتی که ترجیح با مورد سمت چپ عاملB (مقایسه Bنسبت به A) باشد، در یکی از خانه‌های سمت چپ جدول، با توجه به میزان ارجحیت ذکر شده در جدول علامت بزنند. نمونهای از پرسشنامه مقایسه زوجی در جدول (3-2)آمده است: جدول 3- 2- نمونه پرسشنامه‌ی مقایسه‌ی زوجی مؤلفهکاملاً مرجحترجیح خیلی قویترجیح قویکمی مرجحترجیح یکسانکمی مرجحترجیح قویترجیح خیلی قویکاملاً مرجحمولفهخلق دانشتسهیم دانش روایی پرسشنامه نیز، به تایید استاد راهنما و مشاور رسیده است. همچنین، برای افزایش درک خبره‌ها از عوامل مورد مطالعه، مدل تحقیق و تعریف مختصری از عناصر آن به پرسشنامه پیوست شد. 3-5-1- بررسی سازگاری ماتریسهای مقایسات زوجی از آنجایی که پرسشنامهی مربوط به تحقیق حاضر از نوع ماتریسهای مقایسات زوجی است برای سنجش سازگاری ماتریسهای مقایسات زوجی این پژوهش از روش ساعتی استفاده شده است که طبق آن اگر نرخ ناسازگاری کمتر از 1/. باشد پاسخها سازگارند و محاسبات بعدی روی آن اعمال میشود، در غیر این صورت پرسشنامه به خبره مربوطه جهت ارائه پاسخ‌های سازگار برگردانده میشود. 3-5-1-1-محاسبهی سازگاری ماتریسهای مقایسات زوجی: در اولویتبندی عناصر و فعالیتها با توجه به معیارهای کنترلی، برای اینکه نتایج معتبری در دنیای واقعی به دست آید، درجه خاصی از سازگاری لازم است که سازگاری قضاوتها، توسط نرخ سازگاری محاسبه میگردد. نرخ سازگاری، سازوکاری است که سازگاری مقایسات را مشخص میکند و نشان میدهد که تا چه اندازه میتوان، به اولویتهای حاصل از اعضای گروه و یا اولویتهای جداول ترکیبی، اعتماد نمود. اطلاع از سازگاری قضاوتها به این دلیل حائز اهمیت است که احساس نشود این قضاوتها به صورت تصادفی اعمال شدهاند (آذر و رجب زاده، 1381). نرخ سازگاری محاسبه شده باید کمتر از 1/. باشد در غیر این صورت، قضاوتها ممکن است، متضاد باشند و باید در آنها تجدید نظر صورت گیرد. طبق روش ساعتی، نرخ سازگاری به ترتیب گامها ذیل محاسبه می‌گردد: گام اول- محاسبه بردار مجموع وزنی(WSV): ماتریس مقایسات زوجی (D) را در بردار وزنهای نسبی ضرب کنید. گام دوم- محاسبه بردار سازگاری (CV): عناصر بردار مجموع وزنی را بر بردار وزنهای نسبی تقسیم کنید. گام سوم-محاسبه بزرگ‌ترین مقدار ویژهی ماتریس مقایسات زوجی(λmax): برای محاسبهی آن باید میانگین عناصر بردار سازگاری محاسبه شود. (رابطه3-3)گام چهارم-محاسبه شاخص سازگاری (CI)، که انحراف از سازگاری کامل را نشان می‌دهد، به ترتیب ذیل محاسبه می‌گردد: CI=(λmax-n)(n-1) لازم به ذکر است چنانچه روش ANP فردی نباشد در مخرج رابطه(3-3) به جای (n-1) از n استفاده می‌شود.در این مطالعه نیز نرخ ناسازگاری پس از ادغام نظرات خبرگان با استفاده از میانگین هندسی، برای ماتریسهای ادغامی محاسبه شده است و از n در مخرج رابطه فوق استفاده گردید. گام پنجم- محاسبه نرخ ناسازگاری (CR): نرخ نا سازگاری به صورت زیر محاسبه‌ می‌شود: (رابطه3-4)CR=CIRI RI در اینجا (شاخص ناسازگاری تصادفی) مقداری است که از جدول (3-3) استخراج میشود. مقادیر این جدول بر پایه شبیهسازی تعداد زیادی از ماتریسهای مقایسه زوجیn×n به دست آمده است. (مؤمنی و شریفی سلیم،1390). جدول3-3- شاخص ناسازگاری تصادفیn12345678910RI000.580.91.121.241.321.411.451.51 3-6- معرفی نرم‌افزارهای مورد استفاده در این مطالعه به منظور انجام عملیات اولیه روی دادهها از محیط Excel و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین اوزان نسبی اجزای مدل به طور عمده از نرم افزار Super Decisions استفاده شده است. 3-7-محدودیت پژوهش: معمولاً هر محقق برای شروع و ادامه کار پژوهش خود با موانع و محدودیتهایی مواجه خواهد شد. در انجام این تحقیق مشکلات و محدودیتهای چندی قابل تصور است که در زیر به آنها اشاره میشود: -با وجود این که پژوهش قصد سنجش اثربخشی مدیریت دانش در دانشکدههای دانشگاه مازندران را داشته ولی به دلیل استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی و تعداد زیاد دانشکدهها، به جای بررسی جداگانه هرکدام، ابتدا دانشکده‌ها دسته بندی شده سپس هر دسته مورد بررسی قرار گرفته است. مجبور به دستهبندی آنها شده است. - محدودیت دیگر این پژوهش مربوط به نتایج آن است یعنی با توجه به روش پژوهش، نتایج بدست آمده از آن فقط برای دانشگاه مازندران مورد استفاده قرار میگیرد و قابلیت تعمیم پذیری را ندارد. منابع : -آذر، عادل؛ رجب زاده، علی(1381). تصمیم گیری کاربردی.تهران: نشر نگاه دانش. ابراهیمیان، سید یاسر؛ ابراهیمیان، سید روح الله؛ ابراهیمیان، سید محمود (1391). بررسی اثربخشی مدیریت دانش (با مروری بر توانمندی‌ها و فرآیند مدیریت دانش توسعه سازمانی پلیس، شماره41، صص104-89. اسلامی کرم شاهلو، وحید(1389). ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش با استفاده از رویکرد کارت امتیازی متوازن، هفتمین کنفرانس مدیریت استراتژیک. اصغرپور، محمد جواد (1382). تصمیم‌گیری گروهی و نظریه بازی‌ها با نگرش تحقیق در عملیات. دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ. افرازه، عباس (1386). مدیریت دانش(مفاهیم ،مدل‌ها،اندازه گیری و پیاده سازی)، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر. اکبر زاده، زینالعابدین (1389). ارزیابی مقایسهای عملکرد استراتژی‌های زنجیره‌ی تأمین ناب، چابک و ناب-چابک با رویکردی ترکیبی از تکنیک‌های ANP و DEMATEL (مورد مطالعه: شرکت کاله).پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی واداری، دانشگاه مازندران. امین پور ،فرزانه (1385). مدیریت دانش ،کنفرانس مدیریت تحول، اصفهان. انوری رستمی،علی اصغر؛ شهائی، بهنام (1388). مدیریت دانش و سازمان یادگیرنده:تحلیل بر نقش مستندسازی دانش و تجربه. فصلنامه مدیریت فناوری اطلاعات. سال اول شماره 2 . صص18-3. الوانی، سید مهدی و تقوی، میر علی (1381). سرمایه اجتماعی: مفاهیم و نظریات، فصلنامه مطالعات مدیریت و بهبود تحول، شماره33و34، صص26-3. بردبار، غلامرضا؛ کنجکاو منفرد، امیر رضا (1390). ارزشیابی و آسیب‌شناسی مدیریت دانش در مؤسسات آموزش عالی(مطالعه موردی: دانشکده مدیریت دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس و یزد). نامه آموزش عالی، سال چهارم، شماره پانزدهم، پاییز 1390 ، صص32-9. جعفري، سید مصطفی؛ ابن الرسول، سید اصغر؛ اخوان، پیمان (1386). مطالعه تطبیقی رویکردهاي اندازه گیري دارائی‌های دانش. پنجمین کنگره بین‌المللی مهندسی صنایع. حسن بیگی، محسن (1389). ارایه مدل عوامل کلیدی موفقیت مدیریت دانش به منظور افزایش خلاقیت و یادگیری سازمانی در شرکت فرودگاههای کشور. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور. حمیدي زاده، علی .(1387) بررسی روابط بین سبک رهبري و هوش سازمانی در ادارات دولتی منتخب شهر قم، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت. خاکی، غلامرضا (1378). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی، چاپ اول، انتشارات مرکز تحقیقات علمی کشور با همکاری کانون فرهنگی انتشاراتی درایت، صص68. خوش سيما، غلامرضا؛ ابراهيمي نژاد ،مهدي؛ فلاح لاجيمي، حميدرضا (1384). بررسي ارتباط بين فرايندهاي مديريت دانش و اثربخشي مديريت دانش، فصلنامه مديريت صنعتي، شماره 10، صص 43-25. داونپورت، توماس؛ پروساک، لارنس (1379). مدیریت دانش (حسین رحمانی سرشت،مترجم) تهران: نشر ساپکو، چاپ اول، صص 25-24. دری، بهروز؛ حمزه‌ای، احسان (1389). تعیین استراتژی پاسخ به ریسک در مدیریت ریسک به وسیله تکنیک ANP (مطالعه موردی: پروژه توسعه میدان نفتی آزادگان شمالی).نشریه مدیریت صنعتی.دوره2،شماره 4،صص92-75. دهقان نجم، منصور (1388). مديريت دانش و نقش آن در نوآوري سازماني، ماهنامه مهندسی خودرو و صنایع وابسته، سال اول، شهریور88 13 ، شماره10. رادینگ،آلن(1383). مدیریت دانش و موفقیت در اقتصاد جهانی مبتنی بر اطلاعات،مترجم: محمد حسین لطیفی، انتشارات سمت، چاپ اول. ربیعی، ساره ؛ شاهنده، علی (1390). گسترشی بر مدل کارت امتیازی متوازن، نشریه بین‌المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید، بهار،جلد 22، شماره1، ص43. رجایی پور،سعید ؛ رحیمی، حمید (1387). بررسی رابطه فرآیند تبدیل مدیریت دانش و عملکرد اعضای هیئت علمی دانشگاه اصفهان.پژوهش نامه مدیریت. سال هشتم ، شماره4، صص76-59. رعیت، علی (1390). بررسی و نبین عوامل موفقیت در اجرای مدیریت دانش در دانشگاه مازندران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی واداری، دانشگاه مازندران. ساداتی، عبدالرحیم (1389). بررسی تأثیر فرآیند مدیریت دانش بر فرآیند کارآفرینی سازمانی در کسب و کارهای کوچک و متوسط شهرک‌های صنعتی شرق مازندران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اقتصادی واداری، دانشگاه مازندران. ساعی، اشرف السادات؛ جعفری، سید مصطفی؛ ابن الرسول، سید اصغر (1389). ارزیابی مدیریت دانش با رویکرد کارت امتیازي متوازن ، اولین کنفرانس مدیریت اجرایی. سرمد، زهره و بازرگان، عباس حجازی، الهه (1384). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری، تهران، انتشارات آگاه، ص53. شائمی برزکی، علی (1384). شاخص‌های اندازه گيري مديريت دانش و سرمایه فكري، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت. شماره 33و34 ، صص26-3 . صادقی آرائی، زهرا 1387) ). بررسی وضعیت مدیریت دانش در آموزش عالی با بهرهگیري از معیارهاي مدلEFQM (دانشگاه یزد)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد، دانشکده مدیریت. صمیمی، یاسر؛ آقایی، عبد الله (1384). ارائه چارچوبی برای ارزیابی عملکرد سیستم‌های مدیریت‏ دانش، فصلنامه مديريت صنعتي، شماره 10، صص 24-1. عابدي، احمد؛ شواخي، عليرضا (1389). مقايسه روش شنا سي پژوهش كمي و کیفی در علوم رفتاری. فصلنامه راهبرد، سال نوزدهم، شماره،54 بهار 1389، صص 168-153. علياحمدي، عليرضا؛ سعيدنهايي، وحيد (1386). توصيفي از روشهاي تحقيق: پارادايمها، استراتژيها، طرح‌ها رويكردهاي كمي، كيفي و تركيبی، تهران: نشر توليد دانش. قریشی، فاطمهالسادات؛ احمدی، پروین(1387). نقش مدیریت دانش در مؤسسات آموزشی. نشریه مدیریت فردا، شماره20، صص24-17. لطیفی، فریبا؛ موسوی، پرستو (1387). ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت دانش در شرکت‌های نرم افزاری ایران، پنجمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات. مهرگان، محمدرضا؛ دهقان نیری، محمود (1388). رويكرد منسجم BSC-TOPSIS جهت ارزيابي دانشکده‌های مديريت برتر دانشگاه‌های استان تهران نشريه مديريت صنعتي، دوره 1، شماره 2، بهار و تابستان1388، صص 153 تا 168. موسیخانی، محمد؛ نادی، فرانک (1390). ارزيابي عملكرد سيستم مديريت دانش بر اساس كارت امتيازي متوازن و با استفاده از روش ارزيابي جامع فازي(مورد مطالعه: وزارت راه و ترابري)، مدیریت فناوری اطلاعات، دروه3 شماره9، صص162-139. مؤمنی، منصور؛ شریفی سلیم، علیرضا (1390). مدلها و نرم افزارهای تصمیمگیری چند شاخصه، تهران: انتشارات مؤلفین، چاپ اول، صص4-3. میر فخر الدینی، سید حیدر؛ حاتمی نسب، حیدر؛ طالعی فر، رضا (1388). ارزیابی و رتبه بندی اثر بخشی مدیریت دانش در شرکتهای کوچک و متوسط(SMEs) با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، ششمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت فناوری اطلاعات و ارتباطات. نعمتی، محمد علی .(1384)مدیریت دانش و آموزش عالی: مفاهیم و رهیافتها، نامه آموزش عالی، شماره12. نهاوندی، بیژن؛ فرهی، رضا؛ کزازی، سید علیرضا؛ جعفری نژاد، نوید (1390). تعيين و اولويت بندي معيارهاي مؤثر بر اثربخشي مديريت دانش در سازمان‌های تحقيقاتي ايران با رويكرد تطبيقي (فازي و قطعي)، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره3 شماره7، صص192-169. نیازي، عیسی (1389). ارائۀ مدلی براي ارزیابی سطح مدیریت دانش در دانشگاهها، نامۀآموزش عالی، سال سوم، دوره جدید، شماره نهم، بهار1389 ، ص139. Adenfelt, M., Lagerstro, K. )2005.( "enabling knowledge Creation and Sharing in Transnational Projects", International Journal of Project Management, available online at: sciencedirect.com. Ahmed, P.K., Lim, K.K. and Zairi, M. (1999). Measurement practice for knowledge. Ahn JH, Chang SG (2004). "Assessing the contribution of knowledge to business performance: the KP3 methodology". Decis Support Syst, 36: 403-416. Alavi, M and Leidner D.E, ) 2000.( "Review knowledge management and knowledge management system: Conceptual foundations and research Issues", Organization studies, Vol.4,No14, and pp: 335-338. Alavi, M. K. (2006). "An empirical examination of the influence of organizational culture on knowledge management practices". Journal of Management Information Systems , 22(3), 191–224. Alea M. Fairchild, ‘’ Knowledge management Metrics Via a Balanced Score Card Methodology’’ (2002). 35th Hawaii International Conference On System Science. Apostolou, D. (2003). "Experiences from knowledge management implementations in companies of the software sector". Business Process Management Journal, 9(3), 354–381. Asoh, D., Belardo, S., & Neilson, R. (2002). Knowledge management: Issues, Available at: www.insighting.co.uk. Barney, J. (1999). "Firm resources and sustained competitive advantage".Journal of management, (17)1: 99–120. Blackler, F. (1999)." the knowledge, knowledge work and organization: An overview and interpretation", Organization studies, Vol.6, No.16, pp: 1021-1025. Booker LD, Bontis N, Serenko A. (2008). "The relevance of knowledge management and intellectual capital research. " Knowledge Process Manage. 15: 235-246. Bontis N, Dragonetti NC, Jacobson K, Roos G (1999). The knowledge toolbox: a review of the tools available to measure and manage intangible resources. Eur. Manage. J., 17(4): 391-404. Bontis, N. (2002). “The rising star of the chief knowledge officer", Ivey Business Journal, Vol. 66, No. 4, pp. 20-5. Bose, R.(2004). "Knowledge management metrics". Industrial Management & Data System. Vol. 104, No. 6, pp. 457-468. Changchit C, Holsapple CW, Viator RE (2001). " Transferring auditors internal control evaluation knowledge to management". Expert Syst. Appl., 20: 275-291. Chen MY, Huang MJ, Cheng YC (2009). "Measuring knowledge management performance using a competitive perspective: an empirical study".Expert System. Appl.36) 4):8449-8459. Chen, M.Y. and Chen, A.P. (2006). “Knowledge management performance evaluation: a decade review from 1995 to 2004”, Journal of Information Science, 32(1): 17-38. Chen AP, Chen MY (2005). "A review of survey research in knowledge management performance measurement: 1995-2004". J. Universal Knowl. Manage, 1: 4-12. Chin KS, Lo KC, Leung JPF. (2010). Development of user-satisfaction based knowledge management performance measurement system with evidential reasoning approach". Expert Syst. Appl., 37: 366-382. Chourides, P., Longbottom, D., & Murphy, W. (2003). Excellence in knowledge management : An empirical study to identify critical factors and performance measures. Measuring Business Excellence, 7(2), 29–45. Chua, A.Y.K. and Goh, D.H. (2008). “Untying the knot of knowledge management measurement: a study of six public service agencies in Singapore”, Journal of Information Science, 34(3): 259-274. Chung, S.H., Lee, A.H.L. and Pearn, W.L. (2005). "Analytic Network Process (ANP) Approach for Product Mix Planning in Semiconductor Fabricator", International Journal of Production Economics, Vol. 96, pp.15-36. Cook, S. D. N and Seely Brown, J. (1999). "Bridging epistemologies: the generative dance between organizational knowledge and organizational knowing", in: Organization Science, Vol.10, No.4, 381. Darroch J, McNaughton R (2002). Developing a measure of knowledge management . In World Congress on Intellectual Capital Readings", Bontis N (Ed). Butterworth-Heinemann: Boston, pp. 226-243. Davenport T.H, Prusak L. (1998). " Working Knowledge", Harvard Business School Press, Boston, Massac gusetts USA. DeFillippi, R. J. (2001). Project-based learning, reflective practices and learning outcomes. Management Learning, 32(1), 5–10. Drucker, P. (1992). "Managing for the future: The 1990s and beyond". New York: Truman. Edvinsson L (1997). " Developing intellectual capital at Skandia". J. Long Range Plann, 30(3): 66-373. Evans C. )2000)" Developing a Knowledge Creating Culture", Roffey Park Institute; In,53. Forcadell, F.J., Guadamillas, F.,(2002). " A Case Study on the Implementation of A Knowledge Management Strategy Oriented to Innovation", Knowledge and Process Management, Published online in Wiley, Vol. 9 No. 3, pp. 162–171. Gold, A. M. (2001). Journal of Knowledge management: An organizational. Management Information Systems , (18)1,185–214. Gooijer JD (2000). "Designing a knowledge management performance framework". J. Knowl. Manage, 4(4): 303-310. Groves, S., (2002). "Knowledge wins in the new economy", Information Management Journal: 36 (2). 6. Guthrie J and Petty R, (2000)."Intellectual capital literature review: measurement, reporting and management". J. Intellect. Capital, 1(2):155-176. Halawi , Leila . (2005). knowledge management systems success in konwledge base organization , NOVA south Eastern university. Hales, Steve (2001). "Dimensions knowledge and its management", Available at: www.insight.co.uk.2001, 198. Hales, Steve, Better, )2002(. understanding knowledge for personal business success. Hasan, H., & Gould, E. (2001). Support for the sense-making activity of managers. Hasan Ali, Farida (2002(. "Critical Success Factors of Knowledge Management", APQC, available at: www.infotoday.com. Havens, C & Knapp, E. (1999). Easing into knowledge management. Strategy& Leadership strategy and Leadership, 127 (2). Hertzum, M. (2002). The importance of trust in software engineers’ assessment and choice if information sources. Information and Organization, 12, 1–18. Holt, D. T., Bartczak, S. E., Clark, S. W., & Trent, M. R. (2004). The development of anhttp://infotech.monash/program_final.pdf. Huan g, M.J., Chen, M.Y. and Yieh, K. (2007). “Comparing with your main competitor: the single most important task of knowledge management performance measurement”, Journal of Information Science, 33(4): 416-434. Jaworski BJ, Kohli AK (1993). " Market orientation: antecedents and consequences". J. Mark., 57: 53-70. Kaplan R. S, Norton D. P(1996). " Balanced Scorecard "Boston Harvrd Business School Press. Kaplan,R.S. and Norton D.P.,)1999. (The balanced scorecard:Measures that drive performance, Harvard business review,vol 70,no 1,pp.71-90. Kasvi, J. J., Vartiainen, M., & Hailikari, M. (2003). Managing knowledge and knowledge competences in projects and project organizations. International Journal of Project Management, 21, 571–582. Khalifa, M. and Liu, V. (2003). “Determinants of successful Knowledge management programs”, Electronic Journal on Knowledge Management, 1(2): 103-112. Kim, Y. G., Yu, S. H., Lee, J. H.(2003)." Knowledge strategy planning: Methodology and Case", Expert Systems with Applications, 2003, No 24, 295-307; In,185. Kuah C. T and Wong K. Y.(2011). "Knowledge management performance measurement: A review", African Journal of Business ManagementVol.5 (15) pp.6021-60275. Lee, J.W. and Kim, S.H. (2000)." Using Analytic Network Process and Goal Programming for Interdependent Information System Project Selection",Computers and Oerations Research, Vol. 27, pp. 367-382. Lee KC, Lee S, Kang IW (2005). "KMPI: measuring knowledge management performance". Inform. Manage. 42(3) :469-482. Longbottom, D., & Chourides, P. (2001). Knowledge management: A survey of leading UK . In P. Hermel (Ed.), Proceedings of the 2nd MAAOE international conference (pp. 113–126). Versailles, France: UVSQ Press. Malhotra, Yogesh,)2000). ” from information management to knowledge management”, Available at: www.brint.com/papers/kmebize, 28-30. Marr, B. (2004). Measuring and benchmarking intellectual capital. Benchmarking, -McInerney, C. (2002)."Hot topics: knowledge management – a practice still defining itself", Bulletin of the American Society for Information Science, Vol. 28, No. 3, pp.14-15. Laitamaki J, Kordupleski R (1997). "Building and deploying profitable growth strategies based on the waterfall of customer value added".Eur. Manage. J., 15(2): 158-166. Lang, J.C. )2001.( Managerial concerns in knowledge management, Journal of Knowledge Management, , Volume 5. Number 1. pp. 43-57. Lemon M. (2004) ,Organizational culture as a knowledge repository for increased innovative capacity, Technovation 24 483–498. Lo KC, Chin KS (2009)" .User-satisfaction-based knowledge management performance measurement". Int. J. Qual. Reliab. Manage, 26(5): 449-468. Nirmal Pal N, Sundaresan, S., Ray, J., Bhargava, H., Glantz, E., McHugh M. W. (2004), "Knowledge Quotient™ (KQ): A Way to Measure the Knowledge Intensity of Your Team", the Penn State Business Research Cente. Nonaka E. Takeuchi hH,(1995)".The Knowledge Creation Company- How Japanese Companies Create the Dynamics of Innovation". Oxford University Press, Oxford, 1995. Nonaka,I.(1994) .The dynamic theory of organizational knowledge creation,Organization Science, Vol. 5, No. 1, pp. 14-37. Ong,C-S. Lai, J-Y.(2006). Measuring User Satisfaction with Knowledge Management System: Scale Development, Purification, and Initial Test, to de published in Comuters in Human Behavior. Okunoye, A. (2003). Knowledge management and Global Diversity: A Frame work to support organizations in developing countries. Finland, Turku: University ofTurku. Ong,C-S. Lai, J-Y.(2006). Measuring User Satisfaction with Knowledge Management System: Scale Development, Purification, and Initial Test, to de published in Comuters in Human Behavior. Polanyi , M. (1966). "The tacit dimension". New York: Doubleday. Porter, M. E. (1980)." Techniques for analyzing industries and competitors". New York: Free Press. Perez, Ernest. (1999). " Knowledge Management in the Library— not", Database Magazine. Vol. 22, No. 2: PP. 75–78. Probst, Gilberty; Steffen raub & Kai Romhardt (2000). Managing Knowledge: Building Blocks for Success. Jhon Wilely & Sons. Ranjit B (2004). "Knowledge management metrics". Ind. Manage. Data Syst., 104(6): 457-468. Razmi, J. and Rafiei, H. (2010)." An integrated analytic network process with mixed-integer non-linear programming to supplier selection and order allocation", International Journal Advanced Manufacturing Technology, Vol. 49, pp. 1195–1208. Robinson HS, Carrillo PM, Anumba CJ, Al-Ghassani AM (2005). "Performance measurement in knowledge management". In Knowledge Management in Construction, Anumba CJ, Egbu CO, Carrillo PM (Eds). Wiley-Blackwell, pp. 132-150. Roos, J., Roos, G., Dragonetti, N. and Edvinsson, L. (1998). Intellectual Capital:Navigating in the New Business Landscape, New York, NY.:New York University Press. Rowley, J. (2000)" Is higher education ready for knowledge Management." International journal of educational management, Vol. 14،No 7. Saaty, T.L)2001(. Decision Making with Dependence and Feedback: The Analytic Network Process (2nd ed.), Pittsburgh, USA: RWS Publications. Saaty, T. L., (2004). Fundamentals of the analytic network process –Dependence and feedback in decision making with a single network, Journal of Systems Science and Systems Engineering: 1–35. Sipahi, S. and Timor, M. (2010). "The analytic hierarchy process and analytic network process: an overview of applications", Management Decision, Vol. 48 No. 5, pp. 775-808. Smits, M., & Moor, A. D. (2004). Measuring knowledge management effectiveness in communities of practice. In R. Sprague (Ed.), Proceedings of the 37th Hawaii. Stein, E. W., Manco, M. P., & Manco, S. A. (2001). A knowledge-based system to assist university administrators in meeting disability act requirements. Expert Systems with Applications, 21(2), 65–74. Stewart , T. (1997) " . Intellectual capital: The new wealth of organizations". New York: Doubleday Currency. Steyn, P.GM. (2004). Harnessing the power of knowledge in higher education. Education, 124 (4). 615-628. Stonehouse, G.H., Pemberton J.D., and Barber, C.E., , (2001). the role of knowledge facilitators and inhibitors: Lessons from airline reservation systems, Long Range Planning, 34 pp. 115-138. Sveiby, K) 1997(. "what is knowledge management", March 4, http: rrwww.svieby.com, Knowledge Management. Sveiby, K. E. (1998). Intellectual capital: Thinking ahead. Australian CPA.Systems. Vol. 104, No. 6 , pp. 457-468. Theriou GN, Chatzoglou PD (2008)." Enhancing performance through Best HRM practices, organizational learning and knowledge management: a conceptual framework". Eur. Bus. Rev., 20(3): 185-207. Verna Allee.(2001)." Principles of Knowledge Management", American Society for Training and Development (ASTD). Verkasalo, M. &. (1998). A method of measuring the efficiency of the knowledge utilization process". IEEE Transactions on Engineering Management, 45, 414–423. Watson, L.) 2003(." Applying Knowledge Management (e-book): Techniques for Building Corporate Memories", Morgan Kaufmann Publishers, 2003, pp.5-1. Wei ch, Hsu .P (2007)."The effects of Knowledge management on operation performance in intercity Bus Industry".Retrived from . Wen YF (2009) ".An effectiveness measurement model for knowledge management". Knowledge-Based Syst, 22 (5):363-367. Wu, Jen-Her. and Wang,Yu-Min. (2006). Measuring KMS success: A respecification of the DeLone and McLean’s model, Information & Management 43 (2006) 728–739. Wu, C.R., Chang, C.W. and Lin, H.L. (2008)." A Fuzzy ANP-based Approach to Evaluate Medical Organizational Performance", Information and Management Sciences, Vol. 19 No. 1, pp. 53-74. Yu¨ksel, I. and Dagˇdeviren, M. (2007). "Using the analytic network process (ANP) in a SWOT analysis – A case study for a textile firm", Information Sciences: An International Journal, Vol. 177, pp. 3364–3382. Zimmermann, J. (1996). Fuzzy set theory and its applications. Boston: Kluwer Academic. Abstract Knowledge management in academic education comprises organizational processes which supports creation and distribution of knowledge among academic institutions; and assists achieving organizational and academic aims. In order to do so and to well-managing of organizational knowledge the need of an index for analyzing effectiveness of knowledge management in organizations is inevitable. Being informed of the level of knowledge management in organizations would help identify weakness of knowledge management and heal it in order to optimize competitive advantages. Current research by studying and comparing existing indices in this area and using an integrated approach in Analytical Network Process (ANP) aimed to analyze and compare effectiveness of knowledge management among academic departments at University of Mazandaran. There were Balanced Score Card (BSC) used as effectiveness indices and Knowledge Management Performance Index (KMPI) used as processes of knowledge cycle. Field data were gathered by distributing questionnaires of Paired Comparison between elites of the university. Data analysis carried out by using Software called Super Decisions. Results showed that the dimensions of internal processes and knowledge utilization were the most important. It was also shown that the effectiveness of knowledge management in departments of fundamental sciences is more than the effectiveness of knowledge management in departments of human sciences and engineering. Suggestions to improve the effectiveness of knowledge management were presented. Keyword: knowledge management, Measurement of effectiveness, Analytical Network Process, Balanced Score Card, University of Mazandaran 2457450323850 University of Mazandaran Faculty of economic and administrative science Title: Measurement of the Effectiveness of Knowledge Management at the University of Mazandaran Supervisor: Dr. Mehrdad Madhoushi Advisor: Dr. Mohsen Alisadeh sani By: Hakimeh Darvishi January 2013