صفحه محصول - مبانی نظری رتبه بندی راهبردهای پیاده سازی زنجیره تامین چابک با تصمیم گیری چند معیاره فازی

مبانی نظری رتبه بندی راهبردهای پیاده سازی زنجیره تامین چابک با تصمیم گیری چند معیاره فازی (docx) 112 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 112 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

2273300-23431500 دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران مركزي دانشكده مدیریت ، گروه مدیریت صنعتی پايان نامه براي دريافت درجه كارشناسي ارشد(M.A) گرايش : تولید عنوان : اولویت بندی استراتژی های پیاده سازی زنجیره تامین چابک با استفاده از تصمیم گیری چند معیاره فازی در شرکت صنعتی بهشهر استاد راهنما: دکتر علیرضا سلوکدار پژوهشگر: الهام اکبری تقدیم به : نام بعضی نفرات رزق روحم شده است، جرائتم می بخشد، روشنم می دارد... تقدیم به آنان که وجودم جز هدیه وجودشان نیست و مراآموختند که بیاموزم پدر و مادر عزیزم و تقدیم به آنان که وجودشان و صفایشان مایه آرامش جان و روح من است خواهر و برادر عزیزم تشکر و قدردانی : با سپاس از سه وجود مقدس: آنان که ناتوان شدند تا ما به توانایی برسیم... موهایشان سپید شد تا ما رو سفید شویم... و عاشقانه سوختند تا گرمابخش وجود ما و روشنگر راهمان باشند... پدرانمان مادرانمان و استادانمان در ابتدا از پدر و مادر عزیزم سپاسگزارم، پشتیبانان بی قید و شرط و همیشگی ام، خورشیدهایی که هرگاه دنیا برایم به تاریکی می گرایید روشنای راهم بودند و تنها مأوای امن من.امید که سپاس کوچک مرا پذیرا باشند. از استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر علیرضا سلوکدار که با دلگرمی ها و تشویق هایشان همواره راهنما و چراغ راه من بوده اند، سپاسگزارم. و همچنین از خواهر و برادر عزیزم متشکرم که در خوشی ها و ناخوشی هایم، تنها و تنها حضورشان باعث دلگرمی من بوده است. فصل اول : کلیات طرح TOC \o "1-3" \h \z \u 1-1-مقدمه PAGEREF _Toc413708263 \h 21-2-بیان مسئله PAGEREF _Toc413708264 \h 31-3-اهمیت موضوع PAGEREF _Toc413708265 \h 41-4- اهداف اساسی انجام تحقیق PAGEREF _Toc413708266 \h 61-4-1-اهداف علمی PAGEREF _Toc413708267 \h 61-4-2-اهداف کاربردی PAGEREF _Toc413708268 \h 61-5- سوالات وفرضیات تحقیق PAGEREF _Toc413708269 \h 71-5-1-سوالات تحقیق PAGEREF _Toc413708270 \h 71-5-2-فرضیات تحقیق PAGEREF _Toc413708271 \h 71-6- چارچوب نظری PAGEREF _Toc413708272 \h 81-7- مدل تحقیق PAGEREF _Toc413708273 \h 91-8- تعاریف اصطلاحات و متغیرهای تحقیق PAGEREF _Toc413708274 \h 101-9- روش تحقیق PAGEREF _Toc413708275 \h 141-10- جامعه تحقیق PAGEREF _Toc413708276 \h 141-11- قلمرو تحقیق PAGEREF _Toc413708277 \h 151-12- روش نمونه گیری و حجم نمونه PAGEREF _Toc413708278 \h 151-13- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات PAGEREF _Toc413708279 \h 161-14- روش تجزیه وتحلیل PAGEREF _Toc413708280 \h 161-15- محدودیتها و مشکلات تحقیق PAGEREF _Toc413708281 \h 17فصل دوم : مطالعات نظری2-1- مقدمه PAGEREF _Toc413708282 \h 192-2- تاریخچه الگوی چابک PAGEREF _Toc413708283 \h 202-3- مفهوم چابکی و تولید چابک PAGEREF _Toc413708284 \h 222-4- محدودیتهای الگوی چابک PAGEREF _Toc413708285 \h 252-5- تولید چابک PAGEREF _Toc413708286 \h 262-5-1- اصول چهارگانه تولید چابک PAGEREF _Toc413708287 \h 262-5-2- ویژگیهای تولید چابک PAGEREF _Toc413708288 \h 282-5-3- مدلهای چابکی PAGEREF _Toc413708289 \h 292-6- مدیریت زنجیره تامین PAGEREF _Toc413708290 \h 412-6-1- تعریف مدیریت زنجیره تامین PAGEREF _Toc413708291 \h 432-6-2- مراحل پنج گانه مدیریت زنجیره تامین PAGEREF _Toc413708292 \h 492-6-3- زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708293 \h 512-6-4- بسترسازی چابکی در میان زنجیره تامین PAGEREF _Toc413708294 \h 562-6-5- چارچوب مفهومی زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708295 \h 572-6-6- ماهیت زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708296 \h 632-6-7- عناصر یک زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708297 \h 652-6-8- شاخص های زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708298 \h 672-6-9- مدل های زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708299 \h 682-7-چارچوب نظری PAGEREF _Toc413708300 \h 892-8- مدل تحقیق PAGEREF _Toc413708301 \h 992-9- پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc413708302 \h 100فصل سوم : روش شناسی تحقیق3-1- مقدمه PAGEREF _Toc413708303 \h 1053-2- روش تحقیق PAGEREF _Toc413708304 \h 1073-3- جامعه آماری و حجم نمونه PAGEREF _Toc413708305 \h 1073-4- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات PAGEREF _Toc413708306 \h 1083-5- روش تجزیه وتحلیل PAGEREF _Toc413708307 \h 1153-6- مراحل اجرایی تحقیق PAGEREF _Toc413708308 \h 1163-7- روایی و اعتبار ابزار تحقیق PAGEREF _Toc413708309 \h 1253-7-1- تعیین اعتبار(روایی) PAGEREF _Toc413708310 \h 1253-7-2- تعیین پایایی PAGEREF _Toc413708311 \h 1263-8- تشریح متدولوژی تحقیق PAGEREF _Toc413708312 \h 1283-8-1- آزمون T-Student PAGEREF _Toc413708313 \h 1293-8-2- اعداد فازی مثلثی PAGEREF _Toc413708314 \h 1313-8-3- فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) فازی PAGEREF _Toc413708315 \h 134فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق4-1- مقدمه PAGEREF _Toc413708316 \h 1444-2-نتایج پیاده سازی متدولوژی PAGEREF _Toc413708317 \h 1464-2-1-بدست آوردن ساختار سلسله مراتبی از یافتن معیارها و زیر معیارها و گزینه های موثر در مسئله PAGEREF _Toc413708318 \h 1464-2-2- جمع آوری نظرات خبرگان در قالب اعداد فازی و تشکیل جداول مقایسه زوجی فازی و تجمیع نظر افراد خبره PAGEREF _Toc413708319 \h 1544-3-3- محاسبه وزن نسبی و نهایی گزینه ها PAGEREF _Toc413708320 \h 177فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات5-1- مقدمه PAGEREF _Toc413708321 \h 1825-2- پاسخ به سوالات تحقیق PAGEREF _Toc413708322 \h 1835-2-1- آیا شاخص ها و زیر شاخص های ذکر شده در پیاده سازی زنجیره تامین چابک موثر هستند؟ PAGEREF _Toc413708323 \h 1835-2-2- اولویت بندی استراتژی ها بر اساس شاخص های تعیین شده در سازمان مورد مطالعه با استفاده از تکنیک AHP فازی چگونه است؟ PAGEREF _Toc413708324 \h 1855-3- پیشنهادات بر اساس نتایج تحقیق PAGEREF _Toc413708325 \h 1865-4- پیشنهادات پژوهشی PAGEREF _Toc413708326 \h 1895-5- محدودیت های پژوهش PAGEREF _Toc413708327 \h 189پرسشنامه الف انتخاب معیار ها و زیر معیارها PAGEREF _Toc413708328 \h 196پرسشنامه ب جداول مقایسات زوجی PAGEREF _Toc413708329 \h 198 فهرست جداول TOC \h \z \t "فهرست جداول,1" جدول 2-1 عوامل به وجود آورنده ایده چابکی PAGEREF _Toc413708586 \h 18 جدول2-2 ویژگی های تولید چابک PAGEREF _Toc413708587 \h 23 جدول2-3 سه بعد و مرحله در بلوغ زنجیره تأمین PAGEREF _Toc413708588 \h 52 جدول 2-4 شاخص های تعیین کننده زنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708589 \h 54 جدول 3-1جدول شناسایی معیارها، زیر معیارها و گزینه ها PAGEREF _Toc413708590 \h 95 جدول 3-2 اعداد فازی متناظر مقیاس کلامی PAGEREF _Toc413708591 \h 96 جدول 3-3 تابع تعلق انتخاب شده برای اعداد فازی PAGEREF _Toc413708592 \h 98 جدول 3-4 شاخص ناسازگاری تصادفی PAGEREF _Toc413708593 \h 99 جدول 3-5 نتیجه آلفای کرونباخ PAGEREF _Toc413708594 \h 102 جدول 3-6 اعداد فازی معادل با متغیر های فازی PAGEREF _Toc413708595 \h 109 جدول 4-1 نتیجه آزمون فرضیه معیار انعطاف پذیری توسعه محصول PAGEREF _Toc413708596 \h 118 جدول 4-2 نتیجه آزمون فرضیه معیار انعطاف پذیری ساخت و تولید PAGEREF _Toc413708597 \h 119 جدول 4-3 نتیجه آزمون فرضیه معیار انعطاف پذیری فناوری اطلاعات PAGEREF _Toc413708598 \h 119 جدول 4-4 نتیجه آزمون فرضیه معیار انعطاف پذیری لجستیک PAGEREF _Toc413708599 \h 119 جدول 4-5 نتیجه آزمون فرضیه معیار انعطاف پذیری تدارکات PAGEREF _Toc413708600 \h 119 جدول 4-6 نتایج آزمون فرضیه بر اساس زیر معیارهای مساله PAGEREF _Toc413708601 \h 120 جدول 4-7 شاخص ها و زیر شاخص های موثر بر نتخاب استراتژی PAGEREF _Toc413708602 \h 121 جدول 4-8 طیف های فازی مورد استفاده در AHP (منبع: 2010, Lin ) PAGEREF _Toc413708603 \h 123 جدول 4-9 ماتریس مقایسات زوجی شاخص های اصلی برای خبره اول PAGEREF _Toc413708604 \h 125 جدول 4-10 ماتریس مقایسات زوجی گروهی شاخص های اصلی PAGEREF _Toc413708605 \h 125 جدول 4-11 محاسبه PAGEREF _Toc413708606 \h 126 جدول 4-12 محاسبهSi برای معیارها PAGEREF _Toc413708607 \h 127 جدول 4-13 محاسبه وزن نسبی معیارها PAGEREF _Toc413708608 \h 128 جدول 4-14ماتریس مقایسات زوجی گروهی شاخص انعطاف پذیری توسعه محصول PAGEREF _Toc413708609 \h 130 جدول 4-15 ماتریس مقایسات زوجی گروهی شاخص انعطاف پذیری تولید و ساخت PAGEREF _Toc413708610 \h 130 جدول 4-16 ماتریس مقایسات زوجی گروهی شاخص انعطاف پذیری فناوری اطلاعات PAGEREF _Toc413708611 \h 130 جدول 4-17 ماتریس مقایسات زوجی گروهی شاخص انعطاف پذیری لجستیک PAGEREF _Toc413708612 \h 130 جدول 4-18 ماتریس مقایسات زوجی گروهی شاخص انعطاف پذیری انعطاف پذیری تدارکات PAGEREF _Toc413708613 \h 131 جدول 4-19ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص توانایی کاهش زمان چرخه توسعه محصول PAGEREF _Toc413708614 \h 131 جدول 4-20 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص توانایی طراحی محصولات متعدد PAGEREF _Toc413708615 \h 132 جدول 4-21 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینهها بر اساس شاخص درصد دارایی ها با امکان استفاده مجدد PAGEREF _Toc413708616 \h 133 جدول 4-22 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص توانایی تغییر ترکیب محصولات PAGEREF _Toc413708617 \h 134 جدول 4-23 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص سرعت در تولید محصولات جدید PAGEREF _Toc413708618 \h 134 جدول 4-24 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص تعداد روشهای موجود (در دسترس) جهت افزایش ظرفیت PAGEREF _Toc413708619 \h 135 جدول 4-25 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینهها بر اساس شاخص درصد زنجیره تامین که مستقیما توسط IT حمایت میشود PAGEREF _Toc413708620 \h 135 جدول 4-26 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص توانایی IT جهت انطباق در حمایت کردن از کانالهای توزیع جدید PAGEREF _Toc413708621 \h 136 جدول 4-27 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص تعداد روشهای موجود در سیستمهای IT جهت تجزیه و تحلیل محیط رقابتی و کشف تغییرات PAGEREF _Toc413708622 \h 136 جدول 4-28ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص توانایی در اضافه یا حذف نمودن کانالهای تحویل PAGEREF _Toc413708623 \h 137 جدول 4-29 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص توانایی تغییر ظرفیت کلی شبکه لجستیک PAGEREF _Toc413708624 \h 137 جدول 4-30 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص تعداد انبارهای موجود برای ذخیره PAGEREF _Toc413708625 \h 138 جدول 4-31 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص تعداد تامین کنندگان توانا برای هر ماده و در هر دوره PAGEREF _Toc413708626 \h 138 جدول 4-32 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص نفوذپذیری بر عملکرد تامین کننده PAGEREF _Toc413708627 \h 139 جدول 4-33 ماتریس مقایسات زوجی گروهی گزینه ها بر اساس شاخص سرعت آغاز همکاری با یک تامین کننده جدید PAGEREF _Toc413708628 \h 139 جدول 4-34 وزن نهایی گزینه ها PAGEREF _Toc413708629 \h 140 جدول 4-35 رتبه بندی گزینه‌ها به روش FAHP PAGEREF _Toc413708630 \h 141 فهرست اشکال TOC \h \z \t "فهرست اشکال,1" شکل2-1 مدل گاناسکاران از تولید چابک PAGEREF _Toc413708685 \h 26 شکل2-2 مدل کید از ساختار تولید چابک PAGEREF _Toc413708686 \h 27 شکل2-3 مدل شارپ و همکارانش در تولید چابک PAGEREF _Toc413708687 \h 28 شکل2-4 مدل یوسف و همکارانش PAGEREF _Toc413708688 \h 30 شکل2-5 مدل شریفی و ژانگ PAGEREF _Toc413708689 \h 32 شکل2-6 چارچوب مفهومی زنجیره ی تأمین چابک( لین و همکارانش 2006) PAGEREF _Toc413708690 \h 47 شکل2-7 تحلیل دامنه و وسعت زنجیره تأمین PAGEREF _Toc413708691 \h 51 شکل2-8 عناصرزنجیره تامین چابک PAGEREF _Toc413708692 \h 53 شکل 2-9 ارکان یا ویژگی های زنجیره تامین چابک (برگرفته از مدل کریستوفر و ون هوک) PAGEREF _Toc413708693 \h 56 شکل 2-10 مدل کریستوفر و تویل PAGEREF _Toc413708694 \h 58 شکل 2-11 مدل لین و همکارانش PAGEREF _Toc413708695 \h 62 شکل 2-12 مدل سوافورد و همکارانش PAGEREF _Toc413708696 \h 71 شکل 3-1 نمودار اجرایی تحقیق PAGEREF _Toc413708697 \h 93 شکل 3-2 نمایش عددی فازی مثلثی به صورت سه مولفه ای PAGEREF _Toc413708698 \h 105 شکل 4-1 درخت سلسله مراتبی سطوح تصمیم گیری PAGEREF _Toc413708699 \h 122 شکل 4-2 نمودار رتبه بندی شاخص های اصلی PAGEREF _Toc413708700 \h 129 شکل 4-3 نمودار رتبه بندی استراتژی های پیاده سازی زنجیره تامین PAGEREF _Toc413708701 \h 141 شکل 5-1 ساختار سلسله مراتبی مدل مفهومی PAGEREF _Toc413708702 \h 145 1-6- چارچوب نظری مطالعات متعددی در خصوص زنجیره تامین چابک و استراتژیهای پیاده سازی آن صورت گرفته است.با وجود تحقیقات و بررسی هایی که در این حوزه صورت گرفته است، تحقیقات کمی وجود دارند که رابطه بین چابکی سازمانی، استراتژیهای سازمانی و اجرای آن را توضیح میدهد.مدل این تحقیق برگرفته از مدل سوافورد و همکارانش(2006) و مدل لین(2006) و مدل فیصل(2007) می باشد که با ترکیب این سه، مدلی طراحی گردیده تا بتوان از طریق آن از یک طرف معیارهای موثر در زنجیره تامین چابک اولویت بندی گردند و از طرفی به ارزیابی و اولویت بندی استراتژیهای پیاده سازی زنجیره تامین چابک پرداخت. در این تحقیق زنجیره تامین چابک به عنوان وسیله ای برای سنجش توانایی زنجیره تامین، در تطبیق کارآمد با محیط رقابتی که به سرعت در حال تغییر بوده در جهت تامین خدمت یا محصول تعریف شده است. در مدل سوافورد زنجیره تامین چابک شامل پنج شاخص انعطاف پذیری می باشدکه عبارتند از: انعطاف پذیری توسعه محصول، انعطاف پذیری ساخت و تولید، انعطاف پذیری تدارکات، انعطاف پذیری لجستیک، انعطاف پذیری فناوری اطلاعات استراتژیهای پیاده سازی زنجیره تامین چابک در این مدل نیز از مدل لین و فیصل برگرفته شده است. این استراتژیها در مدل با عنوان توانمندسازهای زنجیره تامین چابک ذکر شده اند.این استراتژی ها، یکپارچه سازی در فرایند، یکپارچه سازی شبکه، یکپارچه سازی اطلاعات، مدیریت روابط مشارکتی و ارتقا مشتری و بازار می باشند. 1-7- مدل تحقیق -467833421832استراتژی1 : یکپارچه سازی فرایند استراتژی2 : ارتقای مشتری و بازار استراتژی4 : یکپارچه سازی شبکه استراتژی3: یکپارچه سازی اطلاعات استراتژی5 : مدیریت مشارکتی 00استراتژی1 : یکپارچه سازی فرایند استراتژی2 : ارتقای مشتری و بازار استراتژی4 : یکپارچه سازی شبکه استراتژی3: یکپارچه سازی اطلاعات استراتژی5 : مدیریت مشارکتی 1-8- تعاریف اصطلاحات و متغیرهای تحقیق زنجیره تامین: تمام فعالیت های مرتبط با جریان و تبدیل کالا از مرحله استخراج ماده خام تا تحویل به مصرف کننده و نیز جریان های اطلاعاتی مرتبط با آن ها گفته می شود و در مجموع از تبدیل مواد تا مرحله تحویل کالای نهایی به مصرف کننده سه جریان مالی، اطلاعاتی و کالا در آن وجود دارد. مدیریت زنجیره تامین: هماهنگی استراتژیک و سیستماتیک عملکردهای کسب و کار سنتی با هدف بهبود کارائی طولانی مدت است.به علاوه مدیریت زنجیره تامین شامل هماهنگی، تولید، موجودی، موقعیت و حمل ونقل بین بخشهای مختلف یک زنجیره تامین می باشد که از یک سو باعث افزایش توان پاسخگویی و از سوی دیگر سبب افزایش کارائی برای بازار هدف می شود.(شکاری، 1384) زنجیره تامین چابک: زنجیره تامین چابک، زنجیره تامینی است که توانایی پاسخگویی سریع به تغییرات در بازار و خواسته های مشتری در زنجیره تامین را داشته باشد. انعطاف پذیری توسعه محصول: توانایی برای توسعه محصول و یا بهبود محصول به طریقی اثربخش از لحاظ هزینه و به موقع جهت پاسخگویی به نیازهای مشتری یا بازار یا بهره برداری از فرصتهای بازار انعطاف پذیری تدارکات: نقش تدارکات جهت پاسخگویی به موقع و به طریق اثربخش در هزینه به تغییرات و نیازمندیهای مواد اولیه که منجر به بهبود پاسخگویی و افزایش رضایت مشتری می شود. انعطاف پذیری در تولید و ساخت: دامنه انتخابات متفاوت در دسترس و توانایی فرایند تولید جهت اجرای موثر آنها که منجر به تولید محصولات با کیفیت در پاسخگویی به تغییرات خصوصیات محصول، تامین مواد و تقاضا و یا افزایش به کارگیری فرایندهای دارای تکنولوژی انعطاف پذیری لجستیک: دسترسی به دامنه ای از انتخابات و توانایی جهت اجرای موثر آنها جهت انطباق فرایند کنترل جریان و ذخیره مواد، کالای نهایی، خدمات و اطلاعات مرتبط از مبدا تا مقصد در پاسخ به شرایط محیط بازار در حال تغییر انعطاف پذیری فناوری اطلاعات: توانایی سیستم فناوری اطلاعات جامع یک سازمان جهت انطباق پیدا کردن و حمایت از نیازمندیهای تغییر در کسب وکار نسبت به ابعاد انعطاف پذیر شامل توسعه محصول، منبع یابی(تامین)تولید و لجستیک به خوبی سایر اهداف استراتژیک یکپارچه سازی در فرایند: یکپارچه سازی در فرایند شامل برنامه ریزی مشارکتی، دسترسی به اطلاعات و دانش از طریق اینترنت و اطلاعات برای همگان در هر زمانی به روز شود، داده های مرتبط با فروش لحظه ای، پاسخگویی کارا به مشتری، قابلیتهای داده کاوی، اعتقادات و اهداف مشترک، میزان هماهنگی بالا، تاکید بر برون سپاری، تبادلات بدون استفاده از کاغذ، نسل جدید نرم افزارهای تحت شبکه است. به عنوان مبنای زنجیره تامین، یکپارچگی فرایند به معنای آن است که زنجیره تامین اتحادی از اعضای بهم مرتبط در یک شبکه است. یکپارچه سازی شبکه : یکپارچه سازی شبکه شامل تعهد مدیریت ارشد به اقدامات چابک، تصمیم گیری غیر متمرکز، تاکید بر شایستگی های اصلی، اهداف و معیارهای مبتنی بر اعتماد، روابط مبتنی بر اعتماد مدیریت روابط مشارکتی : این استراتژی زنجیره تامین جهت جذب خریداران و تامین کنندگان برای کار به صورت مشارکتی، توسعه محصول به طور مشارکتی و تسهیم اطلاعات است. یکپارچه سازی اطلاعات : به عنوان زیر ساختی از زنجیره تامین، شامل توانایی جهت استفاده تکنولوژی اطلاعاتی در تسهیم داده ها بین خریداران و تامین کنندگان است.بنابراین به طور موثر یک زنجیره تامین مجازی ایجاد می کند. ارتقاء مشتری و بازار : به عنوان استراتژی زنجیره تامین چابک، ارتقاء مشتری و بازار شامل توانایی جهت شناسایی و پاسخگویی سریع به نیازمندیهای واقعی مشتری می باشد.هم چنین جهت ماهر شدن در تغییر و عدم اطمینان است. معرفی سریع محصول جدید، پاسخگویی به تقاضای واقعی، تقاضا برای محصولات سفارشی، حفظ و افزایش سطح روابط مشتری، معیارهای مشتری محوری، بهبود کیفیت، کاهش هزینه ها، افزایش فراوانی، بهبود محصول از عوامل موثر در ارتقا بازار و مشتری هستند. 485775224155فصل دوم : مطالعات نظری00فصل دوم : مطالعات نظری 2-1- مقدمه سازمانهای امروز با مسائلی چون تغییرات سریع و غیرقابل پیش بینی، سفارشات خاص و سلیقه ای مشتریان، کیفیت کامل، انتظار دریافت سطح خیلی بالایی از خدمت و ... روبرو هستند.از اینرو سازمانها برای بقا و حفظ موقعیت خود، شکلهای متفاوتی به خود می گیرند.( سعیدی کیا و همکاران، 1380) در بسیاری از بازارهای بی ثبات امروزی حفظ بقا و کسب موفقیت مستلزم داشتن ویژگیهای خاصی می باشد.امروز دیگر رساندن محصول مناسب، با قیمت مناسب و در زمان مناسب به بازار شرط لازم وکافی برای پیروزی در میدان رقابت نیست بلکه این فقط شرط بقا در محیط های رقابتی است.فاکتور اساسی در بسیاری از بازارهای امروزی در دسترس بودن و سطح سرویس است که سبب ظهور الگوهای جدیدی چون چابکی یا پاسخگویی سریع شده است.امروزه سازمان موفق سازمانی است که دارای مزیت های رقابتی در محیط های جدید باشد و به سرعت بتواند خود را با نیازهای مشتری و تغییرات بازار منطبق کند.( چرمچی،1379) ساختارهای جدید سازمانی موجب شده است که فاکتورهای بیشتری در مبحث چابکی اهمیت پیدا کنند و به همین جهت، تصمیم گیری و انتخاب و اولویت بندی شاخص های موثر بر چابکی پیچیده تر گردد. در این فصل به تعاریف، تاریخچه و اصول مهم و موثر بر چابکی و زنجیره تامین چابک می پردازیم و در نهایت به روش ها و مدل های زنجیره تامین چابک در ادبیات موضوع می پردازیم. 2-2- تاریخچه الگوی چابک تاریخچه چابکی به دوره رکود صنایع ایالات متحده برمی گردد.باتوجه به رکود صنایع تولیدی ایالات متحده و از دست دادن رقابت پذیری در دهه 1980 که به خوبی مستند شده بود، در سال 1990 کنگره آمریکا تصمیم گرفت تا اقداماتی ضروری در این مورد انجام دهد.در نتیجه کنگره به وزارت دفاع دستور داد تا آژانسی را ایجاد کند تا صنعت ایالات متحده آمریکا را با هدف رقابتی تر کردن آنها، مورد بررسی قرار دهد.در واقع با مشاهده اینکه نرخ تغییر در محیط کسب و کار بیشتر از نرخ سازگاری با محیط است، گروهی از متخصصان و دانشگاهیان در دانشگاه لی های در ایالت پنسیلوانیا، از طرف وزارت دفاع گرد هم آمده و مطالعاتی را بر روی سیزده سازمان تولیدکننده بزرگ مانند جنرال موتورز، جنرال الکتریک و آی بی ام انجام دادند که هدف آن پاسخ به این سوال بود که سازمان های موفق در سال 2006 دارای چه ویژگیهایی خواهند بود.پس از آن بیش از صد سازمان دیگر نیز مورد مطالعه قرار گرفتند و حاصل تحقیقات فوق در کتابی در سال 1995 منتشر شد.نتایج این تحقیقات شامل نکاتی به شرح زیر بود: محیط های رقابتی جدید تحولات بسیاری را در سیستمهای تولیدی و سازمانها به وجود آورده اند. سازمانهایی که در این محیط های جدید دارای مزیتهای رقابتی باشند و به سرعت بتوانند محصولات منطبق با نیازهای مشتریان را تولید کنند چابک هستند. لازمه چابکی و سریع بودن، داشتن ویژگیهای زیر است: سیستم تولید انعطاف پذیر نیروی کار دانش پذیر ساختار مدیریتی که مشوق نوآوری های تیمی چه در داخل و چه در خارج سازمان باشد. اگر سازمانهای آمریکایی نتوانند به سمت چابک شدن حرکت کنند، استانداردهای زندگی در این کشور با خطر روبرو خواهد شد. در مجموع تحولاتی که موجب پیدایش ایده چابکی گردید در جدول 2-1 بیان گردیده است: جدول 2-1 عوامل به وجود آورنده ایده چابکی تحولعوامل به وجود آورندهسخت تر شدن رقابتافزایش رقابت در سطح جهانیکاهش هزینه اطلاعاترشد فناوری اطلاعاتکاهش زمان چرخه حیات محصولتبدیل بازارهای انبوه به بازارهای کوچکافزایش تغییر در مدل های محصولاتکاهش محدودیتهای برای ورود به بازارهای جهانیپیدایش بازارهای کوچک ضروری شدن همکاری بین سازمانهاافزایش همکاری بین سازمانیبهبود مدیریت روابط کارشکل گیری سازمانهای مجازیتغییر در انتظارات مشتریانفردگرا شدن مشتریانافزایش مهارت مشتریانافزایش انتظار مشتری در سرعت دریافت کالاافزایش فشارهای اجتماعیقوانین مدنیموانع مدنیمسائل محیط زیستافزایش تحصیلات افراد و آموزش نیروی کار 2-3- مفهوم چابکی و تولید چابک در فرهنگ لغات واژه Agile به معنای حرکت سریع و چالاک و هم چنین توانایی تفکر سریع و با یک روش هوشمندانه به کار رفته است.این واژه در فرهنگ لغات وبستر نیز به صورت فرز و زرنگ ترجمه شده است.در واقع چابکی یا سریع بودن سازمان به معنای حداکثر انعطاف پذیری است.( ماسون و جونز، 2000) محیط های رقابتی جدید تحولات بسیاری را در سیستم های تولیدی و و سازمانها به وجود آورده است.سازمانهایی که دارای مزیت رقابتی در این محیط های جدید باشند و به سرعت بتوانند محصولات را مطابق نیاز مشتریان تولید کنند، چابک هستند. چابکی یا سریع بودن سازمان، به معنای حداکثر انعطاف پذیری است به طوری که نه تنها بتواند به تغییرات در محصول و بازار و نیاز مشتریان پاسخ دهد بلکه فرصتهایی را فراهم نماید که با ایجاد تغییرات در بین رقبا بتواند به عنوان سازمان برتر شناخته شود.بنابراین چابکی یک استراتژی جامع برای تغییرات اساسی و برگشت ناپذیری است که موجب برتری سازمانی می گردد. منظور از تولید چابک، یک نوع استراتژی تولید است که مبتنی بر محصولات جدید به بازارهایی که به سرعت متحول می شوند و هم چنین توانا نمودن سازمان برای پاسخگویی به تغییرات مداوم و غیرقابل پیش بینی محیط رقابتی است.درحقیقت منشأ چابکی به سیستم های تولید منعطف باز می گردد.در ابتدا تصور می شد که مسیر انعطاف پذیری در ساخت و تولید، جهت پاسخگویی بهتر به تغییرات حجم یا نوع محصول، تنها از اتوماسیون می گذرد؛ اما بعدها این ایده به مفهوم وسیع تری گسترش یافت و مفهوم چابکی به عنوان یک جهت نماو الگوی سازمانی ایجاد شد.چابکی یک قابلیت وسیع کسب و کار است که ساختارهای سازمانی، سیستمهای اطلاعاتی، فرایندهای حمل و نقل و هم چنین طرز تفکر افراد را در برمی گیرد.چابکی به معنای استفاده از دانش بازار و شرکتهای مجازی به منظور بهره برداری از فرصتهای سودآور در بازارهای بی ثبات می باشد. تحولات سریع تکنولوژیکی، افزایش خطرات، جهانی شدن و انتظارات خصوصی سازی از ویژگیهای محیطی هستند که سازمانهای تجاری کنونی با آنها مواجهند.برای کسب موفقیت در این محیط، چابکی یک مزیت رقابتی ایجاد می کند که می توان با شهرت در نوآوری و کیفیت آن را حفظ نمود.سازمان چابک فرایندها و افراد سازمان را با تکنولوژی پیشرفته همگام ساخته و نیازهای مشتریان را براساس محصولات و خدمات با کیفیت خود را در یک قالب زمانی نسبتا کوتاه می کند. باتوجه به جدید بودن بحث چابکی ،تعریفی که مورد تأیید همگان باشد وجود ندارد.محققان بسیاری در این زمینه فعالیت کرده اند و هرکدام تعاریف متعددی را ارائه کرده اند. در تعریف گاناسکاران تولید چابک به معنای توانایی بقاء و موفقیت در محیط رقابتی با تغییرات پیش بینی نشده و مستمر به وسیله پاسخگویی و واکنش سریع و اثربخش به تغییرات بازار که به وسیله مشتری از محصول و خدمات ایجاد می شود، می باشد. (گاناسکاران، 1999، 105-87) کید چابکی را تطبیق سریع و فعالانه عناصر سازمان با تغییرات پیش بینی نشده و غیرمنتظره تعریف می کند.( کید، 1996) علیرغم تعاریف مختلفی که از چابکی شده است، تمام تعاریف بر سرعت و انعطاف پذیری به عنوان ویژگی های اولیه یک سازمان چابک تاکید دارد. ( گاناسکاران،1999،105-87 ؛ شریفی و ژانگ، 1999، 22-7 ؛ 33) یک خصیصه مهم چابک بودن پاسخ اثربخش به تغییر و عدم اطمینان می باشد.(زین ، 2005، 839-829). به بیان برخی محققان، پاسخ به تغییر از راههای مناسب و دریافت مزایای تغییر از اجزا اصلی چابکی هستند.( کید، 1996؛ داو، 1999) 2-4- محدودیتهای الگوی چابک هدف الگوی چابک افزایش سطح سرویس است؛ اما استفاده از ابزارهای چابکی مستلزم صرف هزینه بیشتر و افزایش قیمت محصول می باشد که بر اساس الگوی ناب این افزایش قیمت اتلاف محسوب می شود. هم چنین در الگوی چابک ممکن است برای افزایش پاسخ دهی و سطح سرویس به مشتری مجبور شویم موجودی اطمینان یا ظرفیت اضافه بیشتری را در نظر بگیریم. 2-5- تولید چابک تولید چابک یک مفهوم جدید است که ممکن است از تکنیک های جدیدی تشکیل شده باشد. در تولید چابک تکنیک ها و روش های عمومی مانند تولید ناب و منعطف در یک روش متمرکز شده اجرا می شوند، از این رو بهبود زیادی در محصولات، پاسخ دهی به مشتریان و انعطاف پذیری فراهم می کند.( کید، 1994) تولید چابک روی راه اندازی سریع کل سازمان برای تولید محصولات متفاوت متمرکز شده است.این شامل نظارت بر تقاضای مشتری از نزدیک، شناسایی فرصتهای بازار برای محصولات جدید، توسعه سریع محصولات به طور مشترک با سازمانهای دیگر، توسعه عملیات تولید به طور هم زمان و استفاده از سیستم توزیع فیزیکی پاسخ ده و منعطف برای تحویل محصول می شود. 2-5-1- اصول چهارگانه تولید چابک تولید چابک بر چهار اصل اساسی استوار می باشد: ( کریستوفر و تویل، 2000) سازماندهی در جهت پیشرو بودن در تغییر یک سازمان چابک در جهتی سازماندهی می گردد که قادر باشد بر تحولات و تغییرات غیر قابل پیش بینی فائق آید.از این رو منابع انسانی و فیزیکی آن، به گونه ای سازمان دهی می شوند که بتواند به سرعت با محیط در حال تغییر و فرصتهای موجود در بازار سازگار شود. اهرمی نمودن تاثیر اطلاعات و افراد سازمان چابک سعی می نماید از تاثیر اطلاعات بر روی افراد بهره گیری نموده و از طرفی، مشوق نوآوری و ابداع باشد.به طوری که مدیریت، منابع اطلاعاتی مورد نیاز افراد را در زمان مناسب در دسترس آنها قرار دهد. تشریک مساعی در جهت افزایش رقابت برای ارائه سریع محصولات به بازار ، سازمان های رقیب ناچارند که با هم همکاری و تشریک مساعی داشته باشند. ارج نهادن به مشتریان مشتریان این سازمانها را به عنوان تولیدکننده محصولاتی که نیازهای آنها را برطرف کنند می شناسند .قیمت گذاری کالاها بر اساس هزینه های تمام شده آن نبوده، بلکه بر اساس ارزشی است که در قبال نیاز مشتری کسب نموده اند. 2-5-2- ویژگیهای تولید چابک جدول 2-2 ویژگی های تولید چابک را در ابعاد مختلف سازمان، عرضه کنندگان، توجه مدیران، بازار، صرفه جویی، فرایند تولید و نحوه اداره سازمان بیان می کند: جدول2-2 ویژگی های تولید چابک محصولکاملا منطبق با خواست مشتری باشد(توجه به مشتری)سازمانچندمهارتهعرضه کنندگانانتخاب عرضه کنندگان از بین تعداد زیاد و ایجاد اطمینان و اعتماد در کوتاه مدت نسبت به آنها، تقسیم نمودن ریسک و سود با آنهاتوجه مدیران به سرمایه گذاری درافراد و اطلاعاتبازاربازارهای کوچک و غیرقابل پیش بینیصرفه جوییصرفه جویی در تنوع(با تحلیل هزینه و منفعت انجام می پذیرد)فرایند تولیدسازگارنحوه ادارهرهبری 2-5-3- مدلهای چابکی تاکنون مدل های متفاوتی در جهت شناخت هرچه بهتر تولید چابک، ارائه شده است که هریک از این مدلها دارای نقاط قوت و ضعف متفاوتی بوده است.در حقیقت هریک از آنها از زاویه ای متفاوت به موضوع چابکی پرداخته است: مدل 1: ابعاد چابکی از دید متز و همکارانش سازمان چابک مفهومی پیچیده می باشد که برای دستیابی به آن، چهار راهبرد پیشنهاد شده است: غنی سازی مشتریان : غنی سازی مشتری به معنای فراهم سازی پیوسته محصولات و خدمات که مشتری بابت آن ارزش پولی پرداخت می کند، می باشد.این بعد شرط بقا بنگاه در رقابت است.بنگاهها باید درک صحیحی از مشتریان خود داشته و محصولات و خدماتی را به آنان عرضه کنند که در زندگی آنها ایجاد ارزش نماید. همکاری برای افزایش قابلیت رقابت : هیچ سازمانی تمام مهارتها، دانش و منابع مورد نیاز را برای کلیه نیازهای بازار در اختیار ندارد.به منظور پاسخ به این نیازها سازمان چابک بایستی راهبرد ایجاد ائتلاف فرصت طلبانه با بنگاههای مختلف در زمینه شایستگی های اساسی را اتخاذ کند. مدیریت تغییرات و ابهامات : مهمترین چالشی که بنگاهها امروز با آن مواجهند، تغییر سریع و مداوم می باشد.این تغییرات در عرصه تولید محصولات متنوع تر، ارتباط با مشتریان، فضای کسب و کار، حوزه ی فناوری، شرایط اجتماعی و قوانین محیطی ایجاد شده است.بنابراین سازمانها برای بقا و پیشرفت در محیط متغیر باید به گونه ای سازماندهی شوند که دارای ساختارهای سازمانی منعطف و نوآور و قدرت تصمیم گیری سریع باشند. افزایش اثر اطلاعات و نیروی انسانی : دانش و مهارتهای کارکنان مهمترین دارایی های سازمان به حساب می آند.سازمان چابک باید در زمینه آموزش و بهبود منابع انسانی خود سرمایه گذاری اساسی انجام دهد.بهره وری از فناوری اطلاعات و ابزارهای مدیریت دانش و تبادل آزادانه اطلاعات از دیگر ویژگیهای چابکی می باشند. مدل 2 : مدل گاناسکاران گاناسکاران در سال 1998 با هدف جمع بندی دیدگاههای مختلف ارائه شده برای طراحی و اجرای سیستمهای تولید چابک به ارائه مدلی جامع پرداخته(شکل2-1) که در آن یک بنگاه تولید چابک را در چهار بعد مورد بررسی قرار می دهد: راهبرد قیمت گذاری بر مبنای ارزش به منظور غنی سازی مشتریان همکاری در جهت بهبود رقابت پذیری کنترل و مدیریت تغییرات و عدم اطمینان در سازمان سرمایه گذاری جهت تقویت تاثیر افراد و اطلاعات وی براین اساس و به منظور توانا سازهای تولید چابک، مدل مفهومی خود را بر پایه چهار بعد مطرح شده در بالا ارائه می کند.توانا سازهای مطرح شده در مدل مفهومی عبارتند از: ابزارها و معیارهای شکل گیری بنگاه مجازی، تیم های کاری پراکنده، ابزارها و معیارهای شکل گیری سریع مشارکت، مهندسی همزمان سیستم های اطلاعاتی یکپارچه(محصول-تجاری-تولید)، ابزارهای نمونه سازی سریع و تجارت الکترونیک 28688137502ابزارها و معیارهای شکل گیری بنگاه مجازیابزارهای نمونه سازی سریعسیستمهای اطلاعاتی یکپارچهتجارت الکترونیکتولید چابکتیم های کاری پراکندهابزارها و معیارها ی شکل گیری سریع مشارکتمهندسی همزمان00ابزارها و معیارهای شکل گیری بنگاه مجازیابزارهای نمونه سازی سریعسیستمهای اطلاعاتی یکپارچهتجارت الکترونیکتولید چابکتیم های کاری پراکندهابزارها و معیارها ی شکل گیری سریع مشارکتمهندسی همزمان طراحی مجدد سازمان قیمت گذاری برمبنای ارزش سرمایه گذاری همکاری شکل2-1 مدل گاناسکاران از تولید چابک مدل 3 : مدل رامسش و همکارانش در این مدل سه ویژگی اصلی برای یک سازمان چابک در نظر گرفته شده است که عبارتند از: محصول یا خروجی، سیستم حمل و نقل، ورودی ها یا فاکتورهای بازار این مدل دارای یک ساختار کل نگر است که از نظر اجرایی، مناسب پیاده سازی در سازمانهای تولیدی نیستو اغلب در بحث معرفی ساختارهای چابک و به صورت تئوریک به کار رفته است.این مدل هم چنین راهکارهایی برای تسریع فرایندهای راه اندازی و نصب تجهیزات درون سازمان را ارائه داده است. مدل 4 : مدل کید این مدل که در شکل 2-2 نمایش داده شده است، پیشنهاد می کند که تولید چابک را می توان به عنوان ساختاری در نظر گرفت که در داخل هر شرکتی، توانایی توسعه محصولات و استراتژیهای کسب و کارش را دارا باشد.این ساختار به وسیله سه منبع اولیه پشتیبانی می شود که عبارتند از: ساختارهای مدیریتی، سازمانی نوآورانه افراد توانمند، با دانش و مهارت بالا تکنولوژیهای هوشمند و انعطاف پذیر این سه منبع توسط یک متدولوژی با هم یکپارچه مشوند.به عبارت دیگر تولید چابک را می توان به عنوان یکپارچگی سازمان، افراد با دانش و مهارت بالا و تکنولوژیهای پیشرفته جهت حصول به نوآوری و همکاری در پاسخ به نیازهای مشتری در نظر گرفت. 20335053775تولید چابکتکنولوژیهای هوشمند و انعطاف پذیرافراد توانمند، با دانش و مهارت بالاساختارهای مدیریتی یکپارچگی سازمان، افراد و فناوری00تولید چابکتکنولوژیهای هوشمند و انعطاف پذیرافراد توانمند، با دانش و مهارت بالاساختارهای مدیریتی یکپارچگی سازمان، افراد و فناوری شکل2-2 مدل کید از ساختار تولید چابک مدل 5 : مدل شارپ و همکارانش -5613401779270تولید چابکتمرکز بر شایستگی های اساسیفونداسیون رقابتی: پاسخگویی اجتماعی، بهبود کیفیت، پاسخگویی سریع، تغییرات مستمر، تمرکز جامع بر مشتریفونداسیون پایه : تولید ناب / تولید در کلاس جهانیبنگاه مجازینمونه سازی سریعبهبود مستمرکار تیمیمدیریت تغییر و ریسکتوانمندسازی مهندسی همزمانافراد منعطف چندمهارتهفناوری اطلاعاتتولید چابکتمرکز بر شایستگی های اساسیفونداسیون رقابتی: پاسخگویی اجتماعی، بهبود کیفیت، پاسخگویی سریع، تغییرات مستمر، تمرکز جامع بر مشتریفونداسیون پایه : تولید ناب / تولید در کلاس جهانیبنگاه مجازینمونه سازی سریعبهبود مستمرکار تیمیمدیریت تغییر و ریسکتوانمندسازی مهندسی همزمانافراد منعطف چندمهارتهفناوری اطلاعاتمدلی تئوریک برای تولید چابک بوده ودارای سه سطح می باشد.سطح اول پایه مدل بوده و از مجموعه ای از اصول عملی و اجرایی تشکیل شده است.سطح دوم شامل توانا سازهای مدل است.این توانا سازها به عنوان مبناهایی برای رقابت در محیط های پرتلاطم امروزی مطرح شده اند که در این مدل تحت عنوان فونداسیون رقابتی نامیده شده اند.در آخر سطح سوم که خروجی مدل می باشد.شکل 2-3 سطوح مختلف این مدل را نشان می دهد. شکل2-3 مدل شارپ و همکارانش در تولید چابک تمرکز بر شایستگی های اساسی: از آنجا که بنگاهها به دلیل کمبود منابع و امکانات به تنهایی توانایی پاسخگویی به همه نیازهای مشتریان را ندارند، شبکه های موقتی از شرکتهای مستقل که به وسیله تکنولوژی اطلاعات، شایستگی ها، زیر ساختارها و فرایندهای کسب وکار را به اشتراک می گذارند و این کار با هدف ارضای نیازمندی های خاص بازار صورت می گیرد و پس از تکمیل پروژه مورد نظر منحل می شوند. بنگاه مجازی: در محیط تولیدی چابک، برای کنترل موثر تولید، سیستم های اطلاعاتی تولید باید به یک تعداد از منابع داده و پایگاه های داده ای خصوصی و تجهیزات دسترسی داشته باشند که در آن اطلاعات با فرمت استاندارد، قابل فهم، موثر و مورد استفاده برای افرادی که به آن نیاز دارند، درآید. ساخت سریع نمونه اولیه: نمونه سازی اولیه را طراحی و ایجاد یک نسخه از محصول به صورت سریع می گویند که با کمک تکنولوژی های پیشرفته طراحی و تولید به وسیله کامپیوتر و یا مهندسی به وسیله کامپیوتر انجام می گیرد. مهندسی همزمان: رویکردی سیستماتیکبه طراحی همزمان محصولات و فرایندهاست و به نیاز برای سیکل توسعه محصول کوتاهتر پاسخ داده و از اینرو به بازارهای در حال تغییر به صورت سریع و ممکن پاسخ گو می باشد. افراد منعطف و چندمهارته: این افراد علاوه بر دانش، مهارت و لیاقت انجام شغل، انعطاف پذیری سریعی در انجام وظایف دیگر( هنگام ضرورت ) را دارا می باشند و نتیجه برنامه های آموزشی هستند. بهبود مستمر: فرایند تکراری برنامه ریزی، تغییر، ارزیابی و بهبود عناصر داخل ساختار سازمانی که گاهی شامل مشتریان و تامین کنندگان خارجی نیز می شود. کارهای تیمی: تیم شامل اعضایی است که به یک هدف مشترک و مجموعه ای از اهداف کاری متعهد هستند و روشی که برای آن افراد، خودشان را به طور متقابل مسئول می دانند. مدیریت تغییر و ریسک: فرایند تغییر فرهنگ سازمانی از ارزشها و شیوه های عملی سنتی می باشند و ایده ها و عقاید جدیدی را منعکس می کند. فناوری اطلاعات: معنا و مفهوم تجارت الکترونیکی، استفاده از ابزارآلات الکترونیکی در تجارت می باشد که پراکندگی جغرافیایی مشتریان و نیازهایشان را در نظر گرفته و زمان پاسخ به تقاضای مشتری را بهبود می بخشد. توانمندسازی: کارکنان توانمند شامل افرادی است که شبکه غیر رسمی را( در زمان مورد نیاز ) تشکیل داده و به طور موثر توانایی انجام این کار را داشته باشند. مدل 6 : مدل یوسف و همکارانش این مدل(شکل 2-4) چهار مفهوم اساسی را برای تولید چابک ارائه کرده است. 9430892262مدیریت شایستگی های اساسیبنگاه مبتنی بر دانشتولید چابکبنگاه مجازیتوانمندی شکل دهی مجدد00مدیریت شایستگی های اساسیبنگاه مبتنی بر دانشتولید چابکبنگاه مجازیتوانمندی شکل دهی مجدد شکل2-4 مدل یوسف و همکارانش مدیریت شایستگی های اساسی: مدیریت که مسئولیت خاصی در کسب دانش و مهارتهای اساسی دارد باید توانایی های اساسی بنگاه را شناسایی و حلقه های گمشده را پیدا و از طریق پیوند آنها را ایجاد کند. بنگاه مجازی: در تولید چابک عبارت بنگاه مجازی با معنای متفاوتی به کار می رود و منظور سرمایه گذاری مشترک با دیگر شرکتهایی است که شایستگی اساسی مکمل و مشخص دارند، یعنی شایستگی اساسی از چندین شرکت انتخاب شده و سپس در داخل یک پدیده مجرد ترکیب می شوند. بنگاه های چابک به آسانی می توانند جابجایی چشمگیری در تمرکز، متنوع سازی، شکل دهی و تنظیم مجدد کسب و کارشان ایجاد و هدفی ویژه و سریع را به عنوان پنجره ای باز رو به فرصتها ارائه نمایند. نیروهای کاری سازمانهای چابک باید برانگیخته شده، آموزش دیده و با مجموعه کاملی از مهارتها، تخصص ها و دانش تقویت شوند تا به عنوان یک عنصر اساسی و حیاتی تلقی گردند. مدل 7 : مدل جین های و همکارانش براساس مدل جین های و همکارانش اجرای تولید چابک با استفاده از یکپارچه سازی، فرایندهای استراتژیک و فناوری اطلاعات ممکن است.این مدل سعی بر چابک سازی سازمان در دو سطح مدیریت و تکنولوژی در سازمان دارد. مدل 8 : مدل هرمزی طراحی سیستم تولید چابک دیگر مدلی است که در این زمینه ارائه شده است.این مدل با استفاده از یک ساختار ایستا با استفاده از فاکتورهای محیطی، سیستم های برنامه ریزی، زیر ساخت های تولید منعطف و نیروی کار چند مهارته سعی بر چابک سازی سازمان دارد.در این مدل، هرمزی هیچ نوع بازخوردی به منظور بهبود و استفاده از نتایج پیاده سازی طرح نکرده است. مدل 9 : مدل شریفی و ژانگ این مدل شامل سه بخش است و ابعاد مختلف تولید چابک را مورد بررسی قرار داده و در صنایع تولیدی اجرا نموده اند.(شکل 2-5) 89171835403پاسخگوییانعطاف پذیریشایستگیسرعتمحرکهای چابکیتوانمندی های چابکیفراهم کننده های چابکی00پاسخگوییانعطاف پذیریشایستگیسرعتمحرکهای چابکیتوانمندی های چابکیفراهم کننده های چابکی ابزارها و شیوه های علمی نیاز برای چابک شدن سازمان تلاش راهبردی برای چابکی تکنولوژی افراد نوآوری راهبرد چابکی شکل2-5 مدل شریفی و ژانگ بخش اول شامل محرکهای چابکی می باشد.محرکها آن دسته از تغییراتی می باشند که بنگاه را به جایگاهی جدید در کسب و کار و جستجوی مزایای رقابتی رهنمون می سازند و موجبات تجدید نظر در راهبرد و ساختاردهی مجدد بنگاه را فراهم می آورند. قابلیت های چابکی که دومین بخش این مدل است، شامل قابلیت های ضروری می باشند که برای پاسخگویی به تغییرات مورد نیاز می باشند.شریفی، پاسخگویی، انعطاف پذیری، شایستگی و سرعت را به عنوان چهار قابلیت اصلی معرفی می نماید. آخرین قسمت مدل مفهومی، تامین کننده های چابکی است که قابلیت ها توسط آنها ایجاد و پشتیبانی می شوند و شامل ابزارها، تکنیکها و روشهایی است که در سطوح مختلف سازمان اعمال می شود. مدل 10 : مدل تکمیلی شریفی و ژانگ در این مدل، مدل قبلی تولید چابک به طور کامل تری توسط شریفی و همکارانش در سال 2001 مجددا تشریح شد.چهار جنبه اصلی تولید چابک در این مدل عبارتند از: محرکهای چابکی قابلیت چابکی مهیا کننده چابکی استراتژی چابکی محرکهای چابکی سازمان را وادار می کند استراتژی جاری را بازبینی کرده و الزامات چابک بودن را اضافه و یک استراتژی چابک را اتخاذ کند.قابلیتهای چابکی مانند : پاسخگویی، رقابت، سرعت و انعطاف پذیری که به عنوان ویژگیهای اصلی سازمان چابک معرفی شده اند به وسیله مهیا کننده های چابکی بدست می آیند.مهیا کننده های چابکی می توانند از چهار حوزه سازماندهی، تکنولوژی، کارکنان و نوآوری حاصل شوند. مدل 11 : مدل لین و همکارانش در سال 2006 لین و همکارانش مدل دیگری را شامل سه قابلیت چابکی که عبارتند از مدیریت سازمانی چابک، طراحی محصول چابک و تولید محصول چابک را تعریف کردند.برای هرکدام از این قابلیتهای اصلی سه معیار که هرکدام به طور مخصوص به زیرمعیارهایی درجه بندی شده اند، ارائه شد.( کید، 1996) با توجه به مدلهای مختلف ارائه شده که هرکدام از دریچه ای متفاوت به مفهوم تولید چابک نگریسته اند می توان دریافت که مدلهای متفاوت، ساختارهای نامتقارن در ابعاد مختلف چابکی سازمان را دارا می باشند.همانطور که تغییراتی که سازمانها با آن روبرو می شوند ممکن است متفاوت باشد درجه ای از چابکی موردنیاز هر شرکت نیز متفاوت خواهد بود. این درجه، سطح چابکی مورد نیاز نام دارد که تابع مستقیم عوامل مختلفی شامل درجه آشفتگی یا تغییر محیط تجاری سازمان و شرایط داخلی ویژگی های خود سازمان مانند سطح کمال عملیات سازمان است. این بدین معنی می باشد که هرچه شرایط برای کارهای تجاری متغیرتر باشد سازمان نیاز بیشتری به چابکی دارد. 2-6- مدیریت زنجیره تامین مدیریت زنجیره تامین یکی از شاخه های نوظهور مدیریت است که روز به روز در حال تکامل و پیشرفت است و به دنبال راههایی برای کاهش هرچه بیشتر سیکل تولید محصول و ارائه خدمات تا رسیدن به دست مشتری ضمن بالا بردن کیفیت محصول و خدمات مورد نظر است.مدیریت زنجیره تامین نتیجه تکاملی مدیریت انبارداری است.در دهه 60 کارشناسان با مطالعه بر روی رابطه داخلی بین انبارداری و حمل و نقل و یکپارچه سازی آنها قادر به کاهش موجودی خود شدند که حاصل این مطالعات ، مدیریت توزیع نام گرفت.این زنجیره شامل خیلی از وظایف از قبیل خرید، جریان وجوه، باربری مواد، برنامه ریزی و کنترل تولید، کنترل موجودی و لجستیکی و توزیع و تحویل می گردد. اهداف نرم افزار مدیریت زنجیره تامین مدرن، کاهش عدم اطمینان و ریسک در زنجیره تامین است. با وجود آن، به طور مثبتی بر سطوح موجودی، زمان چرخه، فرایندهای تجاری و سرویس های خدماتی به مشتری اثر می گذارد.این زنجیره، فرایندی پویا است که فعالیتهای همزمان، ارزیابی های مستمر از طرفین درگیر، فناوری های به کار رفته در آن و ساختار سازمانی را شامل می شود.شرایطی که باعث تعریف و طراحی مدیریت زنجیره تامین شده، افزایش روزافزون رقابت پذیری و تلاش برای بقا سازمانهاست که با توسعه روزافزون شبکه های ارتباطی و فناوری اطلاعات حاصل شده است.سازمانها رمز این بقا را در ارضای این نیازها نه فقط توسط آخرین موجودیت چسبنده به مشتری ( که محصول نهایی خروجی اوست )، بلکه توسط سایر تامین کنندگان بالا دستی، صورت می گیرد.این توالی تامین کنندگان در راستای ارضای نیاز یک مشتری، زنجیره تامین نام دارد.هدایت تمام اعضای زنجیره تامین به صورتی یکپارچه و هماهنگ را مدیریت زنجیره تامین می نامند.( کریستوفر، 2004، 117-127) با افزایش رقابت و در نتیجه آن بهبود قابلیتهای تولید در دهه 90 مدیران به تدریج دریافتند که ورودی های مواد و خدمات فراهم شده توسط تامین کنندگان، تاثیرات عمده ای در توانایی سازمان جهت پاسخگویی به نیاز مشتریان دارد و صرفا با مدیریت صحیح سازمان خود نمی توانند به این هدف دست یابند.آنها هم چنین باید در مدیریت شبکه تمام شرکتهای بالادست که ورودیها را تامین می کنند( به صورت مستقیم یا غیر مستقیم) و شبکه شرکتهای پایین دست که کار تحویل و خدمات پس از فروش را انجام می دهند، مشارکت کنند. در کتاب " مقدمه ای بر زنجیره تامین " ، زنجیره تامین به صورت کلیه فعالیتهای مربوط به جریان فیزیکی مواد و تبدیل آن به محصول نهایی از مواد خام تا مصرف کننده نهایی و هم چنین جریانهای اطلاعاتی مربوطه را شامل می شود، تعریف شده است.( روبرت هاندفیلد، 2002 ) 2-6-1- تعریف مدیریت زنجیره تامین اصطلاح مدیریت زنجیره تامین در اواخر دهه 80 میلادی مطرح شد و در دهه 90 به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت.پیش از این تاریخ، عباراتی هم چون لجستیک و مدیریت عملیات به کار می رفت.برخی از تعاریف زنجیره تامین عبارتند از: یک زنجیره تامین هم راستا سازی شرکتهایی است که محصولات یا خدماتی را به بازار عرضه می کنند. یک زنجیره تامین شامل تمام مراحلی است که به طور مستقیم، غیرمستقیم در برآورده ساختن خواست مشتری دخیل هستند.زنجیره تامین نه تنها شامل سازندگان و تامین کنندگان می شود بلکه بخش های حمل و نقل، انبار، خرده فروشان و حتی خود مشتریان را دربر می گیرد. یک زنجیره تامین شبکه ای از تجهیزات و امکانات توزیع است که عملیات های تامین مواد، تبدیل مواد محصولات نیم ساخته و نهایی و توزیع محصولات نهایی در بین مشتریان را بر عهده دارد. براساس تعریف های ارائه شده برای زنجیره تامین، می توان مدیریت زنجیره تامین را به صورت آنچه که برای تاثیرگذاری بر زنجیره تامین و رسیدن به نتایج مورد نظر انجام داده می شود، تعریف نمود: هماهنگ سازی نظام مند و راهبردی بخش های سنتی کسب و کار و هم چنین تاکتیکهایی که در این بخش ها به کار می رود، اعم از درون شرکتی خاص و یا در کل زنجیره، با هدف بهبود بلندمدت عملکرد هریک از شرکتها و کل زنجیره تامین. مدیریت زنجیره تامین هماهنگ سازی تولید، موجودی، محل و موقعیت و حمل و نقل در بین اجزا یک زنجیره به بهترین ترکیب پاسخ دهی و کارایی برای بازار مورد نظر است. بین مفهوم مدیریت زنجیره تامین و مفهوم سنتی لجستیک تفاوت وجود دارد.به طور معمول لجستیک به فعالیتهایی که در درون یک سازمان رخ می دهد اطلاق می گردد، در حالی که زنجیره تامین به شبکه هایی از شرکتها اشاره دارد که با یکدیگر کار کرده و فعالیتهای خود را به منظور تحویل محصول به بازار هماهنگ می سازد. هم چنین لجستیک سنتی بر فعالیتهایی هم چون تامین، توزیع، نگهداری و تعمیرات و مدیریت موجودی متمرکز است ولی مدیریت زنجیره تامین علاوه بر تمامی بخش های لجستیک سنتی، فعالیتهایی هم چون بازاریابی، توسعه محصول جدید، امور مالی و خدمات به مشتری را نیز در نظر می گیرد. با نگاهی وسیع‌تر از تفکر زنجیره تأمین ، این فعالیت‌های افزوده شده ، هم‌اکنون بخشی از فعالیت‌های مورد نیاز جهت برآورد نمودن خاص مشتری هستند. مدیریت زنجیره تأمین به زنجیره تأمین و سازمان‌های درون آن به صورت یک مجموعه واحد نگاه می‌کند. این مدیریت ، روشی نظام‌مند را برای اداره فعالیت‌های مختلف مورد نیاز جهت هماهنگ سازی جریان محصولات و خدمات با هدف ارائه خدمات بهتر به مشتری نهایی ایجاد می‌کند. این روش نظام‌مند ، چهارچوبی را برای پاسخ گویی مناسب‌تر به نیازهایی از کسب و کار ایجاد می‌نماید که امکان تعارض در بین آن‌ها وجود دارد . خواسته‌ها و الزامات مختلف زنجیره تأمین در یک نگاه جزئی و بخشی، اغلب دارای نیازهای متضادی هستند . برای مثال ، گیج به سطوح بالای خدمت دهی به مشتری ، سطوح بالایی از موجودی را در پی خواهد داشت ، اما نیاز به عملکردی کارا ، کاهش سطوح موجودی را می‌طلبد. تنها زمانی که این نیازها توأماً و به صورت ابزار یک تصویر بزرگ‌تر دیده شوند، می‌توان راهکارهایی برای متوازن نمودن انتظارات مختلف آن‌ها یافت . مدیریت کارای زنجیره تأمین نیازمند بهبود هم‌زمان در صد خدمت دهی به مشتری و کارایی فعالیت‌های داخلی شرکت‌های عضو زنجیره است. سطح بالای خدمت به مشتری به معنای نرخ بالای تأمین سفارشات ، نرخ بالای تحویل به‌موقع و نرخ بسیار پایین محصولات مرجوعی از طرف مشتریان است . در مقابل ، کارایی داخلی برای سازمان‌ها یک زنجیره تأمین به معنای آن است که این سازمان‌ها نرخ بازگشت مطلوبی از سرمایه‌های خود به دست آورده و راه‌هایی را برای کاهش هزینه‌های عملیاتی و فروش خود پیدا نموده‌اند . در ادامه ، یک الگوی پایه‌ای برای به‌کارگیری مدیریت زنجیره تأمین ارائه می‌شود . گرچه هر زنجیره تأمین انتظارات بازار و مشخصات عملیاتی منحصر به فرد خود را دارد ، اما مباحث این الگو اساساً برای هر حالتی یکسان است. شرکت‌ها در هر زنجیره تأمینی می‌بایست بر حسب نوع فعالیتشان ، شخصاً و یا به صورت مشارکتی در پنج حوزه زیر تصمیم‌گیری کنند : تولید : بازار به چه محصولی احتیاج دارد ؟چه مقدار از چه محصول و در چه زمانی باید تولید شود ؟سر برنامه‌های تولید که عواملی همچون ظرفیت کارخانه ، بالانس خط ، کنترل کیفیت و نگهداری و تعمیرات تجهیزات را در نظر می‌گیرد جزء فعالیت تولید محسوب می‌شوند . موجودی : چه نوع موجودی در کدام مرحله از زنجیره تأمین می‌بایست نگهداری شود؟ چه مقدار موجودی از مواد اولیه ، محصولات نیمه ساخته و محصولات نهایی می‌بایست نگهداری شوند؟ هدف اولیه از موجودی ، ایجاد ذخیره ای جهت مقابله با عدم قطعیت در زنجیره تأمین است. چون نگهداری موجودی می‌تواند پرهزینه باشد، لذا باید بررسی شود که سطوح بهینه موجودی و نقاط بهینه سفارش دهی چقدر است . حمل‌ونقل : موجودی‌ها چگونه باید از محلی در زنجیره تأمین به محل دیگری منتقل شوند؟ باربری هوایی یا حمل توسط کامیون معمولاً سریع و قابل اطمینان اما درعین‌حال گران هستند. حمل‌ونقل ریلی و دریایی از هزینه‌های کمتری برخوردار بوده اما عمدتاً زمان زیاد و قابلیت اطمینان پائین‌تری دارند. این عدم قطعیت می‌بایست از طریق انبار کردن سطوح بالاتری از موجودی جبران شود. چه موقع بهتر است از هر کدام از روش‌های حمل‌ونقل فوق استفاده نمود؟ موقعیت و محل : تجهیزات تولید و نگهداری موجودی در چه محلی باید مستقر شوند؟ بهترین محل‌ها از نظر هزینه ای برای تولید و انبار کردن موجودی کجاست؟ آیا می‌توان از تجهیزات فعلی استفاده کرد و یا تجهیزات جدیدی باید خریداری شود؟ پس از تصمیم‌گیری درباره موارد فوق، مسیرهای ممکن و در دسترس برای حمل محصول به مشتری نهایی نیز تعیین می‌گردد. اطلاعات : چه مقدار داده و اطلاعات می‌بایست جمع‌آوری‌شده و به اشتراک گذاشته شود؟ اطلاعات به‌موقع و دقیق، هماهنگ سازی و تصمیم‌گیری بهتر را تسهیل می‌کند. به کمک اطلاعات صحیح می‌توان تصمیمات موثری درباره اینکه چه چیزی را تولید کنیم و به چه مقدار تولید نماییم و یا اینکه موجودی را در کجا نگهداری کرده و چگونه حمل‌ونقل بهتری داشته باشیم ، اتخاذ نمود . مجموعه این تصمیمات است که توانمندی و اثربخشی زنجیره‌ تامین را تعیین می‌کند . فعالیت‌های یک شرکت و راه‌های رقابت او در بازار، به اثربخشی زنجیره تامینش وابستگی بسیار دارد اگر استراتژی شرکت حضور در کل بازار و رقابت بر اساس قیمت است ، پس باید زنجیره تأمینی داشته باشد که بر اساس هزینه پایین بهینه شده است . اگر استراتژی شرکت حضور در بخشی از بازار و رقابت بر اساس ارائه خدمات و تسهیلات بهتر به مشتریان است، باید زنجیره تامینی داشته باشد که بر اساس پاسخ‌دهی مناسب و سریع بهینه گردیده است . زنجیره تأمین و بازار هدف یک شرکت، تعیین‌کننده مشخصات آن شرکت و چگونگی عملکرد آن است . 2-6-2- مراحل پنج گانه مدیریت زنجیره تامین می توان گفت که مفهوم زنجیره تامین ترکیبی از مراحل پنج گانه مدیریت است که هریک از مراحل به اختصار توضیح داده می شوند: تمرکز زدایی تدارکات : این مرحله در یک دوره ای از اواخر قرن نوزدهم تا اوایل دهه 1960 شکل گرفت.در طول این دوره، حوزه لجستیک به عنوان یک منبع مهم، مزیت رقابتی شناخته شده بود.اساسا لجستیک به عنوان یک وظیفه واسطه با مدیریت موجودی و تحویل شناخته می شد و بنگاهها احساس می کردند که لجستیک نمی تواند باعث سودآوری شود و بنابراین، سرمایه گذاری بالا در آن ارزشمند نیست. مدیریت هزینه : در اواسط دهه 1960 مشخص گردید که وجود ساختار و هدف در لجستیک و مدیریت متمرکز بر آن می تواند مزیت رقابتی برای یک شرکت به همراه داشته باشد.مرحله دوم در مدیریت زنجیره تامین در راستای تامل و بررسی روی دو نقطه بحرانی و اصلی شکل گرفت.کانون اول را می توان تلاش زیاد شرکتها برای متمرکز کردن فعالیتهای لجستیک در یک سیستم مدیریتی مستقل تعریف کرد.از طریق ترکیب آنچه که قبلا یکسری فعالیتهای پراکنده بود، در یک بخش مستقل، هزینه های جداگانه مرتبط با حمل و نقل، موجودی و توزیع فیزیکی کاهش می یابد و به طور همزمان بهره وری سیستم لجستیک به عنوان یک کل افزایش می یابد. نقطه بحرانی دوم را می توان امیدواری برای تمرکز بنگاهها جهت به کارگیری مفهوم هزینه کامل در لجستیک دانست.هدف این استراتژی تلاشی جهت حداقل کردن هزینه کل لجستیک به واسطه تمرکز در کاهش هزینه های یک یا دو کارکرد خاص لجستیک از قبیل حمل و نقل یا انبارداری است. یکپارچگی کارکردها : در طول دهه 1980، مدیران اجرایی شرکتها پی بردند که تمرکز بر هزینه کل لجستیک یک شیوه مثبت برای مدیریت کانال توزیع است.تا این دوره، اغلب مدیران اجرایی به لجستیک به عنوان یک فعالیت تاکتیکی نگاه می کردند و در برنامه ریزی استراتژیک شرکت تاثیر خیلی کمی داشت.در اواسط بهبود پیوسته فرایند و یکپارچگی بیشتر با شرکا لجستیک می تواند ارزشهای استراتژیک زیادی را ایجاد کرد. مدیریت زنجیره تامین : در طول دهه 1990، شرکتها مفاهیم لجستیک یکپارچه و مدیریت کانال تامین را برای به کارگیری واقعیات جدید بازار توسعه دادند.زنجیره تامین فراتر از لجستیک بوده و علاوه بر آن فعالیتهای دیگری را نیز از جمله نحوه برخورد با شرکتهای متعدد سازنده، بازاریابی و ارائه خدمات بهتر به مشتریان متعدد را شامل می شود. مدیریت زنجیره تامین الکترونیک : به کمک فناوری اطلاعات حوزه عملکرد مدیریت زنجیره تامین گسترش یافته است.هدف از ایجاد مدیریت زنجیره تامین الکترونیک کاهش هزینه های نقل و انتقال اطلاعات و نهایتا محصولات از یک طرف و گسترش فرصتهای تجاری و دامنه همکاری بین شرکتها از طرف دیگر بوده است. 2-6-3- زنجیره تامین چابک در آغاز قرن 21 جهان با تغییرات چشمگیری در تمامی ابعاد خصوصا رقابت و بازار نوآوری های تکنولوژیکی و نیازهای مشتریان مواجه شد.بازارهای انبوه به علت اینکه تقاضا و انتظارات مشتریان آنها به سرعت بالا می رفت به دنبال تقسیم بندی بازارهای خود بودند.این پیشرفت موجب اصلاحات عمده ای در اولویت های کسب و کار و چشم انداز راهبردی سازمانها و شرکتها گردید.شرکتها دریافتند که چابکی برای بقا و رقابت پذیری آنها ضروری و اساسی است.به علاوه مشهود بود که هیچ شرکتی تمامی منابع لازم برای وضع هرگونه فرصتی در بازار را ندارد، بنابراین برای کسب مزیت رقابتی در بازار جهانی، شرکتها باید با تامین کنندگان و مشتریان جهت یکپارچگی عملیات همگام شده و برای کسب سطح قابل قبول از چابکی با یکدیگر مشارکت کنند که در مجموع از آن به زنجیره تامین چابک تعبیر می شود.در تحقیقات به عمل آمده از انعطاف پذیری، تطابق و پاسخگویی به عنوان ابعاد چابکی زنجیره تامین یاد شده است. علاوه بر فاکتورهای مذکور سرعت و شایستگی نیز جز ابعاد اصلی زنجیره تامین چابک شناخته شده است. به بیان دیگر، زنجیره تامین چابک از منظر خارجی به انعطاف پذیری می نگرد و بر پاسخگویی به تغییرات غیرقابل پیش بینی بازار و سود جستن از این تغییرات به وسیله تحول سریع و انعطاف پذیری در حجم و نوع محصول متمرکز است و به این منظور از تکنولوژیها و ابزارهای جدیدی مانند فناوری های اطلاعات پیشرفته هم چون تبادل الکترونیکی داده ها و شرکت های مجازی استفاده می کند.هم چنین افراد و روابط بین سازمانی نیز اهمیت بالایی در این الگو دارند. از نظر ژانگ و شریفی(2000) مفهوم چابکی از دو عامل اصلی تشکیل شده است، پاسخگویی به تغییرات و تبدیل نمودن آنها به فرصت.به این ترتیب چابکی پاسخی در سطح کل بنگاه به محیط متغیرو بسیار رقابتی است که از چهار اصل اساسی پیروی می کند: اغنای مشتری، کنترل تغییر و عدم قطعیت، بالا بردن توانایی منابع انسانی و مشارکت برای رقابت سوافورد و دیگران چابکی زنجیره تامین را قابلیت زنجیره تامین در انطباق با پاسخگویی سریع به محیطی متغیر در بازار تعریف نموده اند.چهارچوب در نظر گرفته توسط سوافورد و دیگران، رویکردی فرایند محور نسبت به زنجیره تامین سازمان را دارد که از فرایندهای کلیدی منبع یابی، تدارکات ساخت و توزیع و لجستیک تشکیل شده است. کریستوفر معتقد است که یک زنجیره تامین چابک باید ویژگیهای متمایز کننده ای را دارا باشد. به این ترتیب چابکی را می توان «مفهوم مدیریتی در رابطه با پاسخگویی به بازارهای متلاطم و پویا و تقاضاهای مشتریان» توصیف کرد.در واقع چابکی نه تنها در رابطه با پاسخگویی به مشتری است که با بهره برداری و کسب مزیت از تغییرات نیز مرتبط می باشد.برای پاسخگویی شرکتها باید در چندین حوزه مثل توسعه محصولات، ساخت و لجستیک دارای قابلیتهای منعطف باشد. زنجیره تامین چابک شامل شرکتهایی می شود که از نظر قانونی از یکدیگر جدا هستند ولی از نظر عملیاتی به یکدیگر وابسته اند.از جمله این شرکتها، تامین کنندگان، طراحان، تولیدکنندگان و مراکز توزیع را می توان نام برد.این شرکتها توسط جریان رو به جلو ی مواد و جریان بازخوردی اطلاعات به یکدیگر پیوند می یابند.زنجیره تامین چابک بر ارتقای انطباق پذیری و انعطاف پذیری تاکید دارد و دارای قابلیت پاسخگویی و عکس العمل سریع و موثر به بازارهای متغیر است. زنجیره تامین چابک ساختار سازمانی خطی و سنتی را کنار می گذارد و با استفاده از تکنولوژی شبکه ای، گروهی از بنگاهها را شکل می دهد.با این کار فاصله زمانی تحویل به بازار کاهش می یابد. چابکی زنجیره تامین سازمان، امکان ایجاد موقعیتی رقابتی تر برای بنگاه را به وجود می آورد و از همین رو آن را قادر می سازد با سرعت بیشتر و اثربخش تر به تغییرات بازار و سایر عدم قطعیتها واکنش نشان دهد.به علاوه بنگاههایی که دارای فرایند زنجیره های تامین چابک هستند نسبت به بازار حساس تر بوده، قابلیت بیشتری برای همساز کردن عرضه و تقاضا دارند و قادر به رسیدن به چرخه های زمانی کوتاه نیز می باشد.با در نظر داشتن این امر که چابکی در زنجیره تامین سازمان مستقیما بر تولید محصولاتی نوآورانه و تحویل آنها به مشتریان اثر می گذارد، می توان به این نتیجه رسید که چابکی زنجیره تامین عاملی حیاتی است که بر رقابت پذیری کل موثر می باشد.( سوافورد و دیگران، 2006 ) شاید یکی از دلایل انتخاب چابکی در زنجیره تامین نقشی است که این موضوع در پیشبرد استراتژی های تامین و تحقق اهداف آن ایفا می نماید.مفهوم چابکی در مدیریت زنجیره تامین به توانایی در پاسخگویی تاکید دارد. ادبیات موجود در زمینه چابکی از آن به عنوان یک مفهوم کلی یاد می کند که اغلب تنها با تولید در ارتباط است.زنجیره تامین زمینه ای کاربردی را برای ارزیابی قابلیتهای چابکی فراهم می آورد.(ون هوک و دیگران ،2001 ) ارکان اصلی رویکرد چابکی خیلی شبیه به ارکان زنجیره تامین چابک می باشد.چابکی در پاسخگویی به مشتری، افراد و اطلاعات، همکاری درون شرکتی و بین شرکتی و آماده سازی یک شرکت برای تغییر خلاصه می شود.یک زنجیره تامین چابک به معنای واقعی لازم است ویژگیهای متمایزی هم چون حساسیت نسبت به تغییرات بازار، حضور مجازی، یکپارچگی در فرایند و شبکه ای بودن را داشته باشد. پیشرفت های موازی در چابکی و مدیریت زنجیره تامین منجر به پیدایش زنجیره تامین چابک گردید.(کریستوفر، 2000) تاکنون چابکی به عنوان یک استراتژی موثر برای رشد شرکتها و اساس بقا در محیط های تجاری مورد پذیرش صاحبنظران قرار گرفته است.ایجاد زنجیره تامین چابک به گامی موثر در لجستیک و پشتیبانی شرکتها تبدیل شده است.(اسماعیل و شریفی، 2006) یکی دیگر از دلایل انتخاب چابکی، مقایسه آن با مقوله ناب بودن و ویژگی های خاص این مقوله است.زنجیره تامین ناب وابسته به قابلیت پیش بینی اوضاع بازار است در حالیکه زنجیره تامین چابک در بازارهای متلاطم و غیرقابل پیش بینی به جلب رضایت مشتری و رقابت با تولیدکنندگان می پردازد.تعداد مورد نیاز از یک محصول برای تولید در دوره های مشخص بر اساس تقاضای مشتریان در زنجیره تامین ناب مشخص است، محصولات از تنوع پایینی برخوردارند، چرخه عمر محصول طولانی است و مشتری تنها به قیمت توجه دارد.در حالیکه در بازارهای متغیر امروزی زنجیره تامین چابک به دلیل امکان تنوع محصولات با چرخه عمر کوتاه و لزوم دسترسی به محصولات در اسرع وقت اهمیت خاصی دارد.در این زنجیره، سرعت تغییر در بازار و نیاز مشتری زیاد و طبیعتا قیمت محصولات نیز بالا است.طراحی و تولید لباس های مد روز را می توان از محصولات تولیدی نیازمند به زنجیره تامین چابک نام برد.در این زنجیره، مشتری مایل است به جای ماهها انتظار برای ورود یک نوع لباس از کشورهای صادر کننده، طرح مورد نظر خود را تا قبل از منسوخ شدن خریداری و استفاده نماید.طبیعی است فضای رقابتی بازار منجر به تنوع محصول و پیدایش محصولات جدیدتر در هر زمان می گردد و نیاز به عکس العمل مناسب و سریع را تشدید می نماید.در چنین شرایطی پای زنجیره تامین چابک به عنوان راهکار مناسب برای بقا در محیط های تجاری به میان می آید.(کریستوفر و تویل، 2000) 2-6-4- بسترسازی چابکی در میان زنجیره تامین یک زنجیره تامین برای دست یابی به چابکی، باید تعدادی از ویژگی های متمایز را داشته باشد.ارکان و توانمند سازی های اصلی زنجیره تامین چابک به چهار دسته تقسیم بندی می شود: روابط همکارانه در شبکه ها : این راهبرد زنجیره تامین عبارت است از توانایی جذب خریداران و تامین کنندگان برای کار به صورت مشارکتی و توسعه مشترک محصولات و سیستم های اطلاعاتی یکپارچگی فرایند : یکپارچگی در فرایند بدین معنا است که زنجیره تامین هسته ای از شرکا است که به یک شبکه متصل می شوند و با انجام فعالیت های مشخص، هدف خاصی را به طور مشترک دنبال می کنند. یکپارچگی اطلاعات : این مورد به عنوان زیر بنای زنجیره تامین، توانایی استفاده از فناوری اطلاعات برای تسهیم داده ها میان خریداران و تامین کنندگان و در نتیجه ایجاد یک زنجیره تامین مجازی موثر را در برمی گیرد.لازم به ذکر است زنجیره تامین مجازی مبتنی بر اطلاعات است نه مبتنی بر موجودی انبار. حساسیت نسبت به مشتری : این مورد به عنوان اساس و محور زنجیره تامین، توانایی ادراک، شناخت و پاسخگویی به نیازهای جاری مشتریان و نیز تغییر و عدم اطمینان را شامل می شود.(کریستوفر و دیگران ،2004 , پاور و سوهال، 2003) 2-6-5- چارچوب مفهومی زنجیره تامین چابک پیشرفت‌های موازی در حوزه‌های چابکی و مدیریت زنجیره تأمین منجر به معرفی یک زنجیره ی تامین چابک شده است. درحالی‌که چابکی به شکل گسترده ای به عنوان یک استراتژی برنده برای رشد مورد پذیرش قرار گرفته است ، حتی به عنوان مبنایی برای بقا در بعضی از محیط‌های کسب و کار خاص تلقی شده و ایده ایجاد زنجیره ی تأمین چابک به عنوان یک گام منطقی برای سازمان‌ها مطرح شده است (اسماعیل و شریفی،2006 ) چابکی در یک زنجیرة تامین با توجه به نظریه اسماعیل و شریفی(2006)، عبارت است از توانایی کل زنجیره تأمین و اعضای آن برای هماهنگی سریع با شبکه‌ها و عملیات مربوط برای انطباق با الزامات و نیازمندی‌های متلاطم و پویای مشتریان . عمده‌ترین تمرکز بر اجرای فعالیت‌های کسب و کار در ساختارهای شبکه‌ای و با در نظر گرفتن سطح کافی از چابکی برای پاسخ‌گویی به تغییرات به شکلی است که به صورت کنشی (پیش دستانه) قادر به پیش‌بینی تغییرات بوده و فرصت‌های نوظهور را جستجو ‌کند. براساس بررسی اجمالی بر ادبیات پژوهش موجود ،لین و همکارانش (2006) یک چهارچوب مفهومی از زنجیره تأمین چابک را طراحی ‌کردند که بسیاری از پیشنهادهای پژوهش‌های گذشته در آن گنجانده شده است.این مدل در شکل 2-6 نشان داده شده است . 890649213756محرک‌های چابکی : تغییرات در محیط کسب و کار- بازار - معیارهای رقابتی - نیازمندی و الزامات مشتری - نوآوری تکنولوژی - فاکتورهای اجتماعیتعیین سطح مورد نیاز چابکیقابلیت‌های چابکی - پاسخ‌گویی - شایستگی - انعطاف‌پذیری - سرعت توانا سازها و ستون‌های اصلی چابکی- روابط مبتنی بر تشریک مساعی(استراتژی )- یکپارچگی فرایندی (بنیادی ) - یکپارچگی اطلاعاتی (زیرساخت ) - حساسیت به مشتری و حساسیت به بازار (مکانیزم) هدف زنجیری تأمین چابکی : غنی سازی و راضی ساختن مشتریان - هزینه- زمان - عملکرد- پایداریمحرک‌های چابکی : تغییرات در محیط کسب و کار- بازار - معیارهای رقابتی - نیازمندی و الزامات مشتری - نوآوری تکنولوژی - فاکتورهای اجتماعیتعیین سطح مورد نیاز چابکیقابلیت‌های چابکی - پاسخ‌گویی - شایستگی - انعطاف‌پذیری - سرعت توانا سازها و ستون‌های اصلی چابکی- روابط مبتنی بر تشریک مساعی(استراتژی )- یکپارچگی فرایندی (بنیادی ) - یکپارچگی اطلاعاتی (زیرساخت ) - حساسیت به مشتری و حساسیت به بازار (مکانیزم) هدف زنجیری تأمین چابکی : غنی سازی و راضی ساختن مشتریان - هزینه- زمان - عملکرد- پایداری شکل2-6 چارچوب مفهومی زنجیره ی تأمین چابک( لین و همکارانش 2006) هدف نهایی زنجیره تأمین چابک ، غنی‌سازی و ارضای مشتریان است. در چهارچوب لین و همکارانش (2006) ، اهداف ارضا شده مشتری از چهار منظر نشان داده شده است که شامل هزینه ، زمان ، عملکرد و ثبات و پایداری است. عمده‌ترین نیروی پیش‌برنده چابکی نیروی تغییر است . محرک‌های چابکی عبارتند از تغییرات یا فشارهای محیط کسب و کار که سازمان‌ها را مجبور می‌کنند در پی روش‌های جدیدی از کسب و کار باشند که از این طریق بتوانند مزیت رقابتی خود را حفظ کنند . محرک‌های تغییر نقطه آغاز این کار مفهومی محسوب می‌شود . محرک‌های طبیعی را می‌توان با پنج عنصر توصیف نمود(ژانک و شریفی،2000) : - تغییرات در بازار مانند رشد بازارهای تخصصی ، افزایش نرخ رشد در مدل‌های محصول ، کوتاه شدن سیکل عمرمحصول - تغییرات در نیازمندی‌ها و خواسته‌های مشتری مانند تقاضا برای سفارشی شدن محصولات و خدمات ، زمان تحویل سریع‌تر و کوتاه‌تر شدن زمان طراحی تا تحویل محصول به بازار و افزایش انتظارات کیفی - تغییر در معیارهای رقابتی مانند شکل‌گیری سازمان‌های جدید ، روش‌های همکاری (به‌طور مثال افزایش فشارهای مربوط به بهای تمام شده ،افزایش نرخ نوآوری، افزایش فشار رقابت جهانی بازار ) - تغییرات تکنولوژی مانند محصولات جدید مواد، روش‌های تولید ، ابزارهای طراحی به‌طور مثال معرفی امکانات تولیدی کاراتر ، سریع‌تر و اقتصادی تر،معرفی تکنولوژی‌های جدید نرم‌افزاری و معرفی مواد اولیه جدید . - تغییر در ساختارهای اجتماعی مانند رفاه مردم و استاندارد زندگی ، سیاست ، قوانین (به‌طور مثال فشارهای مربوط به محیط زیست ، تغییرات قراردادهای اجتماعی ، انتظارات نیروی کار ، انتظارات مربوط به محیط کار و مشکلات فرهنگی ) . اینکه تغییرات خارجی و محیطی چگونه منجر به احساس نیاز سازمان برای توسعه سازمان ، فراینده نیروی انسانی و نظایر این‌ها برای دستیابی به چابکی می‌شود را می‌توان با مراجعه به اطلاعات حاصل از معیارهای بهینه کاری که توسط گلدمن و همکارانش (1995) ارائه ‌شده آزمون نمود . گلدمن در این سند 10 نیروی مجزا را ذکر می‌کند که سازمان را به سمت چابکی هدایت می‌کنند. این نیروها عبارتند از : - بخش بخش شدن بازار - تولید برحسب سفارش در اندازه‌های تولید ‌دلخواه - ظرفیت اطلاعاتی برای مدیریت انبوهی از مشتریان به صورت کاملاً مجزا - کوتاه شدن سیکل عمر محصول - هم‌پوشانی محصولات و خدمات - شبکه‌های تولید جهانی - همکاری و رقابت هم‌زمان بین شرکت‌ها - زیرساخت‌های توزیع شده برای سفارشی سازی در سطح انبوه - سازماندهی مجدد شرکت‌ها - فشار برای درونی کردن ارزش‌ها اجتماعی حاکم براساس چارچوب مفهومی لین و همکارانش (2006) ، یک زنجیره تأمین چابک قابلیت مجزاست تا بتواند مشتریان را غنی ساخته و آن‌ها را ارضا کند . این قابلیت‌های کلیدی شامل چهار عنصر اساسی است : پاسخ‌گویی : که عبارت است از توانایی شناسایی تغییرات و پاسخ‌گویی سریع به آن‌ها که خواه به صورت کششی یا واکنشی انجام می‌شود و همچنین پوشش شرایط حاصل از تغییر شایستگی : که عبارت است از توانایی درک کارا و مؤثر اهداف سازمانی انعطاف‌پذیری و انطباق‌پذیری : که عبارت است از توانایی سازمان برای اجرای فرایندهای مختلف و استفاده از امکانات گوناگون برای تحقق اهداف یکسان سرعت : که عبارت است از توانایی سازمان برای انجام یک فعالیت در سریع‌ترین زمان ممکن لین و همکارانش (2006) چنین ادامه می‌دهند ، برای داشتن یک زنجیره تأمین واقعاً چابک باید عناصر کلیدی به چهار گروه طبقه بندی شوند که عبارتند از : - روابط مشارکتی تحت عنوان استراتژی زنجیره تأمین - یکپارچگی فرآیند به عنوان مبنای زنجیره تأمین - یکپارچگی اطلاعاتی به عنوان زیربنای زنجیره تأمین - حساسیت مشتری و بازار و فرایند بازاریابی به عنوان مکانیزم زنجیره تأمین 2-6-6- ماهیت زنجیره تامین چابک تاکنون چیزی که از زنجیره ی تأمین درک شده است ، همکاری بالادست با تأمین کنندگان است. در حال حاضر تعداد تأکید زیادی بر همکاری پایین دستی با مشتریان و همکاری افقی با رقبا به عنوان وسیله و ابزاری برای یکپارچگی فرآیند خلق ارزش کلی ، شده است . بنابراین یک زنجیره ی تأمین ، مجموعه از فعالیت‌های به هم مرتبط شرکت‌ها را برای همکاری و مشارکت در فرایند طراحی ، تولید و تحویل محصولات و خدمات تشریح و توصیف می‌کند . چابکی زنجیره تأمین را می‌توان در قالب دو بعد دامنه و میزان دستیابی به فعالیت‌هایی که به وسیله شبکه بین شرکت‌ها پوشش داده می‌شوند ، مورد بحث قرار داد. 4505960348615چابکی زنجیره تامین00چابکی زنجیره تامین590550193675وسعت حدود00وسعت حدود 432752518161000336232510160برنامه ریزی و کنترل برنامه ریزی تقاضا برنامه ریزی ظرفیت برنامه ریزی منابع انسانی برنامه ریزی منابع انسانی بسته بندی مجازی 00برنامه ریزی و کنترل برنامه ریزی تقاضا برنامه ریزی ظرفیت برنامه ریزی منابع انسانی برنامه ریزی منابع انسانی بسته بندی مجازی -161925184150مالی 00مالی 120840510795000 409575196850جهانی 00جهانی 115189033020000115252511112500 3276600235585002409825226060خریدتجارت الکترونیکیمربیگری تامین کنندگاندسترسی ارتباطی به داده ها00خریدتجارت الکترونیکیمربیگری تامین کنندگاندسترسی ارتباطی به داده ها96520348615مشتریان00مشتریان20066093345 تامین کنندگان 00 تامین کنندگان 115252523812500 -247650241300شرکت 00شرکت 115189013652500 220027513716000125793583820لیست مواد) (Bom)تبادل الکترونیکی داده ها مشخصات سفارش 00لیست مواد) (Bom)تبادل الکترونیکی داده ها مشخصات سفارش 67310118110واحد 00واحد 1152525254635001152525698500 142875229235شخصی 00شخصی 1152525140970007620022225بخش 00بخش 115252537020500 2000250315595اطلاع رسانی(EDI)00اطلاع رسانی(EDI)2590800277495دسترسی به داده ها(ارتباطی)00دسترسی به داده ها(ارتباطی)12096751079500529463054610دامنه 00دامنه 2428875146685003171825146685003359150281305تبادل داده ها(Client serrer)00تبادل داده ها(Client serrer)3810000127635004111625311150انتقال داده ها(شبکه )00انتقال داده ها(شبکه )4505325146685004636770336550یکپارچگی (اینترنت )00یکپارچگی (اینترنت )5019675146685001411605250190پیام گذاری(Email)00پیام گذاری(Email)176339514224000120967521336000 شکل2-7 تحلیل دامنه و وسعت زنجیره تأمین شکل 2-7 چارچوب دو بعد ذکر شده را نشان می‌دهد . محور عمودی ، طیف اطلاعات از سطح فرد به فرد تا سطح جهانی است و محور افقی بر تنوع فعالیت‌ها از پیام‌های الکترونیکی تا یکپارچگی مبتنی بر اینترنت گسترده شده است . یک زنجیره ی تأمین چابک باید در هر دو گسترده در حالت حداکثر قرار داشته باشد . در این حالت جریان عملیات داخلی برای مشتریان و تأمین کنندگان کاملاً شفاف و روشن خواهد بود. همچنین تیم‌های جزیره‌ای کارکنان قادر خواهند بود جهانی بیاندیشند . بعلاوه با نگرش دوبعدی وسعت و دامنه ،چابکی و قابلیت زنجیره ی تأمین را می‌توان با مراحل دستیابی به سه بعد وابسته از بلوغ زنجیره تأمین تشخیص داد. ونکاترامان در جدول 2-3 ، سه بعد تحت عناوین تعامل با مشتری ،پیکره بندی دارایی و اهرم دانش نشان داده شده است.یکی از چالش‌های زنجیره تامین چابک بهبود و اطمینان برقراری توازن بین سه بعد اشاره شده است.جدول زیر همچنین سه مرحله‌ای که برای ارزیابی پیشرفت هر یک از سه بعد بلوغ زنجیره تأمین می‌تواند به کار رود را نشان می‌دهد . جدول2-3 سه بعد و مرحله در بلوغ زنجیره تأمین مرحله 3مرحله 2مرحله 1ابعاد زنجیره تامین چابک انجمن و اجتماع انطباق پویا تجربه کنترل از راه دور محصولاتتعامل با مشتری ائتلاف و پیوستگی منابعهمبستگی فرآیندها برون سپاری پیکره بندی دارایی اجتماع خبرگان حرفه ای دارایی های سازمان تجربه واحد کار اهرم دانش 2-6-7- عناصر یک زنجیره تامین چابک برای اینکه زنجیره تامین واقعا چابک باشد، باید مشخصات زیر را دارا باشد که در شکل 2-8 نیز نشان داده شده است: زنجیره تامین چابک حساس به بازار است و این بدان معنی است که زنجیره تامین قادر است تقاضای واقعی را تشخیص داده و به آن پاسخ دهد.در یک زنجیره تامین چابک اغلب سازمان ها تقاضا محور هستند زیرا آنها پیش خورد اندکی از بازار دارند.در گذشته سازمان ها با بررسی اسناد و مدارک مربوط به سالها و دهه های گذشته و بررسی نقطه فروش و ... تقاضای بازار را پیش بینی می کردند، اما امروزه این موضوع تغییر شکل داده است.در یک زنجیره تامین چابک سازمان ها قادر هستند به صدای بازار گوش دهند و بلافاصله به آن پاسخ دهند. مجازی بودن : استفاده از تکنولوژی اطلاعات و سیستم اطلاعات بین خریداران و تامین کنندگان باعث ایجاد یک زنجیره تامین مجازی می شود.زنجیره تامین چابک بیشتر مبتنی بر اطلاعات است تا موجودی. ادغام فرایندها : سیستم اطلاعات بین شرکا در زنجیره تامین باعث یکپارچگی کامل فرایندها می شود.ادغام فرایندها به معنی کار مشارکتی بین خریداران و تامین کنندگان، توسعه مشترک محصولات و سیستم اطلاعات می باشد.این شکل از همکاری در زنجیره تامین روز به روز در حال متداول تر شدن است. 145100756157ادغام فرایندها عناصر زنجیره تامین چابکمبتنی بر شبکهحساسیت به بازارمجازی بودن00ادغام فرایندها عناصر زنجیره تامین چابکمبتنی بر شبکهحساسیت به بازارمجازی بودنمبتنی بر شبکه : در یک زنجیره تامین شرکا به صورتی پیوسته، متحد و هماهنگ در یک شبکه به همدیگر متصل می شوند و از طریق چهارمین مشخصه یک زنجیره تامین چابک شکل میگیرد. شکل2-8 عناصرزنجیره تامین چابک 2-6-8- شاخص های زنجیره تامین چابک شاخص های تعیین کننده در زنجیره تامین چابک در جدول 2-4 به اختصار بیان شده اند: جدول 2-4 شاخص های تعیین کننده زنجیره تامین چابک شاخصهای تعیین کنندهزنجیره تامین چابکهدف اصلیبرآورد تقاضا با بیشترین سرعتنوع محصولکالاهای مدتقاضای بازارفرار و بی ثباتتنوع محصولزیادحاشیه سودبالاهزینه قالبهزینه های حضور در بازاراستراتژی تولیدظرفیت تولید بسیار منعطف جهت پاسخ به نوسانات تقاضااستراتژی کنترل موجودینگهداری موجودی و اطمینان جهت برآورد تقاضاهای پیش بینی نشدهاستراتژی موعد تحویلکاهش بسیار زیاد در موعد تحویل حتی اگر موجب افزایش هزینه شوداستراتژی تامین موادانتخاب تامین کننده بر مبنای کیفیت، انعطاف پذیری و سرعت عملاستراتژی حمل و نقلانتخاب روشهای حمل و نقل سریع و قابل اطمینان 2-6-9- مدل های زنجیره تامین چابک یاری از محققان مجموعه ای از نگرش های مفهومی را در زمینه چابک سازی زنجیره های تامین مطرح نموده اند، که مراجع مختلف و مدل های تکامل یافته گوناگونی را در بر می گیرد. مدل 1 : مدل کریستوفر و ون هوک کریستوفر و ون هوک (2000) چابکی زنجیره تامین را بر اساس مدل ارائه شده در شکل 2-9 سنجیده اند.لذا، بر مبنای سایر آثار مربوطه، ارکان و توانمند سازی های اصلی چابکی را به چهار دسته تقسیم می کند: روابط همکارانه : این استراتژی زنجیره تامین عبارت است از توانایی برای جذب خریداران و تامین کنندگان برای کار به صورت همکاری، و مشترکا توسعه محصولات و سیستم اطلاعات یکپارچگی فرایند : یکپارچگی فرایند به عنوان اساس زنجیره تامین بدین معناست که زنجیره تامین محور و مرکز ی از شرکاست که به یک شبکه متصل می شوند و با انجام فعالیتهای مشخص، هدف خاصی را به طور مشترک دنبال می کنند. یکپارچگی اطلاعات : این مورد به عنوان زیر بنای زنجیره تامین، توانایی استفاده از فناوری اطلاعات برای تسهیم داده ها میان خریداران و تامین کنندگان و در نتیجه ایجاد موثر زنجیره های تامین مجازی را در بر می گیرد.گفتنی است زنجیره تامین مجازی مبتنی بر اطلاعات هستند نه مبتنی بر موجودی انبار. حساسیت نسبت به مشتری : این مورد به عنوان اساس و محور زنجیره تامین، توانایی ادراک یا شناخت و پاسخگویی به نیازهای جاری مشتری و نیز تغییر جامع و عدم اطمینان را شامل می شود. 367736-61053یکپارچگی فرایندهازنجیره تامین چابکروابط همکارانهحساسیت نسبت به مشترییکپارچگی اطلاعات00یکپارچگی فرایندهازنجیره تامین چابکروابط همکارانهحساسیت نسبت به مشترییکپارچگی اطلاعات شکل 2-9 ارکان یا ویژگی های زنجیره تامین چابک (برگرفته از مدل کریستوفر و ون هوک) مدل 2 : مدل ون هوک و همکارانش اجزای زنجیره تامین چابک از دیدگاه ون هوک و همکارانش در سال 2001 به شرح زیر است: حساسیت مشتری که بر روی مشتری ها و بازار تاکید دارد. یکپارچه سازی مجازی که بر دستیابی، تفسیر و پاسخگویی به تقاضای آنی تاکید دارد. یکپارچه سازی فرایند که بر بیشینه کردن خودمختاری و پاسخگویی سریع بر عملکرد خودمدیریتی بودن تاکید دارد. یکپارچه سازی شبکه که بر خوشه های سیال ارتباطات شبکه ای تکیه می کند. مدل 3 : مدل زئین و همکارانش زئین و همکارانش در مدل خود (2005) یک چهارچوب پنج عاملی را با نگاهی به مدل گلدمن در مورد ارزشیابی چابکی زنجیره تامین ارائه کرده اند.موارد این چهارچوب عبارتند از: غنی سازی مشتریان سازماندهی برای ایجاد مزیت رقابتی همراستایی افراد و اطلاعات پاسخگویی مدل 4 : مدل کریستوفر و تویل این مدل توسط کریستوفر و تویل در سال 2001 ارائه شد.آنان مدلی ادغامی برای طراحی زنجیره تامین چابک ارائه دادند.چنانکه در شکل 2-10 نشان داده شده ، مدلی سه سطحی است که مفاهیم مرتبط با زنجیره تامین چابک را خلاصه می نماید. در این مدل سطح یک مفاهیم اساسی دربرگیرنده زنجیره تامین چابک را شامل می شود.سطح دوم برنامه های جداگانه ای مثل تولید ناب، چابکی سازمانی و پاسخگویی سریع را در بر می گیرد، که اجرای آنها برای رسیدن به اصول مطرح شده در سطح یک ضروری تلقی می شود.سطح سوم اقدامات جداگانه ای است که برای پشتیبانی از برنامه های سطح دوم انجام می گردد.ممکن است تمامی اجزای نشان داده شده در این مدل، در یک بازار یا زمینه تولیدی خاص ضروری نباشد.با این حال احتمال اینکه یک زنجیره تامین چابک شامل بسیاری از این اجزا باشد، بسیار است. -606056318977ششزنجیره تامین چابکزنجیره تامین چابکتجدید تدارکات سریعتامین چابکچابکی سازمانیمحرک تقاضاتولید نابپاسخگویی سریعپاسخگویی منعطففعالیتهای همزمانمدیریت موجودیمدیریت فرایندتیمهای چند وظیفه ایتقاضای واقعیتدارکات مستمراستاندارد سازیکاهش زمان راه اندازیکاهش زمان تولیدمقیاس اقتصادیکاهش اتلافسطح 2: برنامه هاسطح 1: اصولسطح 3: فعالیتها00ششزنجیره تامین چابکزنجیره تامین چابکتجدید تدارکات سریعتامین چابکچابکی سازمانیمحرک تقاضاتولید نابپاسخگویی سریعپاسخگویی منعطففعالیتهای همزمانمدیریت موجودیمدیریت فرایندتیمهای چند وظیفه ایتقاضای واقعیتدارکات مستمراستاندارد سازیکاهش زمان راه اندازیکاهش زمان تولیدمقیاس اقتصادیکاهش اتلافسطح 2: برنامه هاسطح 1: اصولسطح 3: فعالیتها شکل 2-10 مدل کریستوفر و تویل مدل 5 : مدل پاور و سوهال پاور و سوهال در مقاله خود نتایج حاصل از 962 شرکت صنعتی استرالیایی را به منظور شناسایی برخی از فاکتورهای حیاتی برای موفقیت در چابکی زنجیره تامین را تجزیه و تحلیل نمودند و عوامل کلیدی موفقیت و حفظ زنجیره تامین چابک را اینگونه برشمردند: سبک رهبری مشارکتی تکنولوژی های مبتنی بر کامپیوتر مدیریت منابع توانمندسازهای بهبود مستمر ارتباط با تامین کنندگان روش تولید بهنگام استفاده یا مطلوبیت تکنولوژی این دو در بررسی خود دریافتند که رعایت فاکتورهای فوق الذکر به ایجاد و حفظ زنجیره تامین چابک یاری می رساند. طبق مقاله پاور و سوهال رعایت فاکتورهای گفته شده که همان متغیرهای مستقل هستند، خود متغیرهای وابسته ای را ایجاد می کنند که عبارتند از: سطح عملکرد فعلی شرکت از لحاز رضایت مشتری سطح عملکرد فعلی شرکت از لحاظ میانگین زمان تغییر فرایند وضعیت فعلی شرکت از لحاظ بهره وری سطح عملکرد فعلی شرکت از لحاظ تحویل دقیقا به موقع سطح عملکرد فعلی شرکت از لحاظ نسبت تکنولوژی رقابتی وضعیت فعلی شرکت از لحاظ نسبت فروش سالیانه به کل میانگین انبار مزیت رقابتی از لحاظ تکنولوژی فرایند مزیت رقابتی از لحاظ توانایی توسعه محصول جدید درجه عملکرد در حوزه نوآوری محصول پاور و سوهال در مقاله خود همبستگی بین متغیرهای مستقل و وابسته را در سازمانهای خیلی چابک و کمتر چابک سنجیده اند. مدل 6 : مدل ون هوک و همکارانش ون هوک مشاهده می کند که سه مشخصه و ویژگی، عملیات زنجیره تامین را می تواند مستقیما با چابک شدن مرتبط کند و این این سه مشخصه را در مدل خود مطرح می نماید : مهارت در استفاده و بهره وری از نوسانات پاسخگویی سریع پاسخگویی منحصر به فرد یا پاسخگویی حتی در حجم های محدود مدل 7 : مدل لین و همکارانش لین و همکارانش برمبنای مرور ادبیات تحقیق، مدل مفهومی زنجیره تامین چابک در سال 2006 را متشکل از چهار بخش اصلی یعنی محرکها، قابلیتها، توانمند سازها و اهداف چابکی را پیشنهاد کردند که در شکل 2-11 ارائه شده است.حوزه های عمومی تغییر در محیط کسب و کار شامل: ناپایداری در بازار رقابت شدید تغییرات در نیازهای مشتری سریع تر شدن تغییر تکنولوژی تغییر در عوامل اجتماعی می باشند.بر پایه ارزیابی محیط کسب و کار، سطحی از چابکی که مورد نیاز است توسط سازمان میتواند مشخص شود.زنجیره تامین چابک به تغییر، عدم قطعیت و غیر قابل پیش بینی بودن در محیط کسب و کار توجه می کند و پاسخگویی مناسب به تغییر را ایجاد می کند.بنابرین یک زنجیره تامین چابک نیازمند قابلیتهای مجزایی است.در واقع قابلیتها عبارتست از توانایی هایی که باید در سازمان ایجاد شودتا سازمان از قدرت مورد نیاز برای پاسخگویی به تغییرات برخوردار باشد.این قابلیتها، بر مبنای تحقیقات قبلی شامل چهار عنصر اصلی هستند که عبارتند از: پاسخگویی، که توانایی شناسایی تغییرات و واکنش سریع و بهره گیری از آنها است. شایستگی، شامل مجموعه گسترده ای از توانایی هاست که بهره وری و کارایی و اثربخشی فعالیتها در جهت اهداف و مقاصد سازمان را فراهم می کند. انعطاف پذیری، که توانایی پردازش محصولات متفاوت و نیل به مقاصد مختلف با همان امکانات است. سرعت، توانایی انجام وظایف و عملیات در کمترین زمان ممکن است. 35496528664محرک‌های چابکی : تغییرات در محیط کسب و کار- بازار (تلاطم بازار) - شاخص رقابت - نیازمندی و الزامات مشتری - نوآوری تکنولوژی - فاکتورهای اجتماعیتعیین سطح مورد نیاز چابکیقابلیت‌های چابکی - پاسخ‌گویی - شایستگی - انعطاف‌پذیری - سرعت ارکان و توانمندسازهای چابکی- روابط مبتنی بر همکاری(استراتژی )- یکپارچگی فرایندی ( پایه ) - یکپارچگی اطلاعات (زیرساخت ) - حساسیت به مشتری و حساسیت به بازار یابی (سازوکار) اهداف زنجیره ی تأمین چابک : غنی سازی و راضی ساختن مشتریان - هزینه- زمان - عملکرد- قدرتمحرک‌های چابکی : تغییرات در محیط کسب و کار- بازار (تلاطم بازار) - شاخص رقابت - نیازمندی و الزامات مشتری - نوآوری تکنولوژی - فاکتورهای اجتماعیتعیین سطح مورد نیاز چابکیقابلیت‌های چابکی - پاسخ‌گویی - شایستگی - انعطاف‌پذیری - سرعت ارکان و توانمندسازهای چابکی- روابط مبتنی بر همکاری(استراتژی )- یکپارچگی فرایندی ( پایه ) - یکپارچگی اطلاعات (زیرساخت ) - حساسیت به مشتری و حساسیت به بازار یابی (سازوکار) اهداف زنجیره ی تأمین چابک : غنی سازی و راضی ساختن مشتریان - هزینه- زمان - عملکرد- قدرت شکل 2-11 مدل لین و همکارانش ویژگی های توانمند سازهای (ارکان) چابکی، جنبه های محتوایی چابکی فرض شده اند و برای تعیین رفتار زنجیره تامین کل معین گردیده اند.بر پایه تحقیقات قبلی و یافته های این مطالعات، توانمند سازهای (ارکان) چابکی زنجیره تامین به چهار طبقه دسته بندی شده اند که عبارتند از : روابط مشارکتی : این استراتژی زنجیره تامین جهت جذب خریداران و تامین کنندگان برای کار به صورت مشارکتی، توسعه محصول به طور مشارکتی و تسهیم اطلاعات است. یکپارچگی اطلاعات : به عنوان زیر ساختی از زنجیره تامین، شامل توانایی جهت استفاده تکنولوژی اطلاعاتی در تسهیم داده ها بین خریداران و تامین کنندگان است.بنابراین به طور موثر یک زنجیره تامین مجازی ایجاد می کند. یکپارچگی فرایند : به عنوان مبنای زنجیره تامین، یکپارچگی فرایند به معنای آن است که زنجیره تامین اتحادی از اعضای بهم مرتبط در یک شبکه است. حساسیت به مشتری و بازاریابی : به عنوان مکانیزم زنجیره تامین، شامل توانایی جهت شناسایی و پاسخگویی به نیازمندیهای واقعی مشتری می باشد.هم چنین جهت ماهر شدن در تغییر و عدم اطمینان است. مدل 8 : مدل اگراویل و همکارانش اگراویل و همکارانش در سال 2006 با استفاده از طوفان مغزی در کارخانه اتومبیل سازی اقدام به تعیین متغیرهای زنجیره تامین نموده اند.هدف از جلسات طوفان مغزی آنان، تعیین روابط بین متغیرهای زنجیره تامین بوده است. در این تحقیق 15 متغیر مرتبط با چابکی زنجیره تامین شناسایی شده اند که عبارتند از : حساسیت به بازار : زنجیره تامین قادر به پیش بینی و پاسخگویی به پاسخگویی به تقاضای واقعی باشد. سرعت تحویل : توانایی تحویل کالا یا خدمات با سرعتی بیشتر از رقبا باز می گردد. صحت داده ای : صحت داده ای یکی از عوامل مهمی است که بر عملکرد زنجیره تامین اثر می گذارد و به صحت داده ای بر می گردد که توسط شرکای تجاری مختلف در تصمیم گیری هایشان مورد استفاده قرار می گیرد. معرفی محصول جدید : توانایی معرفی محصول جدید برای زنجیره های تامینی که خواهان برتری رقابتی هستند بسیار مهم شده است. برنامه ریزی متمرکز مشارکتی : یکپارچه سازی و هماهنگی اثربخش زنجیره تامین از میزان موجودی اضافی می کاهد، فواصل زمانی تحویل را کاهش می دهد، فروش و خدمات به مشتریان را افزایش می دهد. یکپارچه سازی فرایند : اطلاعات مشترک موجود بین اعضا زنجیره با استفاده از یکپارچگی فرایند حاصل می شود. استفاده از ابزارهای تکنولوژی اطلاعات : استفاده از تکنولوژی اطلاعات برای تسهیم داده ها در بین خریداران و تامین کنندگان در واقع یک زنجیره تامین مجازی را به وجود می آورد. کاهش فواصل زمانی تحویل : کاهش فواصل زمانی تحویل، زمانی که از صدور سفارش تا تحویل سپری می شود، در زنجیره تامین مکانیزمی برای رقابت مبتنی بر زمان است. ارتقای سطح خدمت : ارتقا در سطح خدماتی که به مشتری ارائه می شود منجر به ارتقای عملکرد زنجیره تامین می شود. حداقل کردن هزینه : حداقل کردن هزینه با شناسایی راههایی که تبادلات بنگاهها را کاراتر می سازد و با کمک به بنگاهها و شرکایشان در پیدا کردن راههای دیگری برای کاهش هزینه های تولید محصولات، در کاهش هزینه ها به بنگاهها کمک می نماید. رضایت مشتری : رضایت مشتری تحت تاثیر میزان درک ارزش دریافت شده و نیز درک ارزش محصولات ارائه شده توسط رقباست. ارتقاء کیفیت : ارتقاء کیفیت به عنوان الزامی برای موفقیت در بازار بین المللی رقابت توسط مدیریت بنگاههای کسب و کار در تمام دنیا شناخته شده است. کمینه سازی عدم قطعیت : عدم قطعیت در طول زنجیره تامین گسترش می یابد و منجر به پردازش ناکارا و انجام فعالیتهای بدون ارزش افزوده می شود. افزایش اعتماد : اعتماد بین اعضای تجاری در رابطه با روابط درون سازمانی، ارتباطات و گفتمان را ارتقا می بخشد و چشم اندازهای استراتژیک مشترکی را خلق می کند. حداقل کردن مقاومت در برابر تغییر : مقاومت همواره به عنوان دلیل اصلی تعارض شناخته می شود که خود عامل نامطلوب است و برای سلامت هر سازمان مهم می باشد. مدل 9 : مدل گاناسکاران و همکارانش عوامل کلیدی موفقیت زنجیره تامین پاسخگو نیز از نظر گاناسکاران و همکارانش عبارتند از : تسهیم به موقع اطلاعات کاهش کل چرخه عمر هماهنگی نیروی کار در بخش های مختلف زنجیره تامین سیستم پشتیبانی تصمیم مطلوب کاهش زمان تاخیر در جریان اطلاعات مواد یکپارچه سازی اطلاعات در حوزه عملیات و ظرفیت انعطا مدل 10 : مدل سوافورد و همکارانش این مدل زنجیره تامین چابک را در انعطاف پذیری پنج بعد تعریف کرده است که در شکل 2-12 نشان داده شده است.سوافورد و همکارانش در مدل خود در سال 2006 زنجیره تامین چابک را به عنوان معیاری برای سنجش توانایی زنجیره تامین جهت انطباق پذیری کارا با تغییرات محیط رقابتی جهت ارائه محصولات و خدمات تعریف نموده اند.بر پایه این تحقیقات، ساختارهای انعطاف پذیری شناسایی شده که بر چابکی زنجیره تامین اثر گذار است عبارتند از: انعطاف پذیری توسعه محصول انعطاف پذیری تولید و ساخت انعطاف پذیری فناوری اطلاعات انعطاف پذیری لجستیک انعطاف پذیری تدارکات مبتنی بر مفهوم ارائه شده از اسلاک در 1983 که انعطاف پذیری را دارای دو بعد تعریف کرده است، در مدل سوافورد و همکارانش دو بعد دامنه تغییرات و انطباق پذیری برای انعطاف پذیری انتخاب شده است.در این مدل دامنه تغییرات، تعداد وضعیت های متفاوت یا انتخاب های انعطاف پذیر در هر کدام از ابعاد زنجیره تامین که با منابع موجود بدست می آیند تعریف شده است و انطباق پذیری به صورت توانایی جهت تغییر تعداد حالات موجود در هر کدام از ابعاد زنجیره تامین که منجر به انعطاف پذیری بیشتر می شود، تعریف شده است.معیارهای های انعطاف پذیری در این مدل هر کدام از زیر معیارهای بیشتری تشکیل شده اند که عبارتند از: انعطاف پذیری توسعه محصول تعدادی از تکنولوژی های مورد استفاده توسط تولید فعلی سطح مدولار تعداد محصول معرفی شده در هر سال تعداد سیستم عامل های مختلف در طراحی در یک زمان معین تعداد نسل محصول در طراحی در یک زمان معین تعداد پروژه های مختلف در طراحی در یک زمان معین درصد دارایی ها با امکان استفاده مجدد تعداد فناوری مورد استفاده در محصول درجه اشتراک هربخش قابلیت اختصاص منابع توسعه در سطح جهانی توانایی طراحی محصولات متعدد قابلیت مقیاس محصول امکان کاهش چرخه عمر توسعه محصول توانایی انجام فعالیت های طراحی به طور همزمان قابلیت به تعویق انداختن تمایز محصول در زنجیره تامین جهانی قابلیت به تعویق انداختن تصمیمات طراحی قابلیت برون سپاری طراحی ها قابلیت طراحی محصولات جهانی توانایی سازگاری طرح محصول برای بازارهای جهانی انعطاف پذیری ساخت و تولید طیف وسیعی از سطوح حجم که در آن تولید می تواند عمل کند تعداد روش های در دسترس جهت افزایش ظرفیت تعداد محصولات مختلف تولیدی تعداد گزینه های تولید برای هر محصول تعداد فرآیندهای در دسترس برای تولید محصولات تعداد محصولات تولید شده در هر تاسیسات تعداد تغییرات محصول در هر ماه و در هر تاسیسات طیف وسیعی از قابلیت های نیروی کار امکان تغییر حجم امکان تغییر ترکیب محصول توانایی پیاده سازی ECOs قابلیت تولید محصولات جدید به سرعت امکان تغییر توان زمان تولید امکان تغییر ویژگی و قابلیت فرایند امکان تغییر قابلیت نیروی کار قابلیت جابجایی و نقل مکان محصولات در میان تاسیسات جهانی قابلیت جابجایی و نقل مکان فرایندها در میان تاسیسات جهانی انعطاف پذیری فناوری اطلاعات درصدی از زنجیره تامین جهانی که به طور مستقیم توسط IT پشتیبانی می شود درجه اشتراک سیستم IT برای انعطاف پذیری توسعه محصول درجه اشتراک سیستم IT برای انعطاف پذیری تدارکات درجه اشتراک سیستم IT برای انعطاف پذیری ساخت و تولید درجه اشتراک سیستم IT برای انعطاف پذیری لجستیک تعداد چهار انعطاف پذیری پشتیبانی شده توسط IT تعدادی روش های مورد حمایت IT در جهت تجزیه و تحلیل محیط رقابتی جهانی توانایی سیستم IT در زمینه تطبیق پذیری در جهت حمایت از نیازهای متغیر توانایی سیستم IT در زمینه تطبیق پذیری در جهت حمایت از محصولات جدید توانایی سیستم IT در ایجاد ارتباط با سیستم های دیگر (به عنوان مثال .. اینترنت) توانایی سیستم IT در زمینه تطبیق پذیری در جهت استفاده از تامین کنندگان در سرتاسر جهان توانایی سیستم IT در زمینه تطبیق پذیری در جهت حمایت از کانال های توزیع جهانی توانایی سیستم IT در زمینه تطبیق پذیری در جهت حمایت از امکانات تولید جدید در سطح جهانی انعطاف پذیری لجستیک تعداد حالت های تحویل برای هر محصول محدوده ظرفیت ذخیره سازی جهانی تعداد سیاست های تحویل تعداد محصولات در هر حالت تحویل تعداد حمل کنندگان در هر حالت تحویل تعداد آیتم های هر تاسیسات تعداد امکانات ذخیره سازی در سراسر جهان محدوده بخش های صف در هر ظرفیت سفارش تعدادی مشتریانی که در هر در مرکز خدمت رسانی می شوند تعداد کانال های توزیع توانایی اضافه کردن / حذف بخش های تحویل توانایی اضافه کردن / حذف حالت های تحویل توانایی تغییر سیاست های تحویل توانایی تغییر حالت های تحویل برنامه ریزی شده توانایی تغییر زمان تحویل برنامه ریزی شده توانایی ردیابی محموله های سراسر جهان قابلیت پر کردن سفارشات از امکانات جهانی متناوب امکان تغییر ظرفیت ذخیره سازی کل امکان تغییر ظرفیت تحویل توانایی حرکت دادن محصول در سراسر تجهیزات ذخیره سازی جهانی انعطاف پذیری تدارکات طیف وسیعی از اندازه سفارش (دقیقه.، حداکثر، تعداد حالات) طیف وسیعی از فرکانس های تحویل تعداد قسمت های مختلف تعدادی از گزینه های ارتباط عرضه کننده کالا- خریدار تعداد تامین کنندگان (ردیف 1و ردیف 2 جهانی و یا محلی) سطح ارتباط استراتژیک بین خرید و ساخت توانایی خرید برای مخزن تقاضای جهانی برای سفارشات توانایی دریافت اندازه سفارش متغیر توانایی دریافت برنامه تحویل متغیر توانایی تأثیرگذاری بر عملکرد عرضه کننده کالا امکان تغییر تامین کنندگان در سراسر جهان توانایی دریافت ECOs اجرا قابلیت برون سپاری فناوری قابلیت حفظ تامین کنندگان در بلند مدت تدارکات در سطح جهانی شکل 2-12 مدل سوافورد و همکارانش مدل 11 : مدل فیصل و همکارانش فیصل و همکارانش در مدل خود در سال 2007 دسته بندی زیر را در رابطه با شاخص های مرتبط با توانمند سازهای چابکی زنجیره تامین ایجاد کرده اند: یکپارچه سازی در فرایند شامل : برنامه ریزی مشارکتی، دسترسی به اطلاعات و دانش از طریق اینترنت و اطلاعات برای همگان در هر زمانی به روز شود، داده های مرتبط با فروش لحظه ای، پاسخگویی کارا به مشتری، قابلیتهای داده کاوی، اعتقادات و اهداف مشترک، میزان هماهنگی بالا، تاکید بر برون سپاری، تبادلات بدون استفاده از کاغذ، نسل جدید نرم افزارهای تحت شبکه اتحاد در فرایند شامل : توسعه محصول به صورت مشترک، عدم وجود ذخیره در زنجیره تامین، تیم های چند وظیفه ای، موجودی چند مدیریتی، زیرساختی برای تشویق به نوآوری، به روز رسانی ترکیب فرایندهای تولیدی موجود در زنجیره تامین یکپارچه سازی شبکه شامل : تعهد مدیریت ارشد به اقدامات چابک، تصمیم گیری غیر متمرکز، تاکید بر شایستگی های اصلی، اهداف و معیارهای مبتنی بر اعتماد، روابط مبتنی بر اعتماد حساسیت بازار شامل: معرفی سریع محصول جدید، پاسخگویی به تقاضای واقعی، تقاضا برای محصولات سفارشی، حفظ و افزایش سطح روابط مشتری، معیارهای مشتری محوری، بهبود کیفیت، کاهش هزینه ها، افزایش فراوانی، بهبود محصول 2-7-چارچوب نظری مطالعات متعددی در خصوص زنجیره تامین چابک و استراتژیهای پیاده سازی آن صورت گرفته است.با وجود تحقیقات و بررسی هایی که در این حوزه صورت گرفته است، تحقیقات کمی وجود دارند که رابطه بین چابکی سازمانی، استراتژیهای سازمانی و اجرای آن را توضیح میدهد.مدل این تحقیق برگرفته از مدل سوافورد و همکارانش (2006) و مدل لین در سال 2006 و مدل فیصل در سال 2007 می باشد که با ترکیب این سه، مدلی طراحی گردیده تا بتوان از طریق آن از یک طرف معیارهای موثر در زنجیره تامین چابک اولویت بندی گردند و از طرفی به ارزیابی و اولویت بندی استراتژیهای پیاده سازی زنجیره تامین چابک پرداخت. در این تحقیق زنجیره تامین چابک به عنوان وسیله ای برای سنجش توانایی زنجیره تامین، در تطبیق کارآمد با محیط رقابتی که به سرعت در حال تغییر بوده در جهت تامین خدمت یا محصول تعریف شده است. در مدل سوافورد و همکارانش(2006) زنجیره تامین چابک به وسیله پنج شاخص انعطاف پذیری پیشنهاد گردیده است: انعطاف پذیری توسعه محصول، انعطاف پذیری ساخت و تولید، انعطاف پذیری تدارکات، انعطاف پذیری لجستیک، انعطاف پذیری فناوری اطلاعات انعطاف پذیری توسعه محصول : در این مدل انعطاف پذیری توسعه محصول به عنوان توانایی در توسعه محصولات متنوع و ارتقاء محصول به طریقی اثربخش از لحاظ هزینه و به موقع در جهت پاسخگویی به نیازهای مشتری یا بازار یا بهره برداری از فرصتهای بازار به گونه ای موثر تعریف شده است.با افزایش انعطاف پذیری توسعه محصول، سازمان می تواند به گونه ای بهتر و موثرتر به معرفی محصول مورد نیاز جهت برآوردن نیازهای متغیر مشتری بپردازد. انعطاف پذیری توسعه محصول توسط سه شاخص توانایی کاهش زمان چرخه توسعه محصول، توانایی طراحی محصولات متعدد ودرصد دارایی ها با امکان استفاده مجدد سنجیده می شود. درصد دارایی ها با امکان استفاده مجدد بر اساس تعریف گریفن در سال 1993، به عنوان میزان تغییر در یک پروژه عنوان گردید.یک مثال دارایی با امکان استفاده مجدد را می توان در صنعت لاستیک متصور شد.اگر یک لاستیک در مقیاس کوچک توسعه یابد و دانش آن قابل انتقال به پروژه طراحی یک لاستیک در مقیاس بزرگ باشد، آن گاه دارایی با امکان استفاده مجدد وجود دارد. توانایی در کاهش زمان چرخه توسعه محصول از طریق توانایی اجرای همزمان فعالیتهای طراحی و هر توانایی در جهت برون سپاری مراحل طراحی نشات می گیرد. انعطاف پذیری تدارکات : ادغام انعطاف پذیری و مدیریت زنجیره تامین، توانایی سازمان را در جهت ارائه محصولات و خدمات به طور موثر و به موقع بالا برده و در نهایت نتیجه آن چابکی سازمانی است. انعطاف پذیری تدارکات ، توانایی تغییر تصمیمات تدارکات در جهت بهینه سازی اثرات تغییر مورد نیاز را اندازه گیری می کند.هم چنین به پاسخگویی سریع در شرایط نا مطمئن کمک کرده و آن را تسهیل می بخشد.بنابراین انعطاف پذیری تدارکات تاثیر مثبتی بر انعطاف پذیری ساخت خواهد داشت. تدارکات و منبع یابی ارتباط بین تامین کننده و تولید را تامین می کند و مسئولیت خرید و تحویل مواد با کیفیت در جهت تامین مواد مورد نیاز را داراست.توانایی تدارکات در برآورده ساختن نیازها به توانایی داخلی و توانایی تامین کننده بستگی داشته و تعیین می گردد. سوافورد انعطاف پذیری تدارکات را در دسترس بودن طیف وسیعی از گزینه ها و توانایی فرایند خرید در بهره برداری به موقع و به طریق اثربخش در هزینه نسبت به تغییرات ونیازمندیهای مواد اولیه می داند که نتیجه آن بهبود پاسخگویی و افزایش رضایت مشتری است. مدیریت ارتباط موثر با تامین کننده، یک عامل تعیین کننده اصلی در انعطاف پذیری تدارکات است. ارزیابی انعطاف پذیری تدارکات در زنجیره تامین از طریق ارزیابی سه شاخص تعداد تامین کنندگان توانا برای هر ماده و در هر دوره، نفوذ پذیری بر عملکرد تامین کننده و سرعت آغاز همکاری با یک تامین کننده جدید صورت می پذیرد. انعطاف پذیری ساخت و تولید : انعطاف پذیری ساخت که بسیار مورد توجه قرار گرفته است، سیستم ساخت و تولید را برای پاسخگویی به تغییر تقاضا، طراحی محصول، فرایند تکنولوژی، تامین مواد و غیره توانا می سازد. سوافورد در مطالعات خود،انعطاف پذیری ساخت و تولید را، دامنه انتخابات متفاوت در دسترس و توانایی فرایند ساخت و تولید جهت اجرای موثر آنها که منجر به تولید محصولات با کیفیت در پاسخگویی به تغییرات ویژگی های محصول، تامین مواد و تقاضا و یا افزایش به کارگیری فرایندهای دارای تکنولوژی تعریف می کند. انعطاف پذیری ساخت و تولید از طریق سه شاخص توانایی تغییر ترکیب محصول، سرعت در تولید محصولات جدید و تعداد روشهای موجود در جهت افزایش ظرفیت ارزیابی می گردد. توانایی تغییر ترکیب محصول در جهت اندازه گیری انعطاف پذیری محصول مورد استفاده قرار میگیرد.سوافورد انعطاف پذیری محصول را به عنوان " توانایی تغییر ترکیب محصول و تولید یک محصول جدید " تعریف می کنند.اسلاک(1983) انعطاف پذیری ترکیب محصول را توانایی ساخت ترکیبی خاص از محصولات در یک بازه زمانی مشخص عنوان می کند. یک سازمان با ظرفیت عملیاتی بالاتر، در مقایسه با سازمانی با یک ظرفیت عملیاتی، انعطاف پذیری بیشتری دارد زیرا می تواند نوسان تقاضا را در محدوده بزرگتری تطبیق نماید.تعداد روشهای موجود در جهت افزایش ظرفیت بر دامنه تغییرات اثر گذاشته وموجب تقویت انعطاف پذیری می گردد.ستی نیز در مورد روشهای مختلفی از قبیل ساخت واحد تولیدی کوچکتر، داشتن سیستم تولید منعطف مدولار و ماشین آلات چند منظوره در جهت افزایش توسعه انعطاف پذیری بحث نموده است. انعطاف پذیری لجستیک : از نظر سوافورد، انعطاف پذیری لجستیک، دسترسی به دامنه ای از انتخابات و توانایی جهت اجرای موثر آنها جهت انطباق فرایند کنترل جریان و ذخیره مواد، کالای نهایی، خدمات و اطلاعات مرتبط از مبدا تا مقصد در پاسخ به شرایط محیط بازار در حال تغییر است. اگر سازمانی انعطاف پذیری لجستیک بالایی داشته باشد، از طریق توجه به تحویل کالا می تواند در سطح بهتری در برابر نیازهای مشتری پاسخگو باشد. انعطاف پذیری لجستیک از سه شاخص توانایی در اضافه یا حذف نمودن کانال های تحویل، توانایی تغییر ظرفیت کلی شبکه لجستیک و تعداد انبارهای موجود برای ذخیره ارزیابی می گردد. توانایی در اضافه یا حذف نمودن کانال های تحویل، شرایط لازم برای تغییر مسیر کلی تحویل را جهت پاسخگویی به الزامات مشتری مهیا می کند. توانایی تغییر ظرفیت کلی شبکه، قابلیتهای لازم جهت تغییر ظرفیت کلی شبکه لجستیک که شامل مواد داخل انبار و حمل و نقل است، را ارائه می نماید. انعطاف پذیری فناوری اطلاعات : در مورد موضوع خاص مدیریت زنجیره تامین جهانی، سه نوع جریان از طریق زنجیره تامین را ذکر شده است: مواد، سرمایه و دارایی ، اطلاعات مقاله های متعددی پیرامون استفاده از فناوری اطلاعات در یک سازمان نوشته شده است.کاتایاما و بنت، سه فعالیت مختلف مرتبط به فناوری اطلاعات در یک واحد تولیدی را معرفی می کنند که عبارتند از : استفاده از CAD/CAE ، یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی در ساخت و تولید و یکپارچه سازی سیستمهای اطلاعاتی در سراسر واحد تجاری سوافورد در مقاله خود در این مورد انعطاف پذیری فناوری اطلاعات را توانایی سیستم فناوری اطلاعات جامع یک سازمان جهت انطباق پیدا کردن و حمایت از نیازمندیهای متغیر کسب وکار نسبت به ابعاد انعطاف پذیر شامل توسعه محصول، ترارکات، ساخت وتولید و لجستیک به خوبی سایر اهداف استراتژیک، بیان می کند. انعطاف پذیری فناوری اطلاعات شامل سه شاخص ارزیابی تحت عنوان، درصد زنجیره تامین که مستقیما توسط IT حمایت می شود، توانایی ITجهت انطباق در حمایت از کانال های توزیع و تعداد روشهای موجود در سیستمهای IT جهت تجزیه و تحلیل محیط رقابتی و کشف تغییرات است. از آنجا که IT بر عملکرد جهانی تاثیر می گذارد، درصد بالاتر زنجیره تامین که مستقیما توسط IT حمایت می شود،تاثیر بالاتری بر عملکرد سازمان خواهد داشت. در مورد شاخص تعداد روشهای موجود در سیستمهای ITجهت تجزیه و تحلیل محیط رقابتی، تعداد روشهای بیشتر سبب می شود سازمان اطلاعات بیشتری برای تصمیم گیری های استراتژیک جهانی در مورد رقبای خود داشته باشد. استراتژیهای پیاده سازی زنجیره تامین چابک در این مدل نیز از مدل لین در سال 2006 و فیصل در سال 2007 برگرفته شده است. این استراتژیها در مدل لین و فیصل با عنوان توانمندسازهای زنجیره تامین چابک ذکر شده اند که هر کدام در زیر توضیح داده شده اند: یکپارچه سازی در فرایند : یکپارچه سازی در فرایند شامل برنامه ریزی مشارکتی، دسترسی به اطلاعات و دانش از طریق اینترنت بوده و الزامی است که اطلاعات برای همگان در هر زمانی به روز شود، داده های مرتبط با فروش لحظه ای، پاسخگویی کارا به مشتری، قابلیتهای داده کاوی، اعتقادات و اهداف مشترک، میزان هماهنگی بالا، تاکید بر برون سپاری، تبادلات بدون استفاده از کاغذ، نسل جدید نرم افزارهای تحت شبکه از عوامل مهم و موثر در یکپارچه سازی در فرایند هستند. به عنوان مبنای زنجیره تامین، یکپارچگی فرایند به معنای آن است که زنجیره تامین اتحادی از اعضای بهم مرتبط در یک شبکه است. یکپارچه سازی شبکه : یکپارچه سازی شبکه شامل تعهد مدیریت ارشد به اقدامات چابک، تصمیم گیری غیر متمرکز، تاکید بر شایستگی های اصلی، اهداف و معیارهای مبتنی بر اعتماد، روابط مبتنی بر اعتماد است. یکپارچه سازی شبکه شامل تعهد مدیریت ارشد به اقدامات چابک، تصمیم گیری غیر متمرکز، تاکید برشایستگی های اصلی، اهداف و معیارهای مبتنی بر اعتمادو روابط مبتنی بر اعتماد می باشد. مدیریت روابط مشارکتی : این استراتژی زنجیره تامین جهت جذب خریداران و تامین کنندگان برای کار به صورت مشارکتی، توسعه محصول به طور مشارکتی و تسهیم اطلاعات است. یکپارچه سازی اطلاعات : به عنوان زیر ساختی از زنجیره تامین، شامل توانایی جهت استفاده تکنولوژی اطلاعاتی در تسهیم داده ها بین خریداران و تامین کنندگان است.بنابراین به طور موثر یک زنجیره تامین مجازی ایجاد می کند ارتقاء مشتری و بازار : به عنوان استراتژی زنجیره تامین، ارتقاء مشتری و بازار شامل توانایی جهت شناسایی و پاسخگویی سریع به نیازمندیهای واقعی مشتری می باشد.هم چنین جهت ماهر شدن در تغییر و عدم اطمینان است. معرفی سریع محصول جدید، پاسخگویی به تقاضای واقعی، تقاضا برای محصولات سفارشی، حفظ و افزایش سطح روابط مشتری، معیارهای مشتری محوری، بهبود کیفیت، کاهش هزینه ها، افزایش فراوانی، بهبود محصول از عوامل موثر در ارتقا بازار و مشتری هستند. -4077706248094استراتژی1: یکپارچه سازی فرایند استراتژی2: ارتقای مشتری و بازار استراتژی4: یکپارچه سازی شبکه استراتژی3: یکپارچه سازی اطلاعات استراتژی5: مدیریت مشارکتی استراتژی1: یکپارچه سازی فرایند استراتژی2: ارتقای مشتری و بازار استراتژی4: یکپارچه سازی شبکه استراتژی3: یکپارچه سازی اطلاعات استراتژی5: مدیریت مشارکتی 2-8- مدل تحقیقشکل 2-13 مدل تحقیق 2-9- پیشینه تحقیق در حوزه زنجیره تامین چابک مطالعات اندکی صورت گرفته است.پایان نامه های موجود در این زمینه که از آنها در این تحقیق نیز کمک گرفته شده است عبارتند از: مریم درویش (1386)در تحقیقی با عنوان طراحی تکنیکی برای اندازه گیری چابکی زنجیره تامین در شرکت گلرنگ توسط ، که در آن به کمی سازی چابکی پرداخته شده و با بکارگیری رویکرد تئوری گراف در سطح سیستم و منطق فازی در سطح زیر سیستم،شاخص ها کمی شده اند.این روش برای اندازه گیری چابکی زنجیره تامین در شرکت گلرنگ به کار گرفته شده است. مریم لطفی (1388)در طرحی با عنوان اندازه گیری شاخص نابی و چابکی در شرکت سازه گستر سایپا چابکی زنجیره تامین را بر اساس شاخص های پاسخگویی، شایستگی، انعطاف پذیر و سرعت سنجیده شده و ابعاد هرکدام از تحقیقات مختلف جمع آوری شده و در اصل دارای یک مدل تلفیقی برای سنجش میزان چابکی است و از منطق فازی برای اندازه گیری چابکی استفاده شده است. دلناز حلواچی (1386)در پژوهشی با عنوان ارزیابی چابکی زنجیره تامین به بررسی و ارزیابی مدل سوافورد در صنایع خودرو سازی استان تهران پرداخت و با استفاده از روش رگرسیون به اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای این مدل پرداخت. سایر پژوهش ها و مقالات در این زمینه عبارتند از: تحقیقی پیرامون مفاهیم، الزامات و موانع زنجیره تامین چابک توسط غلامرضا گودرزی، محسن محمدی و حسین بختیاری که به تبیین موضوع زنجیره تامین چابک پرداخته و در پایان به بررسی اجمالی صنعت خودرو و قطعه سازی ایران پرداخته است. ارائه مدلی برای تحلیل اهمیت و عملکرد شاخص های چابکی زنجیره تامین توسط حسین صیادی، تورانلو، رضا جمالی.در این پژوهش به شناسایی مهمترین مولفه های چابکی در زنجیره تامین پرداخته و مدلی را براساس منطق فازی ارائه داده تا شکاف بین اهمیت و عملکرد واقعی این مولفه ها را در یک زنجیره تامین سنجیده و نتیجه این سنجش را به عنوان یک گام اساسی در انتخاب بهترین تامین کنندگان به کار گرفته است. ارائه مدلی از زنجیره تامین چابک توسط حسنعلی آقاجانی، مهدی سوهانیان که به معرفی مدل زنجیره تامین چابک براساس چهار عنصر اصلی که به وسیله تعاملات دوسویه با یکدیگر در ارتباط می باشند و به متغیرهای درونی و بیرونی موثر بر چابکی زنجیره تامین پرداخت. ارکان و ویژگیهای زنجیره تامین چابک توسط بهنام شهایی.تحقیق به تعریف زنجیره تامین چابک می پردازد و ویژگی های زنجیره تامین را بر اساس چهار اصل از جمله ساختارهای مدیریت نوآوری و سازمان مجازی بیان می کند. تحقیقی با موضوع تحول در زنجیره عرضه، حرکت از رویکرد ناب و وظیفه مدار به رویکرد چابک و نیاز مدار توسط آرنوش شاکری و فرزانه دهقان نیری در جهت روشن شدن موضوع که پس از ارائه مفاهیم، در قالب یک مورد کاوی به بررسی چرخه تکاملی زنجیره های تامین در بازارهای کامپیوترهای شخصی و نهایتا دستیابی به رویکرد ناب- چابک پرداخت. بررسی مسائل اصلی فرایند خرید و تدارکات کالا شرکت ملی نفت ایران براساس تئوری محدودیتها با هدف چابکی زنجیره تامین توسط روح الله سهرابی، دکتر ابوالفضل کزازی و دکتر امین عمید که به آسیب شناسی و تحلیل فرایند خرید و تدارکات کالا در شرکت ملی نفت با هدف چابکی زنجیره تامین و ترسیم درخت واقعیت موجود براساس متد تئوری محدودیتها می پرداخت. مطالعه ای در حوزه مدیریت زنجیره تامین چابک و ارائه چارچوبی مفهومی مبتنی بر عامل های نرم افزاری هوشمند توسط محمد مهریار و محمد جعفر تارخ که در آن چارچوبی مفهومی برای زنجیره تامین چابک مبتنی بر بستر وب و سیستمهای هوشمند تحلیل کسب و کار ارائه شد. پژوهشی در جهت ارائه الگوی ناب و چابک برای کاهش اثر شلاق چرمی در زنجیره تامین توسط علیرضا مرادی که به تشریح مشکلی با عنوان اثر شلاق چرمی در زنجیره تامین پرداخته و الگوی عرضه ناب و چابک به عنوان راه حلی برای کاهش تغییرات، بهبود جریان و در نتیجه کاهش هزینه های موجودی و انبار و کاهش زمان های تحویل و نوسان سفارش ها مطرح گردیده است. تحقیقی که در آن به بررسی الگوهای ناب و چابک در زنجیره تامین و تشریح این دو الگو و نقاط تشابه و تقابل آنها در زنجیره های تامین پرداخته شده است و چارچوبی ارائه شده که می تواند یاری دهنده مدیران و تصمیم گیران در عرصه های واقعی دنیای صنعتی امروز باشد که توسط جعفر رزمی و مریم صیفوری انجام گرفته است. تحقیقی در جهت طراحی زنجیره تامین مبتنی بر نوع و چرخه عمر محصولتوسط محمد مدرس، جهانگیر یدالهی، احمد جعفر نژاد و غلامرضا جمالی که در آن زنجیره های تامین ساخت به سه نوع ناب، چابک و ترکیبی طبقه بندی شده است.سپس چهارچوبی را جهت طبقه بندی زنجیره های تامین مبتنی بر مشخصات محصول و مراحل چرخه عمر محصول ارائه گردیده و مدلی جهت انتخاب زنجیره متناسب با نوع محصول توسط هر سازمان مورد بحث قرار گرفته است. 359275-108806فهرست منابع و مآخذ00فهرست منابع و مآخذ آذر ، عادل ؛ رجب زاده ، علی ، تصمیم گیری کاربردی ، 1381 ، چاپ اول ، انتشارات نگاه دانش. آذر، عادل؛ مومنی، منصور ، آمار و کاربرد آن در مدیریت ، 1385 ، جلد اول ، تهران، انتشارات سمت. آقایی میبدی ، محمد رضا ، بررسی ارتباط بین زنجیره تامین چابک و مزیت رقابتی شرکت بهمن، 1392، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده مدیریت. اصغرپور، محمد جواد(1387)، تصمیم گیری چند معیاره، دانشگاه تهران، چاپ پنجم. استدلر، هارتموت و کیگلر، کریستوف(1385)، مدیریت زنجیره تامین، برگردان: عسگری، نسرین؛ زنجیرانی فراهانی، رضا، تهران، انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر(پلی تکنیک تهران). بیات، علی(1387)، ارزیابی عملکرد زنجیره تامین با رویکرد FMADM ( مورد کاوی: شرکت های عمل آوری آبزیان دریای در استان بوشهر)، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع (گرایش مدیریت سیستم و بهره وری)، تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده فنی و مهندسی. بیابانگرد ، اسماعیل؛ اسماعیلی، علی ،(1388)، آمار و روش تحقیق ، ناشر : سنجش (وابسته به موسسه فرهنگی هنری سنجش ) . جوانروح کیوی، سعید؛ سلمان زاده، سیما(1382)، طراحی سیستم ارزیابی عملکرد سازتدگان قطعات در زنجیره تامین قطعات خودرو(مورد: شرکت ساپکو)، پایان نامه کارشناسی ارشد، سازمان مدیریت صنعتی. حلواچی، دل ناز(1389)، ارزیابی چابکی زنجیره تامین در صنایع خودرو سازی استان تهران، ، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده مدیریت. خاکی، غلامرضا، روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه‏نویسی، تهران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مرکز تحقیقات علمی کشور؛ کانون انتشاراتی درایت، چاپ دوم، 1379، 430 ص خاکی، غلامرضا(1382)، روش تحقیق در مدیریت، چاپ دوم، تهران، مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی. چرمچی حمیدرضا ؛ مفهوم زنجیره تامین در صنعت و مزایای آن؛ فصلنامه صنایع؛ شماره 23؛ تابستان 79 ؛ صفحه 6 تا 9. دانایی فرد، حسن، مهدي الوانی و عادل آذر ( 1383 ). روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت:رویکردي جامع. تهران: صفار اشراقی. ریخته گرها، مصطفی(1392)، )، ارزیابی و اولویت بندی تامین کنندگان قطعات خودرو با استفاده از AHP فازی، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده مدیریت. علی اکبر سعیدی کیا، جعفر مطهری فرد، محمد طاهر ریاضی؛ مدیریت زنجیره تامین؛ مجله روش؛ سال دهم،1380؛ شماره 61 سکاران، اوما(1381)، روش های تحقیق در مدیریت، ترجمه محمد صائبی و شیرازی، چاپ دوم، تهران، موسسه آموزش و پژوهش مدیریت برنامه ریزی. صادقی بافکر فومنی، یحیی(1391)، ارزیابی مقایسه ای عملکرد استراتژی های زنجیره تامین ناب، چابک و ناب-چابک با رویکرد ANP، ، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده مدیریت. قدسی پور، سید حسن(1381)، فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، دانشگاه امیر کبیر، چاپ سوم. محبی منش، امید(1390)، بررسی تاثیر مدیریت کیفیت زنجیره تامین(SCQM) بر رضایت مشتریان با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه تهران، دانشکده مدیریت. ملکی، مجید(1393)، ارزیابی و اولویت بندی تامین کنندگان قطعات خودرو با استفاده از ANP فازی و Topsis فازی و مقایسه آنها، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، دانشکده مدیریت. مومنی، منصور(1385)، مباحث نوین در تحقیق در عملیات، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. مهرگان، محمدرضا (1383)، پژوهش عملیاتی پیشرفته،چاپ اول، تهران، نشر کتاب دانشگاهی. مهرگان، محمدرضا (1383)، مدل های کمی در ارزیابی عملکرد سازمان ها،چاپ اول، تهران، انتشارات دانشکده مدیریت دانشگاه تهران. مهرگان، محمدرضا؛ شاهبندرزاده، حمید(1384)، ارائه روشی برای ارزیابی عملکرد شعب بانک با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند شاخصه، فصلنامه تحقیقات مالیاتی. Agarwal, A., Shankar, R., Tiawari, M.K., 2006. Modeling the metrics of lean, agile and leagile supply chain: An ANP-based approach. European Journal of Operational Research 173, 211–225. Agarwal, Ashish; Shankar, Ravi; Tiwari, M.K., (2007), Modeling agility of supply chain, Industrial Marketing Management 36 ,443–457. Chen,S.H Wang, P.W.Chen, C.M. and H.T.(2010), an analytic hierarchy process approach with linguistic variables for selection of an R&D strategic alliance partner Chang, D. Y. (1996). Aplications of the extent analysis method on fuzzy AHP. European Jornal of operational research, 34(3), 2210-2220. Che Huang , Chun; Yau Liang, Wen; Hua Lin , Shian. (2009). An agile approach for supply chain modeling, Transportation Research Part E 45 380–397. Christopher, M., 2000. The agile supply chain: Competing in volatile markets. Industrial Marketing Management 29,37–44. Costantino, Nicola; Dotoli, Mariagrazia; Falagario, Marco , PiaFanti, Maria ; MarcelloMangini, Agostino (2012), A model for supply management of agile manufacturing supply chains ,international Jornal Production Economics 135. 451–457. Christopher, M.(1992), logistics & supply chain management, pitmans, London. Christopher, M. and towill, D. (2000), An integrated model for the design of agile supply chains, International Jornal of physical distribution & logistics management, Vol. 31, No. 4, pp. 235-46. Christopher, M., Lowson, R., Peck, H., 2004. Creating agile supply chain in the fashion industry. International Journal of Retail & Distribution Management 32 (8), 367–376. Dove, R., (1995). Best agile practice reference base – 1994: challenge models and benchmarks. 4th Annual Agility Conference, Agility Forum, Bethlehem, PA. Dove, R. (1999), Knowledge management, response ability and the agile enterprise, Jornal of knowledge manage ment, Vol. 3 No.1, pp. 1-17. Faisal MN., Banwet DK., Shankar R.(2007); “Quantification of Risk Mitigation Environment of Supply Chains Using Graph Theory and Matrix Methods”, European J. Industrial Engineering, Vol. 1, No. 1, pp.29-39. Gunasekaran, A., Agile manufacturing: enablers and an implementation framework, International.Journal of Production Research, Vol.36, No.5, PP.1223-1247, 1998 Goldman, S.L., Nagel, R.N., Preiss, K., 1995. Agile Competitors and Virtual Organizations: Strategies for Enriching the Customer. Van Nostrand Reinhold, New York, NY. Goldman, S.L, Nagel, R.N. and preiss, K.(1999), Agile competitors and virtual organisations, Van No strand reinhold, New York, NY. Grover, S., Agrawal, V.P., Khan, I.A. (2004); “Role of human factors in TQM:a graph theoric approach”, Benchmarking: An International Journal, Vol. 42, No. 19, pp. 4031–4053. Grewal, R., Tansuhaj, P., 2001. Building organizational capabilities for managing economic crisis: The role of market orientation and strategic flexibility. Journal of Marketing 65 (2), 67–80. Gunasekaran, A Yusef, Y.Y., Sarhadi, M.,., 1999. Agile manufacturing: The drivers, concepts and attributes. International Journal of Production Economics 62 (1–2), 33–43. Gunasekaran A.,Lai K.H., Edwin Cheng T.C.,(2008); “Responsive Supply Chain: A Competitive Strategy in a Networked Economy”, Omega 36, pp: 549 – 564. Gupta, Y.P., Somers, T.M., 1992. The measurement of manufacturing flexibility. European Journal of Operational Research 60,166–182. Handfield, R. B., & Bechtel, C. (2002). The role of trust and relationship structure in improving supply chain responsiveness. Industrial Marketing Management, 31, 367−382. Hormozi, A.M. (2001), “Agile manufacturing: the next logical step”, Benchmarking. An International Journal, Vol. 8 No. 2, pp. 132-43. Ismail, H. S., & Sharifi, H. (2006). A balanced approach to building agile supply chains. International Journal of Physical Distribution and Logistics Management, 36 (6), 431-444. Jassbi ,J., Seyedhosseini, S.M. , Pilevari, N.(2010), An Adaptive Neuro Fuzzy Inference System for Supply chain Agility Evaluation, International Journal of Industrial Engineering & Production Research, pp. 187-196. Kidd, P.T., 1994. Agile Manufacturing: Forging New Frontiers. Addison-Wesley, Reading, MA. Kidd, P.T., Agile manufacturing: A strategy for the 21st century, Institution of Electrical Engineers colloquium, 74, 61 EE, England, 1996 Kidd, P.,2000.Twodefinitionsofagility /www.CheshireHenbury.comS. Laarhoven, P.J.M. and Pedrycz, W. (1983) ,A Fuzzy Extensian of Saaty’ s Priority Theory, Fuzzy Sets and Systems, 11; 229-241. Lee, H.L., Padmanabhan, V., Whang, S., 1997. The Bullwhip Effect in Supply Chains. Sloan Management Review 38 (3), Lin, Ching-Torng; Chiu, Hero; Chu, Po-Young(2006), Agility index in the supply chain, International Jornal Production Economics 100, 285–299. Lin,Ching-Torng ; Chiu,Hero; Tseng ,Yi-Hong(2006), Agility evaluation using fuzzy logic, International Jornal Production Economics 101,353–368. Mccarty, F.H., 1993. Agility in Manufacturing. Manufacturing Engineering 111 (6), 8. Malhotra, M.K., Grover, V., 1998. An assessment of survey research in POM: from constructs to theory. Journal of Operations Management 16, 407–425. Mason-Jones, R., Naylor, J.B. and Towill, D.R. (2000), “Engineering the leagile supply chain”,International Journal of Agile Management Systems, Vol. 2 No. 1, pp. 54-61. Mason-Jones, R., Towill, D.R., 1999. Total cycle time compression and the agile supply chain. International Journal of Production Economics 62, 61–73. Rimienė ,Kristina(2010), Supply Chain Agility Concept Evolution (1990-2010), Economics and Management: 2011. 16. Sarkis, J., Benchmarking for agility, Benchmarking: An International Journal, Vol.8, No.2, PP.88-107, 2001 Sherehiy , Bohdana; Karwowski, Waldemar ; Layer, John K. (2007), A review of enterprise agility: Concepts, frameworks, and attributes, International Journal of Industrial Ergonomics 37 .445–460. Slack, N., 1983. Flexibility as a manufacturing objective. International Journal of Operations and Production Management 3 (3), 4–13 Sharifi, H., Zhang, Z., 1999. A methodology for achieving agility in manufacturing organisations: An introduction. International Journal of Production Economics 62 (1–2), 7–22. Zhang Z, Sharifi H. (2000); “A Methodology for Achieving Agility in Manufacturing Organisations”, International Journal of Operations & Production Management, Vol. 20 No. 4, pp. 496-512. Sharifi, H.,Zhang,Z.,2000.Agile manufacturing in practice—Application of a methodology. International Journal of Operations and Produc- tion Management 21 (5–6), 772–794. Sharp, J.M., Irani, Z., Desai, S., Working towards agile manufacturing in the UK industry, International Journal of Production Economics, Vol.62, PP.155-169, 1999 Sohal, AS., Power, D.J., Terziovski, M., Integration of Supply Chain Management From Wholesaler's Perspective: Two Australian Case Studies. International Journal of Physical Distribution & Logistic management 32(2): 2003, pp. 96-109. Sukati , Inda; Hamid , Abu Bakar; Baharun , Rohaizat; Yusoff , Rosman Md(2012), The Study of Supply Chain Management Strategy and Practices on Supply Chain Performance, Procedia - Social and Behavioral Sciences 40 . 225 – 233. Swafford , Patricia M.; Ghosh, Soumen; Murthy, Nagesh(2006), The antecedents of supply chain agility of a firm: Scale development and model testing, Journal of Operations Management 24 . 170–188. Swafford , PatriciaM.; Ghosh, Soumen; Murthy, Nagesh(2008), Achieving supply chain agility through IT integration and flexibility, International Jornal of Production Economics 116.288–297. Saaty, T.L.(1996).The analystic network process-decision making with dependence and feedback, Pittsburgh, PA: RWS publications. Tseng, Ming-Lang; Wu, Kuo-Jui; Nguyena, Thi Thoa(2011), Information technology in supply chain management: a case study, Procedia - Social and Behavioral Sciences 25 . 257 – 272. van Hoek, R., 2001. Epilogue: Moving forwards with agility. International Journal of Physical Distribution and Logistics Management, 31 (4), 290–300. Van Hoek, R.I., Harrison, A., Christopher,M., 2000.Measuring agile capabilities in the supply chain. International Journal of Operations & Production Management 21 (1/2), 126–147. Venkatraman, N., 1998. Performance implications of strategic coalign- ment: A methodological perspective. Journal of Management Studies 27, 19–41. Vinodh, S.; Prasanna, M.(2010), Evaluation of agility in supply chains using multi-grade fuzzy approach, International Journal of Production Research Vol. 49, No. 17, 5263–5276. Yaghoubi , Nour mohammad; Rahat Dahmardeh, Mahboobeh(2010), Analytical approach to effective factors on organizational agility, Journal of Basic and Applied Scientific Research., 1(1)76-87. Zhang, David Z.(2011), Towards theory building in agile manufacturing strategies—Case studies of an agility taxonomy, Inernational Jornal of Production Economics 131(2011)303–312. Zain, M., Rose, R. Ch., Abdullah, I., Masrom, M., The relationship between information technology acceptance and organizational agility in Malaysia, Information & Management,Vol.42, PP.829-839, 2005 Abstract : Evaluating and Priortizing the Implementation of Agile Supply Chain Strategies Using Fuzzy Multi Criteria Decision Making in Behshahr Industrial CO. In today's changing world, achieving goals and success requires the ability to respond and react quickly to changes. The use of agile manufacturing in the implementation process of the supply chain to meet the changing needs of our customers in a timely manner is essential. The present study aims to evaluate and prioritize indicators and strategies to implement agile supply chain is conducted in Behshahr Industrial Co. The population for this study includes supply chain managers in Behshahr Industrial Co, which is among the five selected. The validity was determined based on expert opinion and Then, based on Cronbach's alpha , reliability was 0.721 and Finally, the effectiveness of the criteria and sub criteria on the T-Student test was approved and In the final step, the prioritization criteria and strategies determined by using fuzzy AHP method. The findings show that prioritization criteria are respectively: product development flexibility , IT flexibility, logistics flexibility,Sourcing Flexibility , and Manufacturing Flexibility. And prioritize strategies to implement agile supply chain in Behshahr Industrial Company is: Information integration , process integration , customer and market promotion , network integration and management of the partnership.